Czy jedzenie alg zapewni nam idealną figurę? Co z tą fukoksantyną?
Aktualizacja: 30 maja, 2018
Chcemy posiadać piękne ciało i cieszyć się zdrowiem. Sięgamy po coraz to nowsze preparaty, które mają zapewnić nam spełnienie marzeń o szczupłej sylwetce. Niestety takie suplementy często mają jedynie potencjalne działanie wspomagające odchudzanie, które nie jest poparte odpowiednią ilością rzetelnych badań naukowych na temat ich skuteczności.
Oczywiście na opakowaniach zazwyczaj widnieje informacja o przestrzeganiu odpowiedniej diety i regularnej aktywności fizycznej w czasie stosowania preparatu. Czy w takim razie kilogramy zgubimy dzięki łykaniu bądź piciu potencjalnego środka odchudzającego, czy może dzięki własnej silnej woli i wysiłkowi włożonemu w zmianę stylu życia na zdrowszy? Jak w tym wszystkim odnajduje się fukoksantyna i środki wspomagające odchudzanie zawierające ją w składzie? Na to pytanie postaramy się odpowiedzieć w poniższym artykule.
Fukoksantyna – co to jest?
Fukoksantyna jest brązowym barwnikiem produkowanym przez brunatnice, czyli fitoplankton morski. Należy do ksantofili i jest rozpuszczalna w tłuszczach. Łatwo ulega utlenianiu w niesprzyjających warunkach i traci swoje właściwości.
Od dawna wchodziła w skład diety człowieka pośrednio bądź bezpośrednio, jednak dopiero od jakiegoś czasu zaczęto się interesować jej oddziaływaniem na organizm człowieka. Innym składnikiem alg morskich, który wzbudził ostatnio duże zainteresowanie wśród naukowców jest astaksantyna będąca bardzo silnym przeciwutleniaczem i wpływająca mocno na kondycje całego organizmu.
Skąd nadmiar tkanki tłuszczowej?
W celu zachowania zdrowia i odpowiedniej masy ciała ważne jest zrównoważone bilansowanie energii przyjmowanej z pożywieniem i tej wykorzystywanej przez nasz ustrój. Wszelkie odstępstwa prowadzą do zaburzeń odpowiedniego funkcjonowania organizmu.
Jeśli już wiemy, gdzie odkładają się w naszym organizmie zbędne kalorie, warto bliżej przyjrzeć się tkance tłuszczowej. Jest ona zarówno magazynem tłuszczu jak i narządem wydzielania wewnątrzustrojowego. W organizmie każdego ssaka występują 2 typy komórek tłuszczowych, czyli adipocytów: BAT (brunatna tkanka tłuszczowa) oraz WAT (biała tkanka tłuszczowa). Różnią się między sobą znacznie, nie tylko ze względu na pełnione funkcje.
Tab. 1 Porównanie funkcji, budowy i występowania BAT oraz WAT.
Rodzaj komórek tłuszczowych | Funkcje | Budowa | Występowanie |
WAT | Magazynowanie energii w organizmie | Nieliczne mitochondria, o podłużnym kształcie i małej średnicy | Przeważająca ilość u wszystkich ssaków po okresie adolescencji |
BAT | Termogeneza: przemiana energii metabolicznej na ciepło rozprowadzane po całym organizmie | Dobrze ukrwione i unerwione, liczne mitochondria, duże o kształcie sferycznym. W wewnętrznej błonie występuje białko rozprzęgające UCP1 | *Znaczna ilość w okresie ontogenezy (okresie noworodkowym i wczesnego dzieciństwa) po tym okresie znikome ilości;*gryzonie |
Już od jakiegoś czasu prowadzi się liczne badania na temat wpływu brunatnej tkanki tłuszczowej (BAT) na zmniejszenie masy ciała poprzez zwiększenie termogenezy i co za tym idzie, zmniejszenie magazynowania energii w postaci wolnych kwasów tłuszczowych (FFA). Kluczowe znaczenie w tym procesie ma białko rozprzęgające UCP1. Aktywowane przez wolne kwasy tłuszczowe (FFA) uczestniczy w oddychaniu mitochndriów i procesie przemiany energii metabolicznej w cieplną. Między innymi, właśnie dzięki temu białku BAT zawdzięcza swoją funkcję. Wykorzystanie tej wiedzy w celu kontrolowania aktywności adipocytów BAT bądź nadania adipocytom WAT cech komórek brunatnej tkanki tłuszczowej jest motorem napędzających szereg badań na ten temat.
