Psychoza poporodowa – poznaj objawy tej ciężkiej choroby

Aktualizacja: 6 marca, 2025

Objawy zaczynają się dość niewinnie – bezsenność, poczucie niepokoju, zmiany nastroju. Później choroba rozwija się i nabiera charakteru bardzo niebezpiecznych zaburzeń psychotycznych, często powiązanych z manią oraz urojeniami i halucynacjami.

Psychoza poporodowa dotyka dwóch rodzących kobiet na tysiąc. Często podłoże dolegliwości ma charakter genetyczny (częsta w rodzinach z wywiadem w kierunku zaburzeń psychicznych). Najczęściej występuje po pierwszym porodzie i ustępuje w ciągu pierwszych trzech miesięcy.

Psychoza poporodowa

Jest to stan psychozy, występujący nie później niż w 8 tygodniu po porodzie. Choroba bardzo szybko postępuje, od zwykłego przygnębienia i obniżenia nastroju, po ciężkie stany psychotyczne i lęki.

Kobiety, u których stwierdzono tę chorobę, zazwyczaj już wcześniej cierpiały na zaburzenia nastroju i stany depresyjne. Charakterystyczne jest w tym stanie nieprawidłowe postrzeganie rzeczywistości, samej siebie, zbyt silne przeżywanie emocji i zdarzeń. Występują problemy z porozumiewaniem się oraz utrudnione relacje z otoczeniem.

Dla kobiet, szczególnie ze skłonnościami do zaburzeń psychicznych, narodziny dziecka są zbyt dużym i nowym wydarzeniem w ich życiu. Psychika, nie mogąc poradzić sobie z taką „rewolucją”, zaczyna źle postrzegać sytuację, w której młoda mama się znalazła, następują po sobie kolejno zaburzenia, które z każdym dniem się nasilają i przybierają bardzo niebezpieczną formę. Silnie narażone na zachorowanie są kobiety, które urodziły poprzez cesarskie cięcie lub przeżyły okołoporodową śmierć dziecka. Psychoza poporodowa może być także następstwem powikłań położniczych.

Niekiedy ta ciężka choroba jest mylona z depresją poporodową czy syndromem „baby blues”. Jednak, w odróżnieniu od dwóch ostatnich, jest to ciężkie schorzenie psychiczne, wymagające natychmiastowej diagnozy i leczenia psychiatrycznego, gdyż zagrażać może życiu zarówno matki, jak i dziecka.

W skrajnych przypadkach dochodzi do myśli dzieciobójczych, które dotykają około 4% chorych kobiet. Dziwne, podejrzane zachowanie młodej matki należy uważnie obserwować i rozmawiać z nią, starając się dowiedzieć, czy nie myśli o skrzywdzeniu siebie lub dziecka.

Leczenie polega na konsultacji psychiatrycznej, pobycie na oddziale psychiatrycznym oraz podawaniu leków antypsychotycznych. Bardzo ważne jest wsparcie ze strony rodziny i pomoc w rekonwalescencji. Bliscy powinni zapewnić kobiecie komfort psychiczny oraz ograniczenie czynników stresogennych. W przypadku prawidłowego rozpoznania choroby i odpowiedniego leczenia, zwykle choroba mija po kilku miesiącach farmakoterapii.

Psychoza poporodowa – objawy

Jak już wcześniej wspominaliśmy, początki choroby są bardzo niewinne – trudności w zasypianiu, uczucie niepokoju, zagubienia oraz rozdrażnienie. Pojawia się także brak apetytu, drażliwość, pobudzenie oraz unikanie kontaktów i opieki nad dzieckiem. Jednak choroba rozwija się bardzo gwałtownie. Zaczynają pojawiać się dziwne zachowania, koszmary, zaburzenia świadomości, dezorientacja, podejrzliwość wobec innych, wahadłowe stany emocjonalne oraz objawy psychotyczne – urojenia, omamy związane z porodem i dzieckiem, głosy, które nakazują skrzywdzić dziecko lub samą siebie, poczucie, że mleko matki może być szkodliwe dla dziecka, paranoje dotyczące samego dziecka. Taki stan kobiety nie pozwala na akceptację niemowlęcia, następuje odrzucenie, wyparcie oraz nienawiść do własnego malucha.

Stan psychozy poporodowej jest bardzo niebezpieczną i ciężką chorobą psychiczną. Należy ją jak najszybciej zdiagnozować i rozpocząć leczenie, gdyż może stanowić zagrożenie dla matki i dziecka. Kobieta w stanie psychozy nie tylko odmawia opieki nad dzieckiem, nie przyjmując do świadomości jego narodzin. Może też być niebezpieczna dla samej siebie czy dla nowo narodzonego niemowlaka. Prawidłowa farmakoterapia zwykle daje pozytywne efekty, niwelując objawy choroby w ciągu kilku miesięcy.