Czarny sezam – właściwości. Czarny sezam a czarnuszka
Aktualizacja: 29 kwietnia, 2024
Kuchnia Dalekiego Wschodu charakteryzuje się wyrazistością, bogactwem smaku i aromatu i nieprzeciętnym zastosowaniem z pozoru prostych produktów. Czarny sezam wykorzystywany jest chętnie w kuchni koreańskiej, która blisko jest spokrewniona z kuchnią chińską i japońską, w których również sezam czarny wiedzie prym.
Czarny sezam
Nasiona czarnego sezamu to drobne, płaskie i owalne nasionka, które cieszą się popularnością w kuchni azjatyckiej. Posiadają słodkawy, lekko orzechowy i bardziej intensywny smak i aromat, niż sezam biały. Czarny sezam stanowi dodatek do sushi, farszów, sałatek ze świeżych warzyw, deserów, pieczywa oraz dań mięsnych i rybnych.
100 g sezamu czarnego dostarcza ok. 623 kcal, z czego 55 g tłuszczu (w tym tylko 9 g kwasów tłuszczowych nasyconych), 2,8 węglowodanów, 7,8g błonnika pokarmowego oraz aż 26 g białka roślinnego o korzystnym dla organizmu człowieka profilu aminokwasowym.
Właściwości czarnego sezamu
Według kultury chińskiej, spożywanie czarnego sezamu korzystnie wpływa na kolor włosów. Warto by zwróciły na ten produkt uwagę kobiety, które posiadają słabe włosy, ponieważ zawarte w sezamie substancje odżywcze głęboko je odżywiają i zapobiegają ich wypadaniu. Warto dodać, że sezam poprawia stan skóry, nawilża ją i sprawia, że jest miękka, elastyczna i delikatniejsza.
Nasiona sezamu czarnego stanowią lepsze źródło wapnia, niż sezamu białego, który wpływa na poprawę mineralizacji kości i zębów oraz na prawidłową pracę mięśni. Sezam posiada właściwości obniżające cholesterol oraz glukozę we krwi. Jest zalecanym produktem dla osób z cukrzycą oraz z problemami żołądkowo-jelitowymi. Zawarty w sezamie błonnik przyspiesza perystaltykę jelit, co wpływa na regularność wypróżnień i obniża ryzyko rozwoju raka jelita grubego. Sezam czarny poprawia jakość wzroku oraz wzmacnia oczy. Obniża podatność organizmu na stres, ponieważ korzystnie oddziałuje na układ nerwowy. Warto również zwrócić uwagę, że sezam zwiększa przepływ krwi przez wątrobę, dlatego korzystnie wpływa na detoksykację organizmu oraz wspiera wątrobę w pełnieniu prawidłowych funkcji.
Zawarte w sezamie czarnym ligandy, czyli związki bioaktywne z grupy fitoestrogenów, wykazują podobieństwo w budowie do estrogenów, czyli hormonów kobiecych. Nie powinni się z tego powodu bać sezamu mężczyźni, ponieważ ligandy charakteryzują się słabą aktywnością estrogenową, co można wykorzystać do leczenia chorób hormono-zależnych oraz nowotworów piersi oraz prostaty. Zawarta w sezamie sezamina jest silnym przeciwutleniaczem, dlatego regularnie spożywany sezam, przyczynia się do obniżenia ryzyka rozwoju chorób nowotworowych oraz chorób układu sercowo-naczyniowego tj. miażdżycy, nadciśnienia tętniczego krwi, choroby wieńcowej, niewydolności serca oraz udarów.
Czarny sezam a czarnuszka
Czarnuszka z wyglądu bardzo przypomina czarny sezam, jednak w smaku zdecydowanie się różnią. Czarnuszka jest ostrzejsza i bardziej wyrazista w smaku, natomiast czarny sezam posiada słodkawą, lekko orzechową nutę. Czarnuszka jest określana jako przyprawa, która „pomaga na wszelkie dolegliwości za wyjątkiem śmierci”, dlatego polecam wymieszać ziarna sezamu i czarnuszki, stosować je wspólnie w celach aromatyczno-smakowych oraz zwiększających wartość odżywczą spożywanych posiłków.
Sezam posiada wiele korzystnych właściwości. W Polsce chętnie wykorzystywany jest przez osoby stosujące dietę wegańską lub wegetariańską, ponieważ dostarcza cennego białka oraz stanowi źródło wapnia, które jest niedoborowym składnikiem w dietach roślinnych. Niestety dużym minusem sezamu jest jego wysoki potencjał alergenny, które u osób uczulonych mogą powodować ostrą reakcję z dużym ryzykiem szoku anafilaktycznego.
Literatura:
Słowianek M. i Leszczyńska J.: Alergeny przypraw. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2011, 3, 76, str. 15-28.
Sarek K.: Nefryt jako lekarstwo w dawnych Chinach: analiza lingwistyczno-kulturowa. Przegląd Orientalistyczny 2015, 1-2, str. 89-95.
Olędzki R. i Harasym J.: Choroby układu sercowo-naczyniowego (CVD) – prewencyjna i terapeutyczna rola polifenoli zawartych w diecie. [w:] Choroby cywilizacyjne i społeczne XXI w. – przegląd i badania. Wydawnictwo Tygiel, Lublin, 2016.
Zalega J. i Szostak-Węgierek D.: Żywienie w profilaktyce nowotworów. Część I. Polifenole roślinne, karotenoidy, błonnik pokarmowy.
Włodarek D., Lange E., Kozłowska L., Głąbska D.: Dietoterapia. Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa, 2016.