Fukoksantyna – pomoże nam schudnąć? Badania naukowe!
Uczeni zauważyli, że fukoksantyna uczestniczy w zmniejszeniu akumulacji kwasów tłuszczowych poprzez stymulacje białka UCP1.W licznych badaniach zauważono również wpływ na obniżenie poziomu glukozy oraz insuliny we krwi. Niestety dotychczas większość eksperymentów została przeprowadzona na zwierzętach (myszy), które znacznie różnią się od człowieka proporcjami komórek tłuszczowych. W przypadku tych małych gryzoni udział BAT jest znacznie wyższy niż u ludzi. Pozwala to sugerować, że tak obiecujące wyniki badań pokazujące redukcję masy ciała i poprawienie różnych funkcji organizmu nie muszą przekładać się na nasz organizm. Prowadzono wiele badań na temat ilości i obecności BAT u dorosłego człowieka. Dowiedziono, że istnieją części ciała szczególnie predysponowane do obecności brunatnej tkanki tłuszczowej tj. kark, okolice łopatki itp. Zauważono, iż ilość BAT jest odwrotnie skorelowana do masy ciała jak i wieku, o czym już wcześniej była mowa. Trop stymulującego działania fukoksantyny na białka UCP1 występującego w brunatnej tkance tłuszczowej u człowieka nie wróży utraty zbędnych kilogramów.
Na tym jednak nie poprzestano. Docieka się stymulującego działania fukoksantyny zarówno na mRNA jak i ekspresje UCP1 w WAT (białej tkance tłuszczowej). Odkrycie to daje szanse na powstanie nowych terapii dietetycznych przeciwko otyłości poprzez wpływ metabolitów fukoksantyny na regulacje utleniania kwasów tłuszczowych w białej tkance tłuszczowej. Inne badania wykazały wpływ regulacyjny metabolitów badanego karotenoidu z alg morskich na receptory aktywowane przez proliferatory peroksysomów (PPARy) ekspresji UCP1 w tkance tłuszczowej. Co miałoby skutkować zwiększeniem termogenezy oraz zmniejszeniem akumulacji tłuszczu w organizmie.
Czy w takim razie możemy uznać, że jedzenie brunatnych alg zawierających fukoksantynę zapewni nam sylwetkę idealną? Wydaje się, że jest to nadal pytanie bez dobrej odpowiedzi. Tylko badania prowadzone przez coraz większą ilość instytucji na grupach statystycznych pozwoli odpowiedzieć na to pytanie. Co jest pewne? Żywność zawierająca fukoksantynę ma właściwości przeciwutleniające, co powoduje, że wpływa kardioprotekcyjnie i przeciwnowotworowo na organizm. Wykazano jej lepszą wchłanialność w połączeniu z tłuszczem. Musimy być świadomi, iż w Polsce nie ma restrykcyjnych przepisów dotyczących wprowadzania suplementów diety na rynek. W związku z czym, jeśli w aptece nie znajdzie się lek na redukcję masy ciała, a jedynie takie suplementy zwierające fukoksantynę, nie ma pewności, że będą one skuteczne.
Literatura:
- The effect of Xanthingen in the weight management of obese premenopausal women with non-alcoholic fatty liver disease and normal liver fat. Diabetes, Obesity and Metabolism 12, 2010
- Nowe dodatki do żywności i suplementów diety- karotenoidy morskie. Postęp Technik Przetwórstwa Spożywczego 2/2008
- Nutricentical effect of fucoxanthin for obesity and diabetes therapy: A revier. Journal Of Oleo Svience 64(2) 2015
- Focoxanthin a Marine carotenoid present in brown seaweeds and diatoms: metabosim an bioactivities relevent of human health. Manhe Drags 2011
- Udział białek rozprzęgających w modulacji funkcji mitochondriów — perspektywy terapeutyczne. Postepybiochemii 2008