Otyłość powszechna nie tylko w Polsce, ale i na świecie – poznajmy jej przyczyny
Jest jedną z wielu chorób cywilizacyjnych mającą ogromny wpływ na nasze zdrowie. Oddziałuje nie tylko na nasze ciało, ale i umysł. Może być przyczyną depresji, braku samoakceptacji, czy kompleksów uniemożliwiających prawidłowe funkcjonowanie w społeczeństwie. Dlatego nie powinniśmy jej bagatelizować!
Co to jest otyłość?
To nic innego jak nadmiar tkanki tłuszczowej w organizmie człowieka powodujący znaczny wzrost masy ciała. Szczególnie na Zachodzie ludzie wciąż przybierają na wadze, a wielu nie jest w stanie pozbyć się nadmiaru kilogramów pomimo starań. W niektórych przypadkach, choć jest to zdecydowana mniejszość otyłość jest niestety wrodzona. Jednak większość ludzi zmagających się ze znaczną nadwagą zapracowała na nią samodzielnie. Nieprawidłowy sposób odżywiania – to główny czynnik powodujący gwałtowny wzrost masy ciała. A nietrudno stracić kontrolę nad własną wagą podczas, gdy złą dietę łączymy z niewielką aktywnością fizyczną. Dlaczego więc ludzie świadomie skazują się na walkę z tym groźnym przeciwnikiem? Dużą rolę odgrywa nieświadomość i bagatelizowanie naszego stanu zdrowia. Często wychodzimy z błędnego założenia, że dopóki nic nie boli, to nie ma się czym martwić. A czy otyłość boli? No właśnie, nie. Zmagający się z nadwagą powinni wiedzieć, że jest ona pierwszym krokiem do otyłości i nie prowadzi do niczego dobrego, wręcz przeciwnie przyczynia się do powstawania chorób, często zagrażających życiu. Największym niebezpieczeństwem jest otyłość brzuszna, zwana inaczej męską. To nadmiar tkanki tłuszczowej zlokalizowany na wysokości brzucha, znacznie częściej niż otyłość pośladkowa (żenska) przyczynia się do powikłań zdrowotnych, chorób układu krążenia i serca.
Otyłość – BMI
Jednym z bardzo skutecznych sposobów na kontrolowanie wagi ciała, szczególnie u osób zmagających się ze znaczną nadwagą jest przestrzeganie wskaźnika BMI. Jest to wskaźnik masy ciała obliczony na podstawie wzrostu i wagi badanego. Stosuje się go jako narzędzie, w celu wykrycia ewentualnych problemów wagowych u osób dorosłych. Pozwala również ocenić stopień ryzyka wystąpienia różnych chorób – jak miażdżyca, albo choroba niedokrwienna serca. Bardzo często mają one swoje źródło właśnie w otyłości. Jednak BMI nie jest narzędziem diagnostycznym, co prawda wskazuje na występowanie nadwagi, jednak w celu potwierdzenia, czy dana osoba się z nią zmaga konieczne są badania specjalistyczne, jak: pomiar tkanki tłuszczowej w organizmie, określenie predyspozycji genetycznych, czy ocena diety i aktywności fizycznej przez specjalistę.
Obliczanie masy ciała poprzez wskaźnik BMI jest dzisiaj bardzo popularne, nic nie kosztuje, a dodatkowo możemy przeprowadzić je samodzielnie. BMI obliczamy dzieląc masę ciała (w kg) przez wzrost (w metrach) podniesiony do kwadratu.
BMI = waga (kg) /wzrost²( m²)
Poznanie własnego wskaźnika BMI jest ważne, przede wszystkim ze względów zdrowotnych. Jeśli pomiar wskazuje na nadwagę oznacza to, że zagraża nam ryzyko wystąpienia chorób współistniejących (miażdżyca, choroba niedokrwienna serca, nowotwory). W przypadku I, II i III stopnia otyłości ryzyko zachorowania wzrasta.
