Czym jest mydlnica lekarska? Zastosowanie korzenia mydlnicy lekarskiej

Aktualizacja: 27 maja, 2020

Nazwa mydlnicy lekarskiej, choć tak dokładna, to może być nieco myląca. Saponaria officinalis, bo takie właściwie ma określenie omawiana roślina, charakteryzuje się zawartością saponin, którym to właśnie zawdzięcza swój termin. Słowo „saponiny” kojarzy się z anglojęzycznym określeniem mydła – „soap”, stąd też polska nazwa – „mydlnica”.

Mydlnica lekarska

Mydlnica należy do rodziny roślin goździkowatych, naturalnie występuje w Europie – również w Polsce – a także w Azji. Znana i wykorzystywana jest od wieków, kultywowana jest również obecnie. Pierwotnie roślina ta używana była jako detergent, ponieważ saponiny w niej obecne pieniły się w wodzie i jako mydło stosowano ją już w starożytności. Następnie poznano jej właściwości lecznicze. Według tradycyjnych źródeł sprawdzała się w zastosowaniu naskórnym w czasie gojenia ran (obecnie to niezalecana praktyka) czy jako środek wykrztuśny przy zapaleniu oskrzeli. Saponiny bowiem mogą obniżać napięcie powierzchniowe niektórych roztworów i działać m.in. wykrztuśnie.

Korzeń mydlnicy

Mimo że mydlnica lekarska jest bardzo ładną rośliną, a jej kwiaty stosuje się również w celach dekoracyjnych, to najczęściej wykorzystuje się jej korzeń. To właśnie on jest głównym źródłem saponin i z punktu widzenia leczniczego ma największą wartość. Należy jednak pamiętać, że saponiny, ze względu na wpływ na napięcie powierzchniowe roztworów, po przyjęciu w nieodpowiedniej dawce mogą być trucizną – zarówno dla ludzi, jak i dla zwierząt.

Korzeń mydlnicy – zastosowanie

Jak wspomniano powyżej, to właśnie korzeń mydlnicy zyskał największą popularność i to on stosowany jest najczęściej. Dzięki obecności związków chemicznych aktywnych powierzchniowo o działaniu emulsyfikacyjnym korzeń tejże rośliny używany może być w celach bakteriostatycznych oraz może być skutecznym, bezpiecznym i naturalnym środkiem czystości. Ponadto wykazano zasadność korzystania z korzenia mydlnicy w celach leczniczych i prozdrowotnych – ekstrakty mogą doraźnie poprawiać samopoczucie przy zaburzeniach pracy układu pokarmowego czy zatruciach, a także utrudniającym życie kaszlu. Przy długotrwałym stosowaniu z kolei korzeń ten może wykazywać wysoki potencjał antyoksydacyjny i pośrednio wpływać na zdrowie człowieka.

Mydlnica lekarska z pewnością jest ciekawą rośliną. Obecnie zarówno w branży spożywczej, jak i higienicznej coraz częściej sięga się po środki naturalne. Najczęściej to właśnie one uznawane są za bezpieczniejsze i dla człowieka, i dla środowiska. Mydlnica jest jedną z roślin o szerokim, uniwersalnym zastosowaniu – świadczy o tym nawet jej nazwa. Wykorzystywana może być jako środek leczniczy, a także czyszczący. Jej walory estetyczne zachęcają również do wprowadzenia mydlnicy do ogrodu, gdzie może ona pełnić funkcje ozdobne.