Pieczywo chrupkie czy tradycyjne – które lepsze?
Aktualizacja: 8 kwietnia, 2024
Tym co decyduje o wartości odżywczej produktów jest między innymi stopień przetworzenia. Procesy towarzyszące produkcji żywności nie pozostają bez znaczenia i mają istotny wpływ na jakość tego, co zjadamy. Warto brać to pod uwagę robiąc codzienne zakupy. Im mniej skomplikowany proces produkcji – tym lepiej. Jak jest w przypadku pieczywa? Jakiego wyboru dokonać – chrupkie czy tradycyjne?
Pieczywo chrupkie – wady i zalety
Pieczywo chrupkie powstaje z mąki płatkowanej. Masa przeznaczona na wyrób produktu zostaje spulchniona poprzez wysycenie sprężonym powietrzem lub na drodze ekstruzji. Ekstruzja to proces, który odbywa się przy bardzo wysokim ciśnieniu i zazwyczaj wysokiej temperaturze. Ciasto przechodzi przez maszynę zwaną ekstruderem. Ten sposób produkcji ma swoje zalety, jednak nie przeważają one nad wadami. Zacznijmy jednak od dobrych stron pieczywa chrupkiego:
- dzięki niższej zawartości wody w porównania do pieczywa tradycyjnego jest bardzo trwałe i oporne na działanie bakterii;
- jedna kromka zawiera ok. 20–30 kcal, może stanowić więc szybką lecz zdrową przekąskę;
- dzięki ekstruzji następuje inaktywacja enzymów i niektórych substancji antyodżywczych, zmniejszających przyswajalność witamin i minerałów;
- zawiera mniej sodu i więcej potasu niż pieczywo tradycyjne.
Pieczywo chrupkie jest lekkie, kromka waży niecałe 10 g. Trzeba jednak pamiętać, że kaloryczność w 100 g to zdecydowanie ponad 300 kcal, a jedna kromka nie da uczucia sytości. Ulegając złudnemu poczuciu, że zjadamy produkt z kategorii „fit” pozwalamy sobie na więcej. Nie jest to więc dobra alternatywa dla tradycyjnych wypieków na diecie redukcyjnej.
Przejdźmy zatem do wad pieczywa chrupkiego:
- ekstruzja powoduje rozerwanie wiązań występujących w łańcuchu skrobiowym. To z kolei sprawia, że węglowodany stają się łatwo przyswajalne i szybciej podnoszą poziom glukozy we krwi. W związku z tym niższa zawartość sodu nie daje przewagi chrupkiemu pieczywu nad tradycyjnym. Chociaż sód w diecie powinny ograniczać osoby z nadciśnieniem, nie będzie to produkt dla nich korzystny. Zarówno osoby z cukrzycą, jak i nadciśnieniem tętniczym powinny wybierać produkty o jak najniższym IG;
- wysokie temperatury niekorzystnie oddziałują na aminokwasy, w tym na dostępność lizyny;
- wybierając pieczywo chrupkie należy uważnie czytać skład. Nie jest niezbędne dodawanie konserwantów i cukru. Jeżeli na opakowaniu odnajdziemy ich dodatek – warto wybrać produkt innego producenta.
Czyżby pieczywo tradycyjne było lepsze dla naszego zdrowia?
Pieczywo tradycyjne – wady i zalety
Wszystko zależy od rodzaju pieczywa. Wiemy, że dla osoby zdrowej, z prawidłowo funkcjonującym układem trawiennym, chleb wyprodukowany z mąki z pełnego przemiału jest najlepszy.
Zalety pełnoziarnistego pieczywa:
- już 2 kromki (ok. 70 g) dają uczucie sytości;
- pieczywo z pełnego przemiału ze względu na wysoką zawartość błonnika nie podnosi gwałtownie poziomu glukozy we krwi;
- posiada wiele cennych składników odżywczych.
Porównanie wartości odżywczych pieczywa chrupkiego i chleba żytniego pełnoziarnistego w 100 g produktu
Pieczywo żytnie pełnoziarniste | Pieczywo chrupkie | |
Wartość energetyczna | 225 | 353 |
Sód mg | 455 | 272 |
Potas mg | 356 | 448 |
Wapń mg | 66 | 42 |
Magnez mg | 71 | 100 |
Żelazo mg | 2,5 | 4 |
B1 mg | 0,192 | 0,257 |
B2 mg | 0,172 | 0,193 |
Pieczywo chrupkie czy tradycyjne – co lepsze?
W mojej opinii nic nie stoi na przeszkodzie, aby będąc w trakcie zrzucania zbędnych kilogramów sięgać po pieczywo tradycyjne. Nie przypinajmy chrupkiemu pieczywu etykietki „fit”, ponieważ w ogólnym rozrachunku nie dostarczymy niższej liczby kalorii. Dla przykładu porównanie:
- 2 kromki pieczywa tradycyjnego z mąki z pełnego przemiału – to ok. 70 g, czyli 157 kcal
- 2 kromki pieczywa chrupkiego – ok. 20 g, czyli 70 kcal – ale czy taka porcja zdoła nasycić zdrową dorosłą osobę? Bardzo wątpliwe. Załóżmy, że zjemy zatem 4 kromki – taka ilość da nam 141 kcal. To naprawdę niewielka różnica. Dodatkowo z racji szybkiego wchłaniania glukozy – bardzo prawdopodobne, że głód pojawi się w niedługim czasie po posiłku.
Na pytanie „co lepsze?” odpowiem raczej, że pieczywo tradycyjne. Jeżeli jednak planujemy dłuższą podróż i poszukujemy produktów o długiej przydatności do spożycia – chleb chrupki sprawdzi się doskonale.
Literatura:
Hanna Kunachowicz i in., Wartość odżywcza wybranych produktów spożywczych i typowych potraw; PZWL, 2011