Najlepsze sposoby na poprawę zdrowia po zawale serca

Aktualizacja: 28 lutego, 2024

Najlepsze sposoby na poprawę zdrowia po zawale serca.

Choroby układu sercowo-naczyniowego są obecnie najczęstszą przyczyną zgonów w Polsce i stanowią duży problem dla zdrowia publicznego w naszym kraju. Z tego powodu niezbędna jest edukacja pacjentów zarówno związana z profilaktyką rozwoju tego typu chorób oraz zwiększenie świadomości społeczeństwa na temat postępowania po przebytym incydencie wieńcowych.

Przyjmuj przepisane przez lekarza leki

Prewencja wtórna po przebytym zawale mięśnia sercowego powinna być niezbędnym elementem życia chorego służącym zmniejszeniu ryzyka kolejnego incydentu sercowo-naczyniowego. Prewencja ta powinna związana być objęciem chorego kompleksową opieką specjalistyczną zarówno z zakresu usług dietetycznych, fizjoterapeutycznych, kardiologicznych, pielęgniarskich czy psychologicznych. Przede wszystkim podkreśla się konieczność stosowania do zaleceń kardiologicznych ustalonych przez lekarza prowadzącego leczenie. Mają one na celu np. obniżenie ciśnienia tętniczego, redukcje rozwoju cukrzycy, regulacje profilu lipidowego i ograniczenie rozwoju innych czynników ryzyka zawału serca. Co więcej lekarz wypisujący pacjenta ze szpitala przepisuje mu według potrzeb leki, które należy przyjmować systematycznie i zgodnie z zaleceniami lekarza prowadzącego. Zalecenia te mogą obejmować leki : kwas acetylosalicylowy, statynę, beta-bloker i inhibitor konwertazy angiotensyny. Konieczne jest przyjmowanie tych leków regularnie, ponieważ należy pamiętać, że wystąpienie zawału serca zwiększa ryzyko kolejnego takiego zdarzenia w przyszłości. Bez wątpienia regularne przyjmowanie leków daje szanse na skuteczne zapobieganie nawrotom tego typu zaburzeń oraz umożliwia długie życie.

Rozpocznij rehabilitację kardiologiczną

Wdrożenie rehabilitacji u pacjentów po zawale serca jest niezbędne, aby umożliwić mu szybki powrót do zdrowia oraz zredukować ryzyko nawrotu choroby. Rehabilitacja powinna rozpocząć się już w szpitalu i powinna obejmować ćwiczenia oddechowe, relaksacyjne i ćwiczenia konkretnych partii mięśniowych wskazanych przez fizjoterapeutę. W wyniku tego działania pożądanym efektem jest uruchomienie pacjenta. Kolejny etap rehabilitacji w zależności od wskazań powinien odbyć się po wypisaniu pacjenta ze szpitala i może mieć miejsce w warunkach stacjonarnych lub ośrodku czy oddziale dziennym. Etap trzeci rehabilitacji powinien trwać przez dalsze całe życie chorego i ma na celu zwiększenie aktywności fizycznej pacjenta. Takie działanie ma na celu podtrzymanie efektów leczenia oraz jest elementem profilaktyki wtórnej chorego.

Pracuj nad swoją wagą

Otyłość oraz związane z nią następstwa takie jak nadciśnienie tętnicze, cukrzyca czy choroba wieńcowa mogą być przyczyną rozwoju zawału serca. O otyłości mowa jeśli wskaźnik BMI (masa ciała podzielona przez wzrost w metrach do kwadratu) jest wyższy niż 30. Niezbędne jest więc dbanie o utrzymanie prawidłowej masy ciała poprzez wprowadzenie zdrowych nawyków żywieniowych oraz regularną aktywność fizyczną. Warto stosować się do zaleceń żywieniowych, które wskazują na konieczność zwiększenia w diecie spożycia warzyw, owoców, produktów pełnoziarnistych, chudych mięs, jaj, ryb i olejów roślinnych, a ograniczenie słodyczy, tłuszczy zwierzęcych, produktów przetworzonych oraz soli. Nie tylko jakość diety ma znaczenie, ale również ilość spożytych kalorii wraz z dietą w stosunku do zapotrzebowania organizmu. Nadmiar spożytej energii będzie odkładał się w organizmie w postaci tkanki tłuszczowej i zwiększał ryzyko incydentów wieńcowych.