Otyłość w Polsce
Otyłość wśród Polaków jest coraz większym problemem. Jak się okazuje, częściej zmagają się z nim kobiety. Z badań przeprowadzonych przez Światową Organizację Zdrowia w 2008 roku dowiadujemy się, że Polki zajmują wysokie, bo 131 miejsce w światowym rankingu otyłości. Statystyki są przerażające – co 5 Polak cierpi na tą przypadłość. Jednak bardziej niepokojący jest fakt, że kwestia otyłości coraz częściej dotyka również dzieci. Pamiętajmy, że w przypadku naszych pociech nadmierna nadwaga jest szczególnie niebezpieczna. Niestety, często nieświadomi rodzice nie potrafią odmówić swoim dzieciom słodyczy, czy ulubionych chipsów, dostarczając im tym samym ogromne ilości cukru, co oczywiście przyczynia się do znacznego wzrostu wagi. Powinniśmy pamiętać, że otyłość dziecięca kilkakrotnie zwiększa ryzyko wystąpienia cukrzycy, zawałów czy wylewu w dorosłym życiu.
Otyłość na Świecie
Otyłość to choroba cywilizacyjna XXI wieku. Według Badań Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) na Świecie żyje ponad 520 mln osób otyłych, a ponad 1,5 miliarda cierpi na nadwagę. Jak widać, z tym problemem zmaga się spory odsetek ludzkości. Najwyższy wskaźnik otyłości można zaobserwować w Ameryce Północnej i Australii. W Stanach Zjednoczonych żyje już ponad 37 % osób otyłych. Prognozy mówią, że w przyszłości liczba ta będzie wzrastać i może osiągnąć nawet 50 %. Niestety, Europejczycy powoli depczą po piętach Amerykanom. Co prawda, na naszym kontynencie problem otyłości nie jest tak poważny, jednak ciągle wzrasta, co powinno być dla nas wystarczającym powodem do zaniepokojenia.
Otyłość – przyczyny
Powszechnie znany jest fakt, iż największy wpływ na przyrost wagi ciała ma nieprawidłowa dieta. I jest to prawda. Brak czasu powoduje, że jemy „na szybko” nie zastanawiając się nawet co trafia na nasze talerze. Jemy za dużo, za tłusto i niestety bezmyślnie. Spożywanie przez nas pokarmów wysokokalorycznych, a także mała ilość posiłków w ciągu dnia, może przyczyniać się do wzrostu cholesterolu, czy zaburzenia przyswajalności węglowodanów, a w efekcie odkładania się tkanki tłuszczowej w organizmie. Kwestia zdrowego odżywiania w Polsce wciąż jest mało popularna, aczkolwiek optymizmem napawa fakt, że na przestrzeni ostatnich paru lat można zaobserwować wzrost świadomości wśród polskiego społeczeństwa.
Naukowcy twierdzą, że na gwałtowny wzrost wagi może wpływać wszechobecność szkodliwej chemii, obecnej nie tylko w przetwarzanej żywności, ale w opakowaniach plastikowych, puszkach, czy wodzie z kranu. Jednak to nie wszystko. Powodem zwiększenia wagi mogą być też leki, szczególnie te przyjmowane długotrwale. Niektóre z nich powodują zatrzymywanie wody w organizmie, co w efekcie przekłada się na zwiększoną masę ciała.
Zjawisko otyłości spotęgowane jest jednak nie tylko przez nieprawidłowe odżywianie. Bardzo dużym problemem mającym obecnie niemały wpływ na nasze zdrowie jest niska aktywność fizyczna. Siedzący tryb życia, praca przed komputerem, spędzanie wolnego czasu w fotelu przed telewizorem nie będzie miało pozytywnego wpływu na nasz organizm. Nawet najlepsza dieta nie będzie w pełni skuteczna bez odpowiedniej dawki ruchu. Pamiętajmy, że aktywność fizyczna poprawia przemianę materii, a ponadto utrzymuje nasze ciało w dobrej kondycji.
Otyłość bez wątpienia jest chorobą. Najlepszym, choć niekoniecznie najprostszym sposobem walki z nią, wymagającym wiele poświęcenia, pracy i determinacji jest ruch i prawidłowa dieta. Pamiętajmy, że sami musimy zadbać o swoje zdrowie, bo nikt nie zrobi tego za nas. Otyłość – czy nabyta genetycznie, czy wynikająca ze złej diety, lenistwa lub innych czynników – można, a nawet trzeba z nią walczyć.