Garcinia gambogia – działanie i skutki uboczne

Aktualizacja: 31 sierpnia, 2020

Obecnie istnieje co najmniej kilkanaście produktów zawierających kwas hydroksycytrynowy (HCA), sprzedawanych bez recepty i oznaczonych jako „garcinia cambogia”. Sam owoc nie jest nowym produktem, w rzeczywistości spożywany w niektórych częściach Azji od wielu lat. Odkąd jednak zaczął pojawiać się mediach jako surowiec wspomagający utratę masy ciała, jego sprzedaż wzrosła. Czy warto zainwestować pieniądze w ten suplement? Jakie jest jego udowodnione działanie?

Garcinia cambogia

Garcinia cambogia, lepiej znany w Polsce jako owoc tamaryndowca Malabar, sam w sobie jest zdrowym owocem tropikalnym, który rośnie w Azji. Wyglądem przypomina niedużą dynię, jest bogaty w wapń, fosfor, żelazo, tiaminę, ryboflawinę i niacynę. Jego skórka zawiera kwas hydroksycytrynowy (HCA), który może zmniejszać apetyt i zapobiegać odkładaniu się tłuszczu w organizmie. W aptekach dostępne są tabletki z ekstraktem tego owocu, klasyfikowane jako suplementy, co oznacza, że nie podlegają regulacjom żadnych instytucji państwowych czy ośrodków medycznych potwierdzających ich skład i gwarantujących bezpieczeństwo ich stosowania.

Garcinia cambogia – działanie

Niektóre badania wykazały, że garcinia cambogia może pomóc w utracie niewielkiej ilości tkanki tłuszczowej. HCA działa poprzez blokowanie określonego enzymu zwanego adenozyno-trifosforanem-cytrynianem-liazy, który przyczynia się do tworzenia komórek tłuszczowych. Naukowcy zaznaczają jednak, iż w efekcie traci się jedynie około 1 kg więcej niż w grupie kontrolnej. Potwierdziły to inne wyniki, opublikowane w „Journal of Obesity” w 2011, które również wykazały, iż między osobami, które spożywały ekstrakt z tego owocu, oraz tymi, które tego nie robiły, różnica w utracie masy ciała była bardzo mała. Dodatkowo nie można było wywnioskować, że to właśnie suplement był odpowiedzialny za utracone dodatkowe kilogramy.

Inna omówiona metaanaliza wyników z 12 różnych szlaków z udziałem tego specyfiku ujawniła niewielką, statystycznie istotną różnicę w spadku masy ciała. Podczas badań występowały jednak działania niepożądane ze strony przewodu pokarmowego, które były dwukrotnie częstsze w grupach HCA niż w grupie placebo.

Inne badanie opublikowane w czasopiśmie „Journal of American Medical Association” wykazało, że stosowanie preparatu przez 12 tygodni (w dawce 1500 miligramów) nie spowodowało znacznego spadku masy ciała i utraty masy tkanki tłuszczowej ponad te obserwowane w przypadku placebo. Nie ma więc znaczących wyników, które potwierdzałyby skuteczność suplementu.

Mówi się również o tym, że HCA znaleziony w garcinia cambogia może pomóc w zmniejszeniu apetytu poprzez zwiększenie wytwarzania serotoniny. Nie ma na to jednak jednoznacznych dowodów, a mniej ryzykowne sposoby lepszego zarządzania apetytem i zwiększenia produkcji serotoniny to np. komponowanie zbilansowanych posiłków o regularnych godzinach w ciągu dnia.

Badania wykazały, że owoc ten „nie ma znaczącego wpływu na parametry antropometryczne, triglicerydy lub poziomy glukozy”, ale może mieć niewielki wpływ na obniżenie poziomu cholesterolu. Należy jednak pamiętać, że istnieje wiele innych naturalnych sposobów na poprawę poziomu cholesterolu, w tym ćwiczenia czy spożycie większej ilości błonnika (z pokarmów takich jak warzywa, orzechy i nasiona).

W większości badań z udziałem suplementu z garcinia cambogia naukowcy zauważają, że trudno jest stwierdzić, czy jakiekolwiek wykazane korzyści (utrata masy ciała, obniżony cholesterol itp.) są tak naprawdę spowodowane przez owoc, czy też mają na nie wpływ inne czynniki, takie jak dieta i ćwiczenia. Podsumowując, mimo iż możliwe jest, że garcinia cambogia może pomóc w utracie kilogramów, wspomaganie się tym owocem nie jest warte pieniędzy oraz potencjalnego ryzyka, szczególnie biorąc pod uwagę to, że efekty są tak małe i niespójne.

Garcinia cambogia – skutki uboczne

Każdy suplement diety może powodować skutki uboczne. Artykuł opublikowany w 2016 roku przez Centrum Transplantacji w klinice Mayo donosi, że miliony ludzi regularnie używają ziołowych suplementów, często w formie tabletek, bez świadomości ich pełnych efektów. Wiele leków odchudzających stwarza potencjalne ukryte niebezpieczeństwo i jest związane z hepatotoksycznością i ostrym uszkodzeniem wątroby. Badania z 2005 roku, opisane w „Food and Chemical Toxicology”, wykazały, że wysokie dawki ekstraktu z garcinia cambogia powodują zanik jąder oraz zatrucia u myszy. W przypadku powyższego preparatu łatwo może dojść do przedawkowania, gdyż sami producenci zalecają spożycie dużych dawek. Oprócz uszkodzeń wątroby inne skutki uboczne, które mogą wystąpić, to m.in.: osłabienie, wysypki skórne, suchość w ustach, bóle głowy, problemy trawienne, np. biegunka lub nudności.

Na potencjalne interakcje narażone są szczególnie osoby, które przyjmują leki, oraz kobiety w ciąży. Suplementu powinni unikać zwłaszcza pacjenci, którzy przyjmują leki na cukrzycę, leki przeciwbólowe, leki na obniżenie poziomu cholesterolu, rozrzedzające krew (jak np. warfaryna), oraz osoby przyjmujące

Przyjmowanie suplementów wspomagających odchudzanie nie jest dobrym rozwiązaniem dla osób, które walczą z nadwagą. Ważne jest to, aby wyrobić zdrowe nawyki żywieniowe w codziennej diecie, wspierając się aktywnością fizyczną. Połączenie tych dwóch aspektów gwarantuje sukces bez zbędnych ulepszaczy, które mogą spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia. Utrata masy ciała powinna być bezpieczna i stała. Osiągnięty cel powinien towarzyszyć nam przez całe życie, dlatego też „diety cud” lub brak zmiany nawyków, a wspomaganie się tabletkami nie są dobrym i długotrwałym rozwiązaniem.