Hipoglikemia reaktywna – objawy, dieta

Podczas gdy stężenie glukozy w osoczu krwi spadnie poniżej normy (< 50–55 mg/dl), a wraz z nim wystąpią charakterystyczne symptomy neuroglikopenii to znak, iż mamy do czynienia z zaburzeniami gospodarki węglowodanowej. Choć stan niedocukrzenia jest charakterystyczny dla osób z cukrzycą, ta postać hipoglikemii może dotknąć nie tylko diabetyków.
Hipoglikemia reaktywna
Reaktywna hipoglikemia, nazywana także hipoglikemią poposiłkową, występuje najczęściej około 4. godzin po spożyciu posiłku o wysokiej zawartości węglowodanów. Przypadłość ta zazwyczaj dotyka ludzi młodych i szczupłych, czasem występuje u kobiet z lekką nadwagą, choć bywa również skutkiem stosowania zbyt restrykcyjnych diet.
Hipoglikemię posiłkową w świetle piśmiennictwa można różnicować na:
- idiopatyczną (czynnościową) – występuje zazwyczaj około 2–5 godzin po posiłku o dużej zawartości węglowodanów, u osób bez innych schorzeń współistniejących;
- pokarmową – pojawia się u pacjentów po operacjach chirurgicznych żołądka (resekcja, plastyka odźwiernika, chirurgia bariatryczna), w wyniku zbyt szybkiego opróżniania żołądka oraz nadmiernego wydzielania insuliny;
- wywołaną leucyną, galaktozą lub fruktozą – u osób z wrodzonymi defektami metabolicznymi (nietolerancja galaktozy, fruktozy; nadwrażliwość na leucynę);
- wczesny okres cukrzycy [4].
Warto wiedzieć, iż hipoglikemia reaktywna u niektórych osób może stanowić pierwszy objaw rozwijającej się cukrzycy i jest zazwyczaj związana z nadmierną i opóźnioną (do 3–5 godzin po posiłku) sekrecją insuliny. Diagnostyka tego typu hipoglikemii winna obejmować tzw. przedłużony (do 5 godzin) test doustnego obciążenia glukozą (OGTT), z równoczesnym oznaczeniem stężenia glukozy i insuliny co godzinę [1].
Hipoglikemia reaktywna – objawy
Osłabienie, zmęczenie, senność, rozdrażnienie bóle i zawroty głowy, zaburzenia koncentracji… to tylko nieliczne objawy spadku poziomu cukru we krwi. W przebiegu idiopatycznej postaci hipoglikemii często występują także symptomy adrenergiczne, a wśród nich wyróżnia się: nadmierną potliwość, tachykardię, kołatanie serca oraz drżenie ciała. Ponadto u pacjentów obserwuje się wzmożony niepokój, zmiany nastroju, nerwowość, a także drażliwość.
Hipoglikemia reaktywna – dieta
Elementem niezastąpionym w przypadku hipoglikemii reaktywnej jest odpowiednio zbilansowana dieta. Należy mieć na względzie fakt, iż hipoglikemia poposiłkowa często jest następstwem nieprawidłowych nawyków żywieniowych, a także stylu życia.
Kilka praktycznych porad dla pacjentów z hipoglikemią reaktywną:
- zadbaj o regularność posiłków. Spożywaj 4–5 niewielkich objętościowo posiłków o stałych porach ( co 3–4 godziny), przy czym pierwszym z nich winno być śniadanie. Podczas przygotowywania potraw uwzględnij odpowiednie techniki kulinarne (gotowanie w wodzie i na parze, pieczenie w folii aluminiowej bądź pergaminie, duszenie bez obsmażania);
- podstawę codziennego jadłospisu powinny stanowić produkty zbożowe z pełnego ziarna (pieczywo razowe na zakwasie z dodatkiem ziaren zbóż, pumpernikiel; makaron z mąki razowej; grube kasze: jęczmienna pęczak, gryczana, jaglana; ryż brązowy; płatki zbożowe naturalne: owsiane, jęczmienne) zwłaszcza te o niskim indeksie glikemicznym (IG < 55 ). Warto wiedzieć, iż „po posiłku o niskim IG, z powodu wydłużonego w czasie procesu trawienia i wchłaniania, nie obserwuje się objawów hipoglikemii i zwiększonej glikogenolizy w wątrobie podczas okresu poposiłkowego” [3];
- indeks glikemiczny gotowej potrawy możesz obniżyć poprzez dodatek otrąb owsianych, żytnich; nasion; orzechów czy migdałów;
- komponując jadłospisy należy uwzględnić produkty spożywcze bogate w błonnik pokarmowy (płatki owsiane, fasola, groch, soczewica, brokuły, brukselka, marchew, dynia, owoce cytrusowe, owoce jabłoni), bowiem jego rozpuszczalne frakcje (pektyny, β– glukany) wpływają na glikemię poprzez spowolnienie wchłaniania węglowodanów, a tym samym zapobiegają nagłemu wzrostowi insuliny we krwi.
