Atopowe zapalenie skóry – leczenie domowe, zioła

Aktualizacja: 7 marca, 2025

Podstawą atopowego zapalenia skóry są zaburzenia w układzie immunologicznym. Przyczyna tego schorzenia nie została jak dotąd poznana. Najbardziej charakterystyczną cechą atopowego zapalenia skóry jest uciążliwy, silny świąd, powodujący u chorego bardzo duży dyskomfort.

Atopowe zapalenie skóry

Atopowe zapalenie skóry należy do najczęstszych alergicznych chorób skóry. Charakteryzuje się uporczywym, silnym świądem (zwykle nasilającym się wieczorem i w nocy) oraz typowym umiejscowieniem zmian na skórze (w przypadku dzieci są to: twarz, łokcie i kolana, u dorosłych: zgięcia łokciowe i kolanowe oraz twarz i szyja). Dodatkowymi objawami mogącymi pojawić się w przebiegu choroby są między innymi: nietolerancja pokarmów, zwiększone stężenie immunoglobulin E w surowicy, bladość albo rumień twarzy, suchość skóry, łupież biały, nawrotowe zapalenie spojówek oraz pogłębienie linii papilarnych dłoni. Najczęściej atopowe zapalenie skóry dotyczy dzieci – 60% zachorowań obserwuje się u dzieci przed ukończeniem 1. roku życia.

Atopowe zapalenie skóry – leczenie

Ponieważ atopowe zapalnie skóry cechuje nawrotowość i przewlekłość, leczenie ma na celu złagodzenie objawów, a nie wyleczenie. Podstawowe leczenie obejmuje odpowiednią pielęgnację skóry oraz unikanie czynników mogących wywoływać lub nasilać zmiany chorobowe. Niezwykle istotne jest nawilżanie skóry za pomocą gęstych kremów lub maści. Należy nakładać je na skórę przynajmniej dwa razy dziennie (tygodniowo powinno się zużywać co najmniej 250 g kremu bądź maści). U niektórych chorych, tych z bardzo suchą skórą, pomocne mogą okazać się środki nawilżające zawierające mocznik (w stężeniu od 5 do 40%) lub 12% kwas mlekowy. Jednak powinno się uważać na mogące pojawić się uczucie pieczenia skóry.

Istnieje kilka czynników, które mogą nasilać objawy atopowego zapalenia skóry. Należy unikać zabiegów powodujących wysuszenie skóry, np. częstych i długich kąpieli w gorącej wodzie czy wycierania ciała za pomocą szorstkich ręczników. Natychmiast po kąpieli należy nakładać na skórę środki nawilżające, a mydło stosować tylko do mycia obszarów pod pachami, pachwin i stóp. Ważny jest również odpowiedni ubiór. Najlepsze będą luźne ubrania, najlepiej z czystej bawełny. Nowe ubrania przed pierwszym założeniem powinno się wyprać w celu zniwelowania ryzyka narażenia na działanie różnych substancji chemicznych. Nie mniej istotne jest unikanie niekorzystnych czynników środowiskowych, np. nagłych zmian temperatury otoczenia, zbyt wilgotnego bądź suchego powietrza. Ponadto korzystne efekty może przynieść zmniejszenie stresu emocjonalnego (za pomocą technik relaksacyjnych) oraz wykluczenie z diety pokarmów, które podejrzewa się o nasilanie objawów.

Atopowe zapalenie skóry – zioła

W leczeniu atopowego zapalenia skóry zastosowanie mogą znaleźć rośliny cechujące się dużą zawartością niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, a konkretniej kwasu γ-linolenowego (GLA). Zewnętrznie stosowany może być olej z nasion ogórecznika oraz olej wiesiołkowy. Podejmowane są próby zastosowania doustnych preparatów z wiesiołka. Dla dzieci (między 1. a 12. rokiem życia) w dawce od 160–320 mg/d, a dla dorosłych 320–480 mg/d. Jeśli po 3 miesiącach stosowania preparatu z wiesiołka nie odnotowuje się poprawy, należy uznać go za nieskuteczny. Pomocniczo można zastosować maści z dodatkiem ostropestu plamistego lub korzenia tarczycy bajkalskiej.

Atopowe zapalenie skóry to choroba przewlekła, na którą jak do tej pory nie znaleziono skutecznej metody leczenia. Na szczęście w większości wypadków w wieku dorosłym objawy całkowicie ustępują lub występują w dużo łagodniejszej formie, co sprawia, że można sobie z nimi poradzić, stosując odpowiednie środki pielęgnacyjne.