Co oznaczają białe plamy na paznokciach i jak się ich pozbyć?

Aktualizacja: 7 marca, 2025

Większość z nas potrafi zauważyć pewne zmiany zarówno w swoim organizmie, jak i w wyglądzie zewnętrznym, które mogą świadczyć o niektórych zaburzeniach czy rozwoju różnorodnych schorzeń. Niektóre z nich są przez nas lekceważone. Jednym z takich symptomów są pojawiające się na paznokciach plamy o białej barwie. Przeczytaj artykuł i poznaj przyczyny ich powstawania!

Białe plamy na paznokciach

Stan taki, wbrew temu, co sądziło się jeszcze do niedawna, nie wynika z niedoborów witamin czy składników mineralnych, a świadczyć może o występowaniu różnorodnych schorzeń. Białe plamy na paznokciach pojawiają się w wyniku tzw. bielactwa paznokci (leukonychii).

Wyróżniamy kilka odmian przypadłości.

• Leukonychia punctata – plamki zajmują płytkę paznokcia od dołu do góry. Jest to najpowszechniejszy rodzaj choroby, zwłaszcza u dzieci. Najczęściej powstają w wyniku niewielkich, ale często powtarzających się urazów.
• Leukonychia striata – przebarwienia układają się równolegle lub też poprzecznie na płytce paznokcia. Najczęściej widoczne są u kobiet, które stosują przez dłuższy czas manicure hybrydowy bądź żelowy. Podobne zmiany zauważyć można także u kobiet po chemioterapii.
• Leukonychia partialis – plamki pojawiające się na konkretnym obszarze paznokcia, najczęściej przy samym wolnym brzegu lub na skraju płytki.
• Leukonychia totalis – w tym przypadku niemal całe paznokcie zajęte są plamami. Cała płytka przyjmuje jednolite zabarwienie. Rodzaj ten występuje dość rzadko, a najczęściej ma podłoże dziedziczne lub wrodzone.

Zmiany te tworzą się na skutek ognisk parakeratozy w obrębie płytki paznokcia. Oznacza to, że choroba dotyka samej macierzy paznokcia. Bardzo często białe plamy pojawiają się podczas łuszczycy i obserwowane są najczęściej w obrębie płytek paznokciowych stóp. Obraz taki jawić się może również w przypadku grzybicy paznokcia typu powierzchniowej onychomikozy, kiedy to grzyb atakuje płytkę od jej powierzchni. Charakterystyczne są wówczas właśnie białawe plamy o różnorodnej wielkości. Dodatkowo może być to objaw niedoboru cynku w organizmie. Wówczas białe plamki, a niekiedy nawet linie, przecinają paznokcie od nasady aż po brzeg. Zwykle przesuwają się one wraz ze wzrostem płytki paznokciowej. Stan taki prowadzi bowiem do uszkodzenia struktury paznokcia, które objawia się właśnie pod taką postacią.

Oczywiście przyczyną może być nieodpowiednie wysycenie organizmu innymi składnikami odżywczymi (m.in.: witaminami B6 i A oraz żelazem), co będzie miało wpływ na osłabienie struktury i wzrostu paznokcia. Poza tym do rozwoju owych symptomów przyczynić mogą się schorzenia takie jak zapalenie nerek czy wrzodziejące zapalenie jelita grubego, a nawet choroba wrzodowa. Co ważne, mogą się one wiązać również z powstaniem stanu zapalnego lub też ze zniszczeniem płytki paznokcia i w efekcie anormalnej keratynizacji. Należy wspomnieć, iż jest to objaw, o którym dowiadujemy się z lekkim opóźnieniem, gdyż paznokieć wzrasta o ok. 2–3 mm na miesiąc. Istnieją także pewne nawyki, które przewlekle stosowane mogą skutkować pojawieniem się plamek na płytce. Są to np. obgryzanie paznokci oraz skórek, prace manualne, częste uszkodzenia i skaleczenia, intensywna praca przy komputerze czy sprzątanie bez rękawiczek ochronnych, a także ciągłe malowanie paznokci.

Jak się pozbyć białych plam na paznokciach?

Naukowcy mimo wielu starań nie odnaleźli jak na razie optymalnej terapii dla zmian płytek paznokciowych. Nadzieje wiązane są z nowymi lekami biologicznymi. Miejscowo stosowane są również niektóre farmaceutyki, jednak terapia odnosi niewielkie skutki. Zwykle są to: kortykosteroidy, retinoidy czy pochodna witaminy D3. W przypadku plam wywołanych grzybicą dostępne są preparaty przeznaczone zarówno do spożycia, jak i zastosowania zewnętrznego, niezwykle skuteczne i niwelujące problem w dość szybkim czasie. Niezbędna jest oczywiście odpowiednia dezynfekcja obuwia, a także skarpetek, by zapobiec nawrotowi przypadłości. W niektórych przypadkach jedyną szansą może się okazać cierpliwe oczekiwanie, aż paznokcie odrosną.

W momencie, kiedy przebarwienia pokrywają coraz większą powierzchnię płytki czy zaczynają ciemnieć, warto wybrać się na wizytę kontrolną u dermatologa i ocenić skalę problemu. Ważne jest również, by wprowadzić pewne środki zapobiegające powstawaniu plam, np. dbałość o higienę i odpowiednie nawilżenie, a także odżywienie dłoni. Poza tym skuteczne może się okazać unikanie lakierów i zmywaczy do paznokci, które w swym składzie zawierają szereg substancji chemicznych. Istotne jest, aby po każdym malowaniu dać czas paznokciom na odpoczynek, przynajmniej przez 1 dobę. Dodatkowo warto zadbać o stosowanie rękawiczek do sprzątania i wszelkich innych prac domowych oraz wzbogacić dietę w produkty dostarczające cynku (bakalie, kiełki pszenicy) oraz witaminę A (marchew, paprykę, dynię, brzoskwinię). Nie zapominajmy o fakcie, że bardzo często dobrze zbilansowana dieta eliminuje większość problemów.

Podsumowując, białe plamki na paznokciach mogą pojawić się wskutek niedoborów pokarmowych, ale także grzybicy czy uszkodzeń, jednak mogą mieć one o wiele poważniejszą przyczynę. Z tego względu należy przyłożyć jak najwięcej starań, by doprowadzić je jak najszybciej do prawidłowego stanu. Warto pamiętać, że jeśli zainfekowany obszar będzie się powiększał bądź przebarwienia zaczną ciemnieć, należy bezzwłocznie udać się na konsultację do dermatologa.