Johimbina – działanie, efekty, skutki uboczne

Aktualizacja: 27 maja, 2024

Johimbina, zwana również yohimbiną, jest naturalnym alkaloidem pochodzenia roślinnego. Środek ten stanowi remedium na zaburzenia erekcji, a także ułatwia spalanie tkanki tłuszczowej.

Johimbina

Johimbina jest organicznym związkiem chemicznym pochodzącym z kory johimby lekarskiej – drzewa występującego w Afryce. Rdzenni mieszkańcy tego kontynentu od dawna stosowali ją jako afrodyzjak, gdyż posiada właściwości zwiększające potencję. W XIX wieku niemieccy misjonarze odkryli niezwykłe działanie kory johimby i przywieźli ją do Europy. Johimbina stała się środkiem na problemy z erekcją, zanim jeszcze wynaleziono viagrę. 

Na rynku johimbina dostępna jest pod postacią chlorowodorku johimbiny. W Stanach Zjednoczonych związek ten został dopuszczony do stosowania u ludzi już w 1930 roku. Używany jest jako lek na impotencję. W Polsce johimbina wydawana jest na receptę, a lekarze przepisują ją wyłącznie w przypadku zdiagnozowanej u pacjenta impotencji.

Jednak największą popularność zdobyła jako spalacz tłuszczu. Z punktu widzenia prawnego johimbina w Polsce, jako spalacz tłuszczu nie jest dopuszczona do sprzedaży ze względu na ryzyko poważnych konsekwencji zdrowotnych, wynikających ze zbyt dużej dawki tego związku w suplemencie diety. Mimo to można ją kupić nielegalnie, bez większego problemu przez internet w formie tabletek, kapsułek, płynu oraz proszku.

Johimbina – działanie

Johimbina jest jednym z nielicznych afrodyzjaków uznawanych w świecie medycyny za skuteczne. Jej stosowanie zwiększa ukrwienie narządów płciowych, co w przypadku mężczyzn jest kluczowe dla wystąpienia i podtrzymania erekcji. Lepsze ukrwienie narządów płciowych zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet zwiększa wrażliwość na bodźce i potęguje doznania podczas stosunku. Dlatego substancja ta jest wymieniana pośród leków na zaburzenia erekcji wywołane antydepresantami. Jej stosowanie może pomóc również osobom, których problemy mają swe źródło w układzie nerwowym, bowiem johimbina stymuluje ośrodek erekcji i ejakulacji w rdzeniu kręgowym. Jej korzystne działanie na potencję nie jest jednak związane w żaden sposób z produkcją testosteronu.

Oprócz leczenia impotencji johimbina cieszy się uznaniem ze względu na działanie odchudzające. Pomaga pozbyć się „opornego” tłuszczu, czyli tego, który znajduje się w okolicach brzucha, ud i pośladków. Sekret jej niesamowitych właściwości polega na blokowaniu receptorów α-2-adrenergicznych, których największa ilość znajduje właśnie w opornej tkance tłuszczowej. Do zablokowanych receptorów nie mogą się przyłączyć adrenalina i noradrenalina – hormony stresowe organizmu. Następstwem tej sytuacji jest wzmożone spalanie tłuszczu i spadek wagi. Jednak nie jest to cudowny środek, który zagwarantuje nam oszałamiający efekt bez wyrzeczeń. Działanie johimbiny jest hamowane przez insulinę – hormon trzustki odpowiedzialny za transport glukozy do komórek organizmu. Jest on wydzielany w odpowiedzi na spożycie węglowodanów, zatem stosowanie johimbiny powinno być połączone z dietą o niskim indeksie glikemicznym.

Oprócz ograniczenia słodyczy i łatwo przyswajalnych węglowodanów należy również uważać na produkty takie jak żółte sery, mięso czerwone, śledzie, wątróbka, fasole, owoce cytrusowe, ananasy, banany oraz wszystkie używki, czyli kawa, herbata i kakao. One wszystkie zawierają bowiem duże ilości tyraminy – aminokwasu, który w połączeniu z johimbiną może wywołać silny ból głowy lub nawet spowodować uszkodzenia w układzie naczyń krwionośnych.

Johimbina – efekty

Opublikowano wiele prac przedstawiających pozytywne efekty terapii johimbiną w zaburzeniach erekcji u mężczyzn [1, 5]. W jednej z nich skuteczność leczenia oceniono na poziomie 71%. Była to terapia skojarzona zaburzeń erekcji trazodonem i johimbiną [5].

