Jak działają spalacze tłuszczu? Czy warto je stosować?

Liczne publikacje naukowe wskazują, że stale rosnący problem otyłości często łączy się z ryzykiem przedwczesnego zgonu czy zapadalnością na inne choroby dietozależne, jak dyslipidemia, ChNS czy cukrzyca typu II. W jednym badaniu obejmujących aż 1,5 miliona uczestników, przeanalizowano zależność między wskaźnikiem masy ciała – BMI a liczbą przedwczesnych zgonów. Na podstawie wyników wywnioskowano, że przy wartościach przekraczających 30 kg/m2, częstotliwość przypadków przedwczesnej śmierci rosła proporcjonalnie do dalszych przyrostów masy ciała. Z tego względu wdrożenie suplementów wspomagających redukcję tkanki tłuszczowej uznawane jest przez znaczną część społeczeństwa za zabieg pozwalający ustabilizować organizm i zapewnić poprawę komfortu życia. W dzisiejszym artykule sprawdzimy zatem czy rzeczywiście stosowanie spalaczy tłuszczu ma sens. Zapraszamy do lektury!

Spalacze tłuszczu

Według raportu Komisji Europejskiej liczba substancji stosowanych do produkcji suplementów diety wynosi około 400, z czego ok. 50% rynku suplementów w Unii Europejskiej stanowią witaminy i składniki mineralne. Poza witaminami i składnikami mineralnymi suplementy klasyfikowane są w sześciu  kategoriach: 

  • aminokwasy, 
  • enzymy, 
  • prebiotyki i probiotyki, 
  • niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, 
  • składniki roślinne 
  • inne substancje w tym termogeniki (spalacze tłuszczu). 

Biorąc pod uwagę stale rosnącą epidemię otyłości oraz chęć wypracowania estetycznie wymodelowanej sylwetki, asortyment dostępnych na polskim rynku spalaczy tłuszczu znacząco wzrósł. Kierując się wymaganiami konsumentów, wielu producentów oferuje obecnie termogeniki w rozmaitej formie, mającej ułatwić ich aplikowanie. Tym sposobem zarówno w specjalistycznych sklepach, jak i sieciach sklepów możemy zakupić spalacze w postaci kapsułek, proszku, płynu czy tabletek.

Jak działają spalacze tłuszczu?

Uwzględniając aspekt fizjologiczny, termogeniki w zależności od ich sposobu działania można zaliczyć do jednej z czterech, głównych kategorii: 

  • środki zwiększające produkcję ciepła (termogeniki),
  • środki tłumiące głód ,
  • środki hamujące wchłanianie węglowodanów lub tłuszczów z pokarmu,
  • środki przyspieszające przemianę materii.

W świetle prawa i licznych metaanaliz klinicznych podział ten uwzględnia nie tylko wszystkie dostępne na rynku preparaty, ale również i niektóre leki. Zdecydowana większość środków wspomagających odchudzanie przyczynia się do stymulowania współczulnego układu nerwowego, co w konsekwencji prowadzi do przyspieszenia przemiany materii, wzrostu wydatkowanej energii i hamowania uczucia głodu. Substancje czynne zawarte w termogenikach pobudzając nerwy układu współczulnego aktywują neuroprzekaźniki (w tym noradrenalinę), przygotowując organizm do określonego wysiłku. Uwolniona noradrenalina daje sygnał m.in. brunatnej tkance tłuszczowej do utleniania większej ilości zgromadzonych tłuszczów, co w konsekwencji powoduje również wzrost termogenezy. Noradrenalina pełni również funkcję hormonu, oddziałując na ośrodek sytości znajdujący się w części mózgu zwanej podwzgórzem. Pobudzając wspomniany ośrodek przyczynia się do hamowania uczucia głodu i jednocześnie wzrostu uczucia sytości.

Spalacze tłuszczu – opinie

Opinie nt. zasadności stosowania spalaczy tłuszczów są często podzielone, a wpływ na to wywiera ogólnie prowadzony tryb życia. Jak pokazuje jedno z badań prowadzonych pod przewodnictwem Sadowskiej i Szuber, wpływ na osiągnięcie zadowalających efektów wywiera nie tylko sama suplementacja, ale również dodatkowo uprawiana aktywność fizyczna czy zmiana dotychczasowego sposobu odżywiania. Zgodnie z definicją suplement diety w tym spalacz tłuszczu stanowi środek spożywczy, którego celem jest jedynie uzupełnienie normalnej, zbilansowanej diety. Oznacza to, że samo stosowanie preparatu ma na celu jedynie wspomóc organizm w realizacji zamierzonego celu, nie wykona natomiast za nas całej pracy. Bez odpowiednio zmodyfikowanej diety codziennej (często opartej na deficycie energetycznym) oraz wdrożonej aktywności fizycznej efekty stosowanej suplementacji mogą być niewielkie lub niekiedy niezauważalne. Spójrzmy prawdzie w oczy – gdyby jeden preparat był w stanie umożliwić nam osiągnięcie zamierzonego efektu redukcji tkanki tłuszczowej, nie mielibyśmy na świecie problemu ze stale rozwijającą się epidemią otyłości.

