Kolka niemowlęca – objawy. Sposoby na kolkę u niemowlaka
Jedną z częstszych przyczyn wizyt u lekarza rodzinnego lub pediatry jest kolka niemowlęca, która nie tylko martwi rodziców, ale jest również nieprzyjemna dla maluszka.
Kolka niemowlęca
Badania nad kolką niemowlęcą prowadzone są już od ponad 50. lat, a mimo tak długiego czasu nie zdołano ustalić rzetelnej przyczyny występowania tego schorzenia. Z tego też powodu kolkę zaliczono do chorób czynnościowych, czyli schorzeń kiedy obserwujemy dane objawy, ale w organizmie człowieka nie dochodzi do żadnych zmian anatomicznych. W praktyce kolką niemowlęcą określamy występujący nagle i nie dający się uspokoić krzyk lub płacz u zdrowego niemowlęcia, czyli prawidłowo rosnącego i przybierającego na wadze.
Dane dotyczące częstości występowania kolki określają jej częstotliwość u 10–40% dzieci, przy czym płeć nie odgrywa znaczącej roli. Objawy pojawiają się najczęściej między 3. dniem, a 3. tygodniem życia niemowlęcia i ustępują w 4–5 miesiącu. Dziecko w ciągu dnia jest spokojne, natomiast kolka zaczyna pojawiać się wieczorami i utrzymuje do późnych godzin nocnych.
Objawy kolki u niemowlaka
Typowo kolka pojawia się regularnie w godzinach 18:00–22:00 i utrzymuje również w nocy. Dla dziecka jest to bardzo nieprzyjemny stan, kiedy z powodu bólu brzuszka zaczyna głośno krzyczeć lub płakać, a z uwagi na długi czas występowania objawów wołanie trwa nawet kilka godzin. Atak kolki rozpoczyna się zaczerwienieniem buzi maluszka, grymasem z bólu oraz podkurczaniem nóżek w kierunku tułowia. Następnie pojawia się głośny krzyk lub płacz, które są trudne do opanowania. Dziecko ma napięty i wzdęty brzuszek, możliwe jest również, że dziecko odda stolec lub nadmierną ilość gazów. W przypadku kolki nie stwierdza się u dziecka gorączki lub innej choroby, choć możliwe są alergie pokarmowe na białka mleka krowiego, soi.
Sposoby na kolkę u niemowlaka
W pierwszej kolejności w porozumieniu z lekarzem należy upewnić się, że maluszek jest zdrowy oraz ustalić, czy rzeczywiście krzyk i płacz są objawami kolki. Jeśli kolka zostanie potwierdzona, warto aby rodzice nauczyli się odróżniać płacz będący wyrazem głodu czy zmęczenia od tego, który towarzyszy kolce. Następnie pomoc niemowlęciu w niwelowaniu kolek jest uzależniony od sposobu karmienia. Karmienie piersią jest najbardziej naturalne i zdrowe dla niemowlęcia i mamy, a występowanie kolek nie stanowi podstawy do przerwania karmienia piersią.
Mamy nie powinny bez wiedzy lekarza stosować diety eliminacyjnej, gdyż często nie przynosi to oczekiwanych skutków, natomiast przyczynia się do niedoborów składników odżywczych w ciele kobiety. Można spróbować zastosować dietę bezmleczną, w której kontrolowana będzie podaż wapnia z innych źródłem pokarmowych, przez czas około 14 dni, a kontynuowana powinna być wyłącznie wtedy, gdy dziecko przestało mieć koli lub są one mniej nasilone. Badania dowodzą, że stosowanie przez mamę karmiącą laktazy (enzym rozkładający laktozę) oraz inhibitorów pompy protonowej jest również nieskuteczne. W 2005 r. opublikowano badanie, którego wyniki dowodzą skuteczności stosowania przez mamę diety eliminującej mleko, jaja, pszenicę, ryby, soję i orzechy, jednak takie odżywianie w bardzo negatywny sposób wpływa na stan psychiczny i stan odżywienia mamy i nie powinno być to zalecane.
W przypadku niemowląt karmionych mieszankami skuteczne jest zastosowanie diety o zmniejszonej alergenności, czyli korzystanie z mieszanek na bazie hydrolizatów białkowych, co jednocześnie staje się pośrednim dowodem świadczącym o związku przyczynowym pomiędzy występowaniem kolki niemowlęcej, a alergią na białka mleka krowiego u dziecka. Na rynku dostępne są również fermentowane mieszanki mleczne, które zawierają substancje wytworzone podczas procesu fermentacji mleka krowiego za pomocą wybranych gatunków bakterii kwasu mlekowego, które łagodzą objawy kolki.
Sprawdzonym sposobem i bezpiecznym dla zdrowia dziecka, jest podawanie naparu z kopru włoskiego. Polecam kupowanie herbatki tradycyjnej, gdyż te przeznaczone dla dzieci, niestety w składzie recepturowym zawierają dużą ilość cukru, który w części produktów znajduje się na pierwszym miejscu. Ważne jest również, aby karmienie dziecka odbywało się w spokojnych warunkach oraz o regularnych porach.
Kolka niemowlęca to dla niemowlęcia oraz jego rodziców ciężkie przeżycie. Warto wdrożyć kilka sposobów, aby ulżyć maluszkowi, dla którego ból brzuszka jest z pewnością tak bardzo nieprzyjemny, jak dla rodziców patrzenie na wyginające się i płaczące niemowlę.
Literatura:
Ochrem M., Niedzielska-Łoś E., Parandowski L.: Zaburzenia czynnościowe układu pokarmowego u niemowląt, dzieci i młodzieży. Terapia 2017, 1, 348, str. 46-52.
Pokorna-Kałwak D., Gwiazda E., Muszyńska A., Steciwko A.: Kolka jelitowa u niemowląt – postępowanie diagnostyczne i lecznicze w praktyce lekarza rodzinnego. Terapia 2010, 2, 235, str. 40-43.
Dziekiewicz M., Mytyk A., Wierzbinieniec O.: Kolka niemowlęca – praktyczne zalecenia. Analiza Przypadków Pediatrii 2016, 4.
Krauza A., Szylling A.: Alergia na białko mleka krowiego. Terapia 2012, 9, 278, str. 7-13.
Kulig K., Czkwianianc E.: Karmienie sztuczne, wytyczne i praktyka. Terapia 2016, 3, 335, str. 59-62.
Hill D.J., Roy N., Heine R.G. i wsp.: Effect of a low-allergen maternal diet on colic among breastfed infants: a randomized, controlled trial. Pediatrics, 2005, 116, 5, str.709–715.