Strereotypy dotyczące osób otyłych

Otyłość i nadwaga dotyczy dziś ponad 50% populacji powyżej 30 roku życia. Z czystym sumieniem możemy uznać, że już dziś większość z nas ma problemy z kontrolowaniem masy ciała, a przyszłość rysuje się jeszcze gorzej.

Stereotypy dotyczące osób otyłych

Jako społeczeństwo coraz bardziej zdajemy sobie sprawę, że otyłość to nie jest tylko problem estetyczny, ale również stan zagrażający zdrowiu i życiu. W końcu coraz więcej z nas dostrzega obciążenia psychiczne i psychologiczne wywołane niewłaściwą masą ciała. Jednym z czynników, jakie pogłębiają problemy psychologiczne osób otyłych, są stereotypy. Stereotypy to uproszczenia myślowe, poznawcze, emocjonalne czy behawioralne dotyczące np. grup społecznych, płci itp. Badania wykazują, że również osoby z nadwagą oceniane są przez pryzmaty uproszczeń myślowych, schematów czy stereotypów. Co więcej badania wykazują, że nie ma znaczenia waga osoby wygłaszającej stereotypy. Osoba otyła, oceniając inne osoby otyłe również ulega stereotypom (Tiggemann, Rothblum). Nadmiar tkanki tłuszczowej zazwyczaj kojarzony jest z: przejadaniem się, niepowodzeniami,  złym stanem zdrowia, lenistwem, nieatrakcyjnością, niepopularnością i w końcu otyłość postrzegana jest jako stan rzeczy zawiniony tyko przez właściciela nadmiernego balastu. W przeciwieństwie chudość kojarzona jest z atrakcyjnością, kontrolą, wolnością i sukcesem. Ponadto kobiety otyłe są znacznie ostrzej oceniane niż mężczyźni z nadmierną masą ciała.

Stereotypy dotyczące nadwagi pojawiają się już bardzo wcześnie. Dzieci w wieku 5–10 lat oglądając zdjęcia osób dorosłych wszystkie pozytywne cechy przypisywały osobom o średniej budowie ciała. Pejoratywnie zaś były oceniane osoby z nadwagą bądź chude. Niestety dyskryminacji przez wzgląd na masę ciała nie ulegają tylko dorośli, lecz również inne dzieci. Badacze Lerner i Galler pokazywali dzieciom w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym fotografię ich rówieśników. Sportretowane były dzieci otyłe oraz dzieci z różnymi dysfunkcjami, zniekształceniami czy kalekie. Badacze prosili, aby wybrały fotografie przedstawiające dzieci, z którymi najchętniej chciałyby się bawić. Dzieci otyłe zawsze wybierane były jako te, które podobają się im najmniej. W innym badaniu pytano sześciolatków o cechy ich otyłych rówieśników.

Dzieci określały kolegów z nadmierną masą ciała jako: leniwe, brudne, głupie, brzydkie oraz skłonne do oszustw i kłamstwa. Dzieci w wieku szkolnym nadal podlegało stereotypom z wieku przedszkolnego określając ponadto osoby otyłe jako wredne, samotne, samolubne. Adolescenci uważają rówieśników z nadwagą za leniwych, brudnych, niezgrabnych ruchowo, jedzących za dużo, nie posiadających życia uczuciowego, bez szans na znalezienie partnera. Również dorośli i studenci uważają, iż osoba otyła zasługuje na gorszego partnera, posiada mniejsze umiejętności seksualne, ponadto jest leniwa, folgująca sobie, nieatrakcyjna, ma niższe poczucie własnej wartości.

Konsekwencje stereotypów dotyczących nadmiernej masy ciała, którym podlegamy w każdym wieku, mają duży wpływ na życie osób otyłych. Kładą się cieniem zarówno na życiu społecznym, rodzinnym, emocjonalnym, psychicznym, ale również na życiu zawodowym. Utrzymanie niskiej czy optymalnej wagi ciała kojarzone jest z umiejętnością kontroli czy panowania nad sytuacją. Co więcej nadwaga ma wpływ na ocenę kompetentności przyszłego pracownika. Osoby z nadmierną masą ciała są potrzegane jako mniej kompetentne niż osoby szczupłe, pomimo takich samych kwalifikacji.

Osoby otyłe są nie tylko dyskryminowane, bardzo często stają się ofiarami agresji słownej lub fizycznej. Na koniec więc, dla tych którzy przykrymi docinkami myślą, że zmotywują innych do odchudzania. Na Florydzie Haslyn E.R. Hunte przeprowadziła badania, mające ustalić czy dyskryminacja osób z nadwagą ma wpływ na masę ciała. Okazało się, iż osoby które w ciągu czterech lat trwania badania doświadczyły dyskryminacji ze względu na wagę zwiększyły swoją masę ciała. Wzrost wagi dotyczył obu płci, przy czym mężczyźni tyli bardziej.