Spalacze tłuszczu – cena, gdzie kupić

Na polskim rynku sprzedaż produktów wspomagających redukcję tkanki tłuszczowej odbywa się za pośrednictwem dwóch głównych źródeł:

  • aptek (stacjonarne i internetowe), 
  • obrotu pozaaptecznego (m.in. drogerie, supermarkety, specjalistyczne sklepy dla sportowców, w klubach sportowych).

Dane analityczne donoszą, że kupno suplementów diety w aptekach praktykowane jest przez większą część konsumentów rynku. Większe zaufanie wobec tego kanału sprzedaży wynika z przekonania o bogatej wiedzy pracowników aptek. Pracujący w aptece farmaceuta utożsamiany jest ze specjalistą z zakresu medycyny, co w przypadku suplementacji stanowi dla pacjenta często zastępstwo lekarza. Drugą z kolei najczęściej praktykowaną formą kanału jest kupno termogeników w sklepach dla sportowców. Spowodowane jest to możliwością bezpośredniej konsultacji na temat stosowania określonych preparatów oraz porady, który z nich wybrać w obliczu własnych oczekiwań. Z uwagi na liczną konkurencję, cena dostępnych na rynku preparatów jest silnie zróżnicowana. Widełki cenowe mogą sięgać nawet od 39 zł do 199 zł.

Naturalne spalacze tłuszczu

Zwolennicy naturalnej żywności nie muszą się obawiać, na rynku istnieje bowiem wiele substancji wykazujących właściwości termogeniczne. Należą do nich m.in. kapsaicyna, piperyna, l-karnityna czy zielona herbata.

Kapsaicyna jest to substancja aktywna występująca w dużych ilościach w ostrej czerwonej papryczce chili, zwiększa wydatki energetyczne, głównie poprzez wzmożone utlenianie tłuszczów. Kapsaicyna nadaje warzywu charakterystyczny, ostry smak. Piperyna występująca w czarnym pieprzu pobudza wydzielanie soków trawiennych, polepsza trawienie pokarmu, ingeruje w działalność genów odpowiedzialnych za formowanie nowych komórek tłuszczowych. L-karnityna zaś odpowiada za transport kwasów tłuszczowych do mitochondriów, gdzie zostają przetworzone w energię. Związek ten uczestniczy także w metabolizmie węglowodanów oraz niektórych aminokwasów rozgałęzionych. Badania potwierdzają również jej wpływ na aktywność hormonów tarczycy oraz testosteronu. Zielona herbata potęguje zaś efekt termogeniczny związany z uwalnianiem noradrenaliny.

Literatura:

  1. Berrington de Gonzales A., Hartge P., Cerhan J.R. et al.: Bodymass index and mortality among 1.46 million white adults. N Engl J Med 2010, 363: 2211-9
  2. Bojarowicz H., Dźwigulska P.: Suplementy diety. Część I. Suplementy diety a leki – porównanie wymagań prawnych. Hygeia Public Health 2012, 47: 427 – 432.
  3. Kozłowska L., Pol P.: Analiza wykorzystania suplementów i środków spożywczych wspomagających redukcję masy ciała w wybranej grupie studentów. Probl Hig Epidemiol 2013, 94: 626-629.
  4. Manore M.: Dietary Supplements for Improving Body Composition and Reducing Body Weight: Where Is the Evidence? International Journal of Sport Nutrition and Exercise Metabolism 2012, 22: 139 -154.
  5. Sadowska J., Szuber M.: Ocena stosowanych metod odchudzających oraz używania preparatów wspomagających odchudzanie przez młode kobiety. ROCZN. PZH 2011, 62: 343 – 350.
  6. Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia. (Dz.U.06.171.1225).
Opublikowano ponad miesiąc temu
Oceń artykuł
Oceń artykuł
Autor artykułu:
dietetyk kliniczny Tomasz Chudziński , Dyplomowany dietetyk. Członek Polskiego Towarzystwa Dietetyki, ekspert żywieniowy programu „Smaczny temat”. Współzałożyciel poradni dietetycznej "Medycyna żywienia".
Dodaj do ulubionych