- pamiętaj, iż dieta bogata w węglowodany o wysokim indeksie i ładunku glikemicznym może zwiększać ryzyko rozwoju insulinooporności oraz cukrzycy typu 2 [2].
- podczas przygotowywania posiłków uwzględnij w głównej mierze świeże, naturalne produkty. Zadbaj o to, aby w każdym z nich znajdowały się węglowodany złożone, białko oraz odpowiednia ilość tłuszczu;
- unikaj produktów wysoko przetworzonych, nadmiernej ilości słodyczy, słonych przekąsek oraz produktów typu instant i fast food, bowiem dieta bogata w tego typu produkty sprzyja wahaniom poziomu glukozy we krwi;
- mając na względzie fakt, iż etanol powoduje gwałtowne nasilenie objawów okresu głodówki, sprzyjając rozwojowi niedocukrzenia, osobom z rozpoznaną hipoglikemią reaktywną nie zaleca się spożywania alkoholu. Sporadycznie można spożywać alkohol etylowy, jednakże wyłącznie z posiłkami, nigdy na czczo;
- w przypadku, gdy interwencja żywieniowa nie przynosi spodziewanych rezultatów, należy skonsultować się z lekarzem, celem wprowadzenia uzupełniającej farmakoterapii.
Pomimo postępu współczesnej medycyny jak dotąd nie udało się opracować jednoznacznych kryteriów diagnostycznych, algorytmu postępowania ani metod leczenia hipoglikemii reaktywnej. Warto jednak wiedzieć, iż dieta bogata w produkty o niskim indeksie glikemicznym oraz unikanie czynników ryzyka (stres, alkohol, głodówka, zbyt długie przerwy pomiędzy posiłkami) stanowi niezwykle ważny element profilaktyki i leczenia zaburzeń gospodarki węglowodanowej.
Literatura:
- Bilski B., Perz S., Kara – Perz H. 2005. Cukrzyca jako problem orzeczniczy dla lekarza medycyny pracy. Medycyna Pracy, 56, 4, 329-334.
- Lange E. 2010. Zastosowanie indeksu glikemicznego w dietoterapii zespołu metabolicznego. KOSMOS. Problemy Nauk Biologicznych, 59, 3-4 (288-289), 355-363.
- Włodarek D., Lange E., Kozłowska L., Głąbska D. 2014, Dietoterapia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
- Zatońska K., Bolanowski M. 2003. Hipoglikemia jako problem diagnostyczny. Advances in Clinical and Experimental Medicine, 12, 3, 369-373.

Cukrzyca (diabetes mellitus) jako choroba metaboliczna towarzyszyła człowiekowi od zawsze. Pierwsze wzmianki na temat tego schorzenia pochodzą z XVI wieku p.n.e. Termin mellitus z języka łacińskiego oznacza „słodzony miodem”, bowiem odnosi się do obecności cukru w moczu – pierwotnego objawu zaburzeń gospodarki węglowodanowej. czytaj więcej
Dieta to kluczowy element leczenia cukrzycy typu II niezależnie od wieku. Mimo to osoby po przejściu wieku średniego napotykają na liczne dodatkowe trudności. czytaj więcej
Opinie
Napisz swoją opinię
wyłącz pisanie odpowiedziTwoja opinia jest ważna. Zarówno dla nas jak i innych osób korzystających z naszego serwisu.
Już za 20zł ! Tabela zamienników GRATIS !
Czy Hipoglkiemię reaktyną można wyleczyć ?
Witam, czy gdzies moge znalezc/kupic gotowa, przyklafowa diete dwa osob z hipoglikemia?
W hipoglikemii reaktywnej najważniejsze jest odpowiednie spożywanie posiłków i wyeliminowanie szkodliwych dla organizmu substrancji.
Inaczej jednak jest przy cukrzycy – wtedy hpoglikemia reaktywna może zdarzać się częściej. Nadal jednak -pilnujmy diety! Ona może zmienić wszytsko!