Johimbina pomaga w odchudzaniu konkretnych partii ciała, a dokładnie – w spalaniu tłuszczu, w przypadku mężczyzn z okolic brzuch, a u kobiet tego zlokalizowanego w obrębie ud, bioder i pośladków. 

Johimbina używana jest również jako środek uspokajający przy leczeniu zaburzeń psychicznych, takich jak depresja [7].

Johimbina – dawkowanie

Dawkowanie johimbiny zależy od celu suplementacji. Zazwyczaj stosuje się dawkę 20–100 mg johimbiny na dzień. W przypadku leczenia zaburzeń erekcji wywołanych lekami przeciwdepresyjnymi dawka może wynosić od 5,4 do 10,8 mg johimbiny dziennie.

Z kolei przy odchudzaniu sugerowana dawka substancji wynosi 10–20 mg trzy razy dziennie lub 0,2 mg/kg masy ciała. Jest to ilość, którą uważa się za względnie bezpieczną, gdyż nie wywołuje ona efektów ubocznych, jednocześnie przynosząc zauważalne efekty. Ze względu na interakcje z insuliną środek ten należy przyjmować na czczo i 30 minut przed planowanym posiłkiem.

Johimbina – skutki uboczne

Johimbina została sklasyfikowany na liście 25 niebezpiecznych leków i suplementów, jako ta niebezpieczna dla umysłu, ponieważ jest ona silnym stymulantem i potrafi wpędzić w stany lękowe. Przeciwwskazana jest ludziom cierpiącym na zaburzenia afektywne dwubiegunowe [3].

Bezpieczna dawka johimbiny to 20 mg na dobę [2]. Dawka skuteczna przy spalaniu opornej tkanki tłuszczowej jest praktycznie równoznaczna z dawkowaniem przekraczającym tę granicę, na skutek czego wystąpić mogą: niepokój, bezsenność, nadmierne pobudzenie, halucynacje, zaczerwienienie skóry, obfite pocenie się, bóle w klatce piersiowej, zwiększone ciśnienie skurczowe i rozkurczowe ciśnienie tętnicze i częstość akcji serca, a nawet zawał serca [2, 6]. Johimbina z racji tego, że wykazuje działanie na układ współczulny, powoduje także zawroty i bóle głowy, drżenie mięśni, nudności, wymioty, bóle brzucha. Dawką neurotoksyczną jest 200–5000 mg , a dawka groźna dla życia ludzi, powodująca śmierć, to 4–5 g [2].

Suplementy diety nie są w żaden sposób kontrolowane i nigdy nie wiemy do końca, co znajduje się w ich składzie. Oprócz johimbiny mogą występować inne substancje czynne, które nasilają działanie i efekty uboczne wynikające ze stosowania johimbiny. Do takich związków należą m.in. kofeina czy teobromina. W okresie stosowania johimbiny należy unikać spożywania czerwonego mięsa, żółtych serów, ryb, wina oraz czekolady. Są to produkty zawierające duże ilości tyraminy – związku nasilającego niepożądane skutki uboczne johimbiny.

Johimbina – opinie

W Stanach Zjednoczonych należy posiadać specjalne zezwolenie, aby sprzedawać johimbinę. Handel nią w Polsce oraz w całej Unii Europejskiej nie jest legalny, dlatego jej preparatów próżno szukać w aptekach oraz renomowanych sklepach z suplementami dla sportowców czy innych firmach, które podlegają kontroli Sanepidu. Preparaty z johimbiną można zamówić w Internecie, jednak należy wtedy bardzo uważać. Suplementy nie muszą spełniać tych samych standardów, co leki, więc konsument nie ma gwarancji, że informacja na opakowaniu faktycznie pokrywa się ze składem produktu. W sprzedawanych w sieci środkach mogą znajdować się rozmaite zanieczyszczenia. Preparat może również nie dawać pożądanych rezultatów ze względu na zbyt niską ilość substancji czynnej w 1 dawce. Ponieważ johimbina może spowodować zaburzenia pracy serca i gwałtowne zmiany ciśnienia tętniczego krwi, aby ją stosować, należy mieć zdrowy układ sercowo-naczyniowy.

Stosowanie johimbiny z polecenia lekarza niesie ze sobą niewielkie ryzyko wystąpienia skutków ubocznych. Jednak na taką możliwość mogą liczyć jedynie pacjenci ze zdiagnozowaną impotencją. Większość osób raczej interesuje się tym środkiem z powodu trudności w spalaniu tkanki tłuszczowej. Wówczas samodzielne stosowanie suplementów zakupionych w Internecie stwarza ryzyko dla zdrowia i życia.