Adaptogeny – działanie. Rośliny adaptogenne
Presja i stresujący tryb życia towarzyszą nam od zawsze. Rozwiązaniem na negatywne oddziaływanie stresu mogą stać się adaptogeny. Koniecznie dowiedz się więcej na ich temat!
Mało kto posiada przyjemność prowadzenia bezstresowego trybu życia. Większość z nas każdego dnia musi radzić sobie z codziennymi trudami, które mogą być przyczyną stresu. Sam stres działa niekorzystnie zarówno na nasz stan psychiczny jak i fizyczny. Na pomoc wychodzą adapotogeny, przeciwdziałające negatywnym skutkom stresu.
Adaptogeny
Adaptogeny są ziołowymi lekami wspomagający odporność organizmu na stres, a dokładniej przeciwdziałają jego negatywnemu działaniu. Stres stanowi przyczynę zmian fizycznych w ciele, w tym uszkodzenie układu neurologicznego, hormonalnego i odpornościowego. Adaptogeny mają właściwości pobudzające, które pomagają przeciwdziałać tym szkodliwym skutkom.
Adaptogeny zostały po raz pierwszy opracowane i zbadane podczas II wojny światowej. Naukowcy szukali sposobu, aby pomóc zdrowym pilotom pracować z jeszcze większą wydajnością. Zasadniczo szukali pigułki „superbohatera”, która pozwoliłaby pilotom latać lepiej, szybciej i przez dłuższy czas. Tym cudownym środkiem miały być właśnie adaptogeny.
Działanie adaptogenne
Adaptogeny działają na poziomie molekularnym, regulując stabilną równowagę w podwzgórzu, przysadce i nadnerczach.
Kiedy napotykamy stresor, fizyczny lub psychiczny, nasze ciała przechodzą przez tak zwany ogólny zespół adaptacyjny (General Adaptation Syndrome – GAS). GAS to trzystopniowa odpowiedź: stadium reakcji alarmowej, stadium odporności i stadium wyczerpania. Adaptogeny pomagają nam pozostać dłużej w fazie oporu, dzięki efektowi stymulacyjnemu, który powstrzymuje wyczerpanie.
Rośliny adaptogenne
Każdy adaptogen ma inny wpływ na organizm, więc wybór, który z nich należy przyjąć, zależy od pożądanego efektu.
Jednym ze zbadanych adaptogennych ziół, uznanych za bezpieczne i nietoksyczne jest żeń-szeń azjatycki (Panax ginseng). Jedno z badań wykazało, że jego stosowanie może zmniejszać zmęczenie, depresję i stres. Według Wallace’a badania potwierdziły użycie żeń-szenia azjatyckiego w celu poprawy sprawności umysłowej i odporności na stres. Ta czerwona roślina wykazuje również działanie przeciwutleniające, przeciwdepresyjne i może naturalnie obniżyć ciśnienie i poziom cukru we krwi.
Nazywana także tulsi – święta bazylia znana jest w Indiach jako „eliksir przeciwstarzeniowy”. Wstępne badania sugerują, że korzyści ze stosowania świętej bazylii obejmują pomoc w walce ze zmęczeniem i stresem. Wzmacnia ona także układ odpornościowy i reguluje poziom cukru we krwi, ciśnienie i poziomy hormonów.
Jednym z popularniejszych w ostatnim czasie adaptogenów jest Ashwagandha, często określana też jako żeń-szeń indyjski. Ashwagandha reguluje układ odpornościowy i łagodzi niepokój. Ashwagandha była stosowana w medycynie wschodniej od ponad 2500 lat i ma działanie immunomodulujące, które wzmacnia układ odpornościowy i wspomaga organizm w obniżaniu poziomu kortyzolu.
Zastosowanie adaptogenów obejmuje poprawę zdolności organizmu do reagowania na stres, zwiększenie energii i uwagi oraz zwalczanie zmęczenia. Nowe badania wskazują na możliwość zastosowania adaptogenów w leczeniu chorób przewlekłych, takich jak choroby układu oddechowego i serca. Wpływ adaptogenów na nasz organizm jest dość obiecujący i być może w przyszłości stosowanie tego typu środków stanie się codzienną rutyną.
Literatura:
- Panossian A, Wikman G. Effects of Adaptogens on the Central Nervous System and the Molecular Mechanisms Associated with Their Stress—Protective Activity. Pharmaceuticals. 2010;3(1):188-224.
- Panossian A., Wikman G., Kaur P., Asea A. Adaptogens exert a stress protective effect by modulation of expression of molecular chaperons. Phytomedicine. 2009;16:617–622.
- Panossian A., Wikman G. Evidence-based efficacy of adaptogens in fatigue, and molecular mechanisms related to their stress-protective activity. Current Clin.Pharmacol. 2009;4:198–219.