Synbiotyk – preparaty, dla dzieci. Synbiotyk a probiotyk

Aktualizacja: 11 marca, 2025

Przewód pokarmowy zdrowego człowieka jest skolonizowany przez ogromną liczbę bakterii określonych jako flora jelitowa. Jakość flory jelitowej w dużym stopniu zależy od równowagi pomiędzy zasiedlającymi jelita gatunkami bakterii. Równowaga może zostać zaburzona m.in. poprzez nieodpowiednią dietę, antybiotykoterapię, długotrwały stres, chemioterapię czy zakażenia wirusowe. Na poprawę równowagi mikroflory jelitowej wpływ mają probiotyki, czyli żywe organizmy, które po dostaniu się do jelita grubego, osiedlają się w nim i namnażają oddziałując pozytywnie nie tylko na przewód pokarmowy, ale również na stan zdrowia całego organizmu [1].

Synbiotyk

Synbiotyki w swojej cząsteczce zawierają zarówno probiotyki, jak i prebiotyki. Prebiotyki definiowane są jako nietrawione składniki żywności, które selektywnie pobudzają wzrost lub aktywność korzystnie wpływających na zdrowie gospodarza bakterii w okrężnicy. Mogą być one wprowadzone sztucznie do żywności w celu zwiększenia wartości odżywczej i zdrowotnej. Należą do nich np. inulina, fruktooligosacharydy, laktuloza, czy pochodne galaktozy i β-glukanów [2].

Prebiotyki znaleźć możemy również w żywności. Ich źródłem są m.in. karczochy, banany, szparagi, cebula czy cykoria. Stosowanie probiotyków w połączeniu z prebiotykami, czyli synbiotyków, ma pozytywny wpływ na szybsze przywrócenie pożądanego składu flory jelitowej człowieka [3]. Przyczyniają się one do zmniejszenia stężenia niepożądanych metabolitów w organizmie, do unieczynnienia nitrozoamin i substancji kancerogennych, a dodatkowo przeciwdziałają procesom gnilnym, które zachodzą w jelitach oraz zapobiegają biegunkom i zaparciom o różnej etiologii. Synbiotyki wykorzystuje się również jako wsparcie przy leczeniu chorób wątroby. Dzięki ich spożywaniu, poprawie ulega wchłanianie wapnia, magnezu i fosforu [2].

Badania wykazały korzystne działanie synbiotyków w przypadku leczenia otyłości, cukrzycy oraz chorób jelit [5].

Synbiotyk a probiotyk

Zgodnie z definicją WHO, probiotykami nazywamy produkty zawierające ściśle określone, żywe drobnoustroje, które po zastosowaniu w odpowiedniej ilości wpływają na mikroflorę organizmu gospodarza i wywierają korzystne działanie zdrowotne. Aby pobudzić wzrost bakterii probiotycznych stosuje się prebiotyki. Kombinacja pre- i probiotyku, czyli synbiotyk, dzięki efektowi synergistycznemu, wpływa jeszcze korzystniej na rozwój pożytecznej mikroflory jelitowej. Ponadto prebiotyk przedłuża czas działania probiotyku [6].

Synbiotyk – preparaty

Na rynku dostępne są preparaty zawierające wyselekcjonowane szczepy bakterii z ułatwiającymi kolonizację dodatkami, takimi jak inulina, czy włókna fasoli [2].

Poszczególne preparaty synbiotyczne zawierają szczepy bakterii mające za zadanie wspierać wiele różnych aspektów zdrowotnych. Najczęściej ich zadaniem jest wspomniana wcześniej poprawa funkcjonowania układu trawiennego i odpornościowego. Istnieją także preparaty, które dzięki obecności specyficznych bakterii probiotycznych wspomagają leczenie zwiększonej skłonności do infekcji. W przypadku nietolerancji pokarmowych zaleca się sięganie po produkty, które nie zawierają problematycznych składników pokarmowych np. w przypadku dzieci cierpiących na nietolerancję laktozy rozwiązaniem będzie synbiotyk nie zawierający laktozy i białek mleka krowiego.

Odpowiednio dobrany synbiotyk może także wykazywać działanie prewencyjne. Z przeprowadzonych badań naukowych wynika, iż połączenie działania probiotyku  z prebiotykiem, zapobiega atopii, przede wszystkim atopowemu zapaleniu skóry u dzieci do 2. roku życia [5].

Przed zakupem preparatu synbiotycznego warto zapoznać się z jego składem lub skonsultować zakup z lekarzem czy farmaceutą. Dzięki temu będziemy mieć pewność, że spożywany środek został odpowiednio dobrany.

Synbiotyk dla dzieci

Oligosacharydy prebiotyczne, które stymulują wzrost bakterii jelitowych z rodzajów Bifidobacterium i Lactobacillus występują w mleku kobiecym. Dlatego tak ważne ze względu na prawidłowe czynności jelitowe dziecka jest karmienie piersią.

Mając na uwadze korzystne działanie synbiotyków, dąży się do tego, aby w sztucznym pokarmie mlecznym znajdowały się mieszanki prebiotyków złożone z krótkołańcuchowych galaktooligosacharydów i długołańcuchowych fruktooligosacharydów, które to dają efekt wzrostu bakterii jelitowych i tym samym prawidłowego rozwoju układu immunologicznego dziecka [6].

Wzbogacanie mleka modyfikowanego dla niemowląt bakteriami z rodzaju Bifidobacterium zapobiega biegunkom infekcyjnym u niemowląt karmionych sztucznie [10]. Warto również w tym miejscu wspomnieć, że istnieją badania wskazujące na korzyści wynikające ze spożywania synbiotyków przez kobiety karmiące. Suplementacja taka może pozytywnie wpływać na zawartość składników mineralnych w mleku matki [11].

W literaturze zwraca się uwagę na fakt, iż przywracanie odpowiedniego profilu mikrobioty  jelitowej u dzieci za pomocą pre- i probiotyków jest obiecującą strategią terapeutyczną w profilaktyce i leczeniu chorób cywilizacyjnych [12].

Warto zadbać o obecność synbiotyków w diecie naszej i naszych dzieci. Dzięki synergistycznemu działaniu probiotyków z prebiotykami możemy jeszcze korzystniej wpłynąć na stan mikroflory jelitowej, a co za tym idzie poprawić stan zdrowia całego organizmu.