Ryż jaśminowy – właściwości, kalorie. Jak gotować ryż jaśminowy?

Aktualizacja: 14 kwietnia, 2021

Historia ryżu sięga kilku tysięcy lat p.n.e., kiedy to zaczął być uprawiany we wschodniej części Azji. Stamtąd dotarł do Grecji i obu Ameryk. Obecnie ryż jest popularny na całym świecie, a jego walory odżywcze i łatwość przyrządzenia powodują, że dla połowy ludności stanowi podstawową część diety. Potrawy z ryżem goszczą często również na naszych talerzach [1].

Ryż jaśminowy

Na świecie występuje wiele różnych gatunków ryżu. Każdy z nich ma nieco inne właściwości i zastosowanie. Jednym z nich jest ryż jaśminowy. Występuje on zarówno w wersji brązowej, jak i oczyszczonej. Najlepsze odmiany tego ryżu uzyskuje się na plantacjach położonych u podnóża Himalajów [2]. Ryż jaśminowy uznawany jest za jedną z bardziej wykwintnych odmian ryżu. Charakteryzuje się specyficznym, delikatnym zapachem kwiatów jaśminu, który wydziela się już podczas gotowania.

Ryż jaśminowy – właściwości

Ryż jaśminowy składa się głównie z węglowodanów. Dostarcza niewielkich ilości białka i odrobinę tłuszczu. Ok 90% jego suchej masy stanowi skrobia. W ryżu jaśminowym znajdziemy błonnik. Odmiana brązowa zawiera go więcej niż biała. Frakcja nierozpuszczalna błonnika zapewnia uczucie sytości i pobudza perystaltykę jelit, natomiast rozpuszczalna korzystnie wpływa na skład mikrobioty jelitowej. Ponieważ wiele witamin i
minerałów skoncentrowanych jest w otrębach i zarodku ziarna ryżu, dlatego odmiana biała będzie uboższa w te składniki.
Sięgając po ryż (również jaśminowy) dobrze jest zachować umiar. Na tle pozostałych zbóż, ryż charakteryzuje się bowiem większą zdolnością do gromadzenia rtęci oraz arsenu. Jest to spowodowane sposobem uprawy. Ryż rośnie na polach o bardzo wysokim poziomie nawodnienia, co uniemożliwia wiązanie arsenu przez związki, które zawarte są w glebie i sprawia, że metale ciężkie są dla rośliny łatwiej dostępne [1].

Ryż jaśminowy – kalorie, indeks glikemiczny

Ryż jaśminowy nie różni się znacząco pod względem wartości energetycznej od innych odmian ryżu.100 g suchego ryżu dostarcza średnio 350 kalorii.
Indeks glikemiczny białego ryżu jaśminowego jest dość wysoki – wynosi 60. Jest on niższy niż w przypadku tradycyjnego białego ryżu, ale osoby, którym zależy na spożywaniu produktów o niższym indeksie powinny raczej sięgnąć po ryż brązowy czy basmati. Pamiętajmy jednak, że spożywając ryż np. w towarzystwie tłuszczu lub produktów białkowych wpływamy na obniżenie indeksu glikemicznego potrawy.

Ryż jaśminowy – cena, gdzie kupić

Ryż jaśminowy cieszy się rosnącą popularnością, dzięki czemu jest łatwiej dostępny niż jeszcze kilka lat temu. Kupić go można zarówno w sklepach internetowych, jak i stacjonarnych. W każdym większym supermarkecie na półkach znajdziemy ryż jaśminowy, sprzedawany jest on również w sklepach z żywnością azjatycką, często także w sklepach ze zdrową żywnością.

Do czego użyć ryż jaśminowy?

Ryż ten charakteryzuje się bardzo intensywnym aromatem oraz delikatnością drobnych ziaren. Używany jest zarówno jako dodatek do dań mięsnych oraz ryb, jak i jako składnik podsmażanych potraw z curry, a także sałatek i dań azjatyckich. Nadaje potrawom egzotyczny wyraz [2]. Ryż jaśminowy może być stosowany również do deserów. Na słodko używa się go często w połączeniu z mlekiem kokosowym i owocami.