Rzuć palenie

Nie ma wątpliwości, że palenie papierosów jest jednym z głównych czynników rozwoju choroby wieńcowej i zawału serca. Szacuje się, że nawet 1/3 zgonów związanych z chorobami układu sercowo-naczyniowego może być związana z paleniem papierosów. Takie postępowanie wpływa na rozwój miażdżycy, dysfunkcji śródbłonka naczyniowego oraz stanu zapalnego w organizmie. Co więcej o szkodliwości palenia papierosów wiedzą chyba wszyscy. Oprócz wyżej wymienionych zaburzeń sprzyja rozwojowi nowotworów, przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc, negatywnie wpływa na płodność czy zwiększa ryzyko RZS. Jeśli chcemy się cieszyć dobrym zdrowiem to bezwzględnie warto rozważyć rzucenie palenia biorąc pod uwagę szereg negatywnych efektów przewlekłego palenia.

Dbaj o zdrowie psychiczne

Jednym z elementów profilaktyki wtórnej jest również objęcie pacjenta pełną opieką psychologiczną. Jest to zapewne spowodowane problemami pacjentów z pogodzeniem się ze zmianami jakie zajdą w ich życiu w wyniku występowania choroby. Pacjenci po zawale serca często przez dłuższy czas wracają do pełnej sprawności psychiczno-fizycznej, a ilość włożonej pracy potrzebna do przeprowadzenia skutecznej rehabilitacji wymaga zaangażowania i cierpliwości pacjenta. Co więcej proces zmian po przebytym zawale serca wymaga często sporych zmian w swoim dotychczasowym życiu opartych o zmianę sposoby żywienia, zwiększenie aktywności fizycznej, przyjmowanie leków czy rezygnację z używek co dodatkowo jest czynnikiem stresującym dla chorego. Bez wątpienia tak duże zmiany mogą odbić się na zdrowiu psychicznym, stąd wydaje się zasadnym wsparcie pacjenta w całym tym procesie. Dbanie o zdrowie psychiczne związane jest również z ograniczeniem poziomu stresu, stąd na ile to możliwe pacjent powinien unikać sytuacji stresowych i częściej dbać o odpoczynek, szczególnie psychiczny.

Otaczaj się wsparciem bliskich

Bez wątpienia wsparcie bliskich osób jest jednym z elementów umożliwiających pacjentowi szybszy powrót do pełni zdrowia. Obejmuje ono przed wszystkim wspieranie pacjenta w ciężkich sytuacjach, które napotka na długiej drodze rehabilitacji i walki o swoje zdrowie. Dobre słowo, wiara, podtrzymanie nadziei są nieocenionym elementem dającym chorym siłę do walki z chorobą. Szczególnie zmiana dotychczasowego trybu życia jest sporym wyzwaniem, stąd wymaga ona nie tylko wielu wyrzeczeń, ale również siły i woli walki do której podtrzymania szczególnie potrzebne jest wsparcie najbliższych osób. Chory, który otacza się życzliwymi osobami na pewno będzie otrzymywał większe wsparcie w trakcie całego procesu rekonwalescencji i zwiększy to jego szanse na szybki powrót do zdrowia.

Patrz w przyszłość, nie w tył

Mimo, że zawał serca jest poważnym stanem i często jego następstwem jest ograniczenie fizyczno-psychiczne pacjenta to niezbędne jest skupienie się na szybkim wdrożeniu rehabilitacji w celu poprawy stanu zdrowia. Niestety nie da się cofnąć zawału oraz jego powikłań, ale można zmniejszyć ryzyko ponownego takiego wydarzenia w przyszłości co daje szanse na długie życie. Przede wszystkim zawał to nie wyrok, a często osoby po jego przeżyciu korzystają w pełni z dalszego życia przy zastosowaniu się do zaleceń prewencyjnych.
Zastosowanie się do zasad profilaktyki wtórnej jest najlepszą drogą dla utrzymania zdrowia i radości z życia. Zdrowa dieta, regularna aktywność fizyczna, odpowiednia farmakoterapia i rehabilitacja są niezbędne w celu utrzymania zdrowia i pełnej sprawności fizyczno-psychicznej.

Gziu A., Sobieszek A., Milewski K., „Rehabilitacja kardiologiczna u pacjentów po zawale serca.”, Kardiologia Inwazyjna, nr 1 (13), 2018
Buczyńska A. i wsp., „Paradoks palacza.”, Kardiologia Inwazyjna, nr 6 (11), 2016
Kubicka-Mącznik A., „Wtórna prewencja kardiologiczna u pacjentów po przebytym zawale serca.”, Choroby Serca i Naczyń 2016, tom 13, nr 5, 363–366
Kubica A., „Wybrane problemy prewencji wtórnej u chorych po incydentach wieńcowych.”, Folia Cardiologica Excerpta 2008, tom 3, nr 8–9, 366–370