Jak ugotować młodą kapustę? Właściwości młodej kapusty
Aktualizacja: 29 kwietnia, 2024
Kapusta zaliczana jest do grupy warzyw krzyżowych, które są bogatym źródłem substancji przeciwnowotworowych. To właśnie dzięki swoim właściwościom chemoprewencyjnym jest ona coraz bardziej doceniana. Wzrastające zagrożenie nowotworami w krajach wysokorozwiniętych skłania nas do podejmowania działań mających na celu ograniczenie liczby zachorowań. Szacuje się, że około 30% nowotworów można by uniknąć dzięki zmianie diety. Eliminując składniki sprzyjające kancerogenezie oraz wprowadzając produkty przeciwdziałające procesom nowotworzenia, możemy chronić nasz organizm przed śmiertelną chorobą. Młoda kapusta to istna bomba witaminowa! Warto zatem w sezonie letnim często po nią sięgać.
Wartości odżywcze młodej kapusty
W badaniach laboratoryjnych zauważono znaczącą ujemną korelację pomiędzy spożyciem warzyw krzyżowych, w tym kapusty, a zapadalnością na niektóre typy nowotworów (np. jelita grubego, płuc czy piersi). Wszystko za sprawą zawartych w kapuście substancji odżywczych, które wykazują następujące właściwości biologiczne:
– właściwości przeciwmutagenne (witaminy C oraz E, polifenole, karotenoidy),
– właściwości przeciwutleniające (związki siarkoorganiczne i przeciwutleniacze),
– zdolności indukowania tzw. enzymów II fazy, które mają działanie detoksykacyjne,
– modulowanie receptorów estrogenowych (indole),
– właściwości obniżające aktywność enzymów odpowiadających za aktywację kancerogenów (glukozynolany).
Ważną cechą białej kapusty jest uwalnianie substancji przeciwutleniających podczas obróbki termicznej. Oznacza to, że gotowanie czy podsmażanie podnosi jej właściwości odżywcze. Niestety, w tym samym czasie, w wyniku wysokiej temperatury następują straty zawartej w młodej kapuście witaminy C, która działa korzystnie na układ odpornościowy, podnosząc jego wydolność. Ten silny przeciwutleniacz pomaga chronić organizm przed chorobami oraz zwalczać już istniejące przeziębienie.
Z kolei witamina K warunkuje procesy krzepnięcia, przez co reguluje pracę układu krwionośnego. Jej niedobór objawia się krwotokami z nosa, obfitymi miesiączkami oraz przedłużającymi się krwawieniami po skaleczeniu.
Młoda kapusta ma jeszcze jeden atut – jest warzywem niskokalorycznym. Świetnie zatem nadaje się dla osób pragnących pozbyć się zbędnych kilogramów. Oczywiście, ta zasmażana będzie dostarczała większej ilości kalorii ze względu na dodany do niej tłuszcz, ale i tak danie to jest zdrowsze od hamburgera czy frytek.
Jak ugotować młodą kapustę?
Młoda kapusta jest dość delikatnym produktem i nie wymaga tak długotrwałej obróbki termicznej jak późniejsze odmiany. Już kilkuminutowe sparzenie (umieszczenie w gorącej wodzie) wystarczy, by złagodzić jej smak. Tak wstępnie przygotowana kapusta nadaje się potem jako baza do surówek.
Jeśli chcemy przygotować z młodej kapusty osobne danie, możemy ją poszatkować i gotować w garnku z małą ilością wody przez 10–20 minut. Na sam koniec dodajemy nieco soli, łyżkę octu oraz odrobinę masła (opcjonalnie).
Przepisy
Umytą kapustę (2 główki) szatkujemy i umieszczamy w garnku. Zalewamy do połowy wodą i gotujemy. Sparzone i obrane ze skórki pomidory (4 sztuki) kroimy i dodajemy do kapusty. Dodajemy 1 łyżkę cukru, ½ łyżki octu, 1 łyżeczkę koncentratu pomidorowego oraz sól i pieprz do smaku. Całość gotujemy ok. 60 min. Na koniec danie posypujemy posiekanym koperkiem.
Główkę kapusty szatkujemy, parzymy przez ok. 3 minuty, a następnie cedzimy. Na rozgrzaną patelnię dajemy pokrojoną kiełbasę oraz 1 posiekaną cebulę. Smażymy przez chwilkę, po czym dodajemy sparzoną wcześniej kapustę. Smażymy do momentu, aż cebulka się zarumieni. Dodajemy ugotowany makaron oraz podsmażone wcześniej pieczarki.
Główkę kapusty kroimy na ćwiartki i wrzucamy do osolonego wrzątku. Wyjmujemy po 10 minutach, studzimy i dokładnie osuszamy. Przyprawione solą i pierzem ćwiartki kapusty obtaczamy w jajku i bułce tartej. Smażymy na patelni do zarumienienia.
Umytą główkę kapusty szatkujemy. Kroimy w kostkę 300 g ziemniaków (najlepiej młodych) oraz 1 cebulę, a 1 marchewkę trzemy na tarce. Cebulę przekładamy do garnka i podduszamy na oleju. Gdy się zeszkli, dodajemy pokrojoną w kostkę kiełbasę lub wędlinę (ok. 200–250 g). Po kilku minutach dodajemy przygotowaną wcześniej kapustę, marchew oraz ziemniaki. Zalewamy bulionem warzywnym (1,5 l) i czekamy, aż wszystko się zagotuje. Następnie dodajemy przyprawy: sól i pieprz do smaku, ziele angielskie, liść laurowy. Całość przykrywamy i gotujemy 15–20 minut. Na koniec dodajemy posiekaną natkę pietruszki lub koperek.
Młoda kapusta jest w naszej części Europy warzywem bardzo dobrze znanym i lubianym. Jej smak nie budzi kontrowersji, a zawarte w niej liczne substancje o właściwościach bioaktywnych przemawiają za tym, by jak najczęściej rekomendować ją w kuchni. W dobie restauracji typu fast food i jedzenia śmieciowego warto popularyzować tanie produkty rodzimej produkcji, które nie tylko wyśmienicie smakują, ale przede wszystkim pomogą nam zachować zdrowie.
Literatura:
- Kusznierewicz B. i wsp., Właściwości przeciwnowotworowe kapusty białej, ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość, 2007, 6(55): 20–34,
- Śmiechowska A. i wsp., Przeciwrakotwórcze właściwości glukozynolanów zawartych w kapuście oraz produktów ich rozpadu, Postepy Hig Med Dosw, 2008, 62: 125–140.