Czytaj też: Różne gatunki ryżu – który najlepszy?

Jak gotować ryż jaśminowy?

Specjaliści zalecają, aby w celu wydobycia z ryżu jaśminowego tego, co najlepsze, gotować go w specjalnym elektrycznym garnku do przygotowywania ryżu. Dzięki temu ziarna są odpowiednio ugotowane i utrzymane w idealnej temperaturze. Czas gotowania wynosi wówczas 10 – 13 minut [2].
Przygotowując ryż w zwykłym garnku producenci zalecają, aby najpierw wypłukać go pod bieżącą wodą, a następnie gotować w osolonej wodzie kilkanaście minut, najlepiej na małym ogniu. Na koniec dobrze jest odstawić go pod przykryciem na około 10 minut [3].

Ryż jaśminowy – przepisy

1. Ryż jaśminowy po tajsku (2 porcje)

Składniki:
– 100 g ryżu jaśminowego
– kawałek imbiru
– papryczka chili
– 2 ząbki czosnku
– 1/2 średniego pora przekrojonego wzdłuż
– 1/4 małej główki kapusty pekińskiej lub młodej kapusty
– 1/2 zielonej papryki
– 4 gałązki szczypiorku
– 2 jajka
– 3 łyżki oliwy
– 1/3 szklanki liści bazylii
– 1/3 szklanki liści mięty
– limonka
– 2 łyżeczki sosu sojowego (opcjonalnie)

Sposób przygotowania:
Ugotować ryż. Obrać imbir, zetrzeć go na tarce, a następnie posiekać na cienkie plasterki papryczkę chili i czosnek. Pora, kapustę pekińską i paprykę pokroić na kawałki. Posiekać szczypiorek. Jajka roztrzepać w misce. Na patelnię wlać oliwę, dodać imbir, chili i czosnek i podgrzewać przez około 2 minuty na umiarkowanym ogniu co chwilę mieszając. Następnie dodać paprykę i pora i mieszając podgrzewać przez około 2 – 3 minuty aż zmiękną. Dodać ryż i wymieszać, a gdy będzie już cały podgrzany dodać kapustę pekińską i szczypiorek, mieszając podgrzewać przez 1 – 2 minuty. Na koniec wlać masę jajeczną i mieszając podgrzewać aż jajka się zetną. Dodać bazylię i miętę, całość nałożyć na talerze. Skropić dużą ilością soku z limonki i ewentualnie sosem sojowym [4].

       2. Ryż jaśminowy na mleku kokosowym (2 porcje)

Składniki:
– 100 g ryżu jaśminowego
– 200 ml mleka kokosowego i 300 ml mleka krowiego (lub innego roślinnego mleka)
– łyżka cukru trzcinowego
– laska wanilii
– 1/2 łyżeczki cynamonu
– 1/2 łyżeczki kakao
– migdały

Sposób przygotowania:
Mleko wlać do garnka i doprowadzić do wrzenia. Wsypać ryż, cynamon, cukier i wanilię, następnie wymieszać. Zmniejszyć ogień do minimum i co jakiś czas mieszając, gotować pod przykryciem ok. 30 minut (do momentu gdy ryż wchłonie większość mleka). Zostawić do ostygnięcia. Ryż przełożyć do miseczki i posypać płatkami migdałów. Całość można ozdobić również owocami.

Ryż jaśminowy zawdzięcza swoją nazwę delikatnemu kwiatowemu zapachowi, który wydziela się podczas jego gotowania. W sklepach najczęściej pojawia się w wersji białej, oczyszczonej, ale dostępny jest również pełnoziarnisty. Ta odmiana ryżu doskonale sprawdza się zarówno jako składnik potraw wytrawnych, jak i słodkich deserów. Bardzo dobrze komponuje się ze specjałami kuchni azjatyckiej.