Nadmanganian potasu – działanie, zastosowanie, szkodliwość

Aktualizacja: 26 lutego, 2024

Nadmanganian potasu jest substancją chemiczną znaną medycynie od wielu lat. Posiada charakterystyczną różowo-fioletową barwę oraz świeży zapach. Korzystały z niego nasze babcie do odkażania ran ponieważ posiada działanie antyseptyczne i ściągające. 

Nadmanganian potasu

Nadmanganian potasu, który można spotkać również pod chemicznym skrótem KMnO4 jest krystaliczną substancją występującą w postaci ciemnofioletowych kryształów z metalicznym połyskiem. Łatwo rozpuszcza się w wodzie, a roztwory wodne w zależności od ilości wykorzystanych kryształów i otrzymanego stężenia KMnO4 przybierają barwę od jasnoróżowej do ciemnofioletowej i charakteryzują się wyjątkowym świeżym zapachem. Nadmanganian potasu zaliczany jest do grupy środków o działaniu antyseptycznym, które pod wpływem związków organicznych ulegają redukcji, co powoduje wydzielanie tlenu, który niszczy bakterie, grzyby, a także pierwotniaki.

Nadmanganian potasu – działanie

W celach terapeutycznych wykorzystuje się roztwory wodne nadmanganianu potasu, które posiadają szerokie działanie przeciwmikrobiologiczne. Roztwór KMnO4 skutecznie niweluje stany zapalne, a także sprawdza się jako lekarstwo na zakażenia wirusowe, grzybicze, bakteryjne oraz wywołane przez pierwotniaki. Po zastosowaniu różowego roztworu, skóra zostaje zabarwiona na kolor fioletowo różowy, co jest cechą wyróżniającą nadmanganianu potasu.

Brzezińskiego przeprowadził badanie na grupie 30 żołnierzy w wieku 18–23 lata, którzy pełnili służbę w Centrum Szkolenia Marynarki Wojennej w Ustce oraz grupie 60 żołnierzy w wieku 18–25 lat, którzy stanowili grupę kontrolną. Mężczyźni z grupy badanej zostali podzieleni na dwie grupy po 15 osób, z których pierwsza korzystała z płynu Pigmentum Castelani, natomiast druga moczyła stopy w roztworze nadmanganianu potasu raz w tygodniu przez 12 tygodni. Mężczyźni z grupy kontrolnej nie wykonywali żadnych zabiegów na stopach. W grupie badanej nie stwierdzono infekcji grzybiczej ani wirusowej, natomiast w grupie kontrolnej stwierdzono 17 zakażeń. 

Nadmanganian potasu – zastosowanie

Nadmanganian potasu jest substancją stosowaną przede wszystkim w celach dezynfekujących wszelkiego rodzaju rany, również ropiejące. Można stosować go do odkażania ran trądzikowych pamiętając, że roztwór może zabarwić skórę na kolor różowy lub różowo-fioletowy w zależności od zastosowanego stężenia. Roztwór nadmanganianu potasu można stosować do odkażania gardła podczas infekcji, przy czym nie należy go połykać. Roztwór może być wykorzystany do kąpieli, które pomagają w leczeniu ran, odparzeń oraz potówek również u małych dzieci.

Nadmanganian potasu – cena, gdzie kupić

Nadmanganian potasu w postaci kryształów do rozpuszczenia w wodzie można kupić bez recepty w każdej aptece. Za opakowanie 5-cio gramowe zapłacimy ok. 5zł Warto pamiętać, że KMnO4 należy stosować wyłącznie w formie roztworu wodnego!

Nadmanganian potasu do kąpieli

Kąpiele z dodatkiem nadmanganianu potasu wspomagają i przyspieszają gojenie się ran, odparzeń oraz potówek u dorosłych, dzieci i niemowląt. Działa odkażająco oraz ściągająco. Kryształki nadmanganianu potasu należy najpierw rozpuścić w szklance wody, a następnie otrzymany roztwór wlać do wanny wypełnionej wodą. Nie należy wrzucać kryształków bezpośrednio do wanny lub wanienki dla niemowlęcia, ponieważ nierozpuszczone kryształki mogą wywołać podrażnienia. Warto pamiętać, że kąpiele w nadmanganianie potasu powodują zabarwienie skóry na kolor brązowy, toteż nie warto wykonywać kąpieli z jego dodatkiem przed ważnym wyjściem.

Nadmanganian potasu – nasiadówki

Nasiadówki są to specyficzne kąpiele, w których zanurzeniu ulegają wyłącznie narządy rodne oraz zakończenie odbytu. Zgodnie z ludową tradycją, babcie często zalecały nasiadówki na różnorodne infekcje intymne, a lekarze mogą zalecać tego typu kąpiele po wykonanych zabiegach, natomiast nie są one konieczne. Podczas infekcji należy szczególnie dokładnie dbać o higienę zakażonego miejsca, aby nie dopuścić do rozwoju zakażenia. Warto wspomnieć, że u kobiet z nowotworem narządów rodnych, które miały wykonane zabiegi napromieniowania narządów układu rozrodczego, nasiadówki są zdecydowanie zakazane z powodu możliwości nasilenia krwotoku. 

Nadmanganian potasu na rany

Odkażenie rany jest istotnym elementem zapobiegającym rozwojowi zakażenia oraz „papraniu” się rany. Nadmanganian potasu w postaci purpurowego roztworu stanowi skuteczną substancję odkażającą rany, która dodatkowo powoduje ściągnięcie i obkurczenie brzegów świeżego zranienia, co przyspiesza gojenia. Aby przygotować roztwór należy w wodzie rozpuścić kilkanaście kryształków nadmanganianu potasu, tak aby otrzymać płyn o purpurowej barwie, którym następnie można przemyć ranę, a potem zabezpieczyć przed zanieczyszczeniami plastrem lub bandażem. 

Nadmanganian potasu na trądzik

Zmiany trądzikowe są charakterystyczne dla wieku dojrzewania, ale zmiany trądzikowe występują również u niemowląt oraz osób dorosłych. Trądzik to ropne zmiany skórne, które są wynikiem rozwoju bakterii na zanieczyszczonej skórze, która w nadmiernych ilościach wydziela sebum zatykające ujścia porów skóry. W celach dezynfekujących oraz na łagodzenie żywoczerwonych zmian trądzikowych można stosować lekkie okłady lub przemywanie twarzy roztworem nadmanganianu potasu. Przemywanie buzi okazuje się skuteczne również w przypadku leczenia trądziku niemowlęcego. Warto pamiętać, że skóra po przetarciu tonikiem z KMnO4 może być wysuszona, dlatego należy nawilżać ją za pomocą dobrej jakości kremów.

Nadmanganian potasu – na odparzenia

Odparzenia skóry powstają w wyniku tarcia dwóch spoconych powierzchni skóry. Pot umożliwia rozwój bakterii, dlatego podrażniona skóra powoduje bolące stany zapalne skóry. Odparzenia często spotykane są u niemowląt na pupie, które noszą syntetyczne pieluszki oraz w trakcie lata u osób dorosłych, a szczególnie u osób otyłych. Kąpiele z nadmanganianu potasu mogą być skuteczne w celu przyspieszenia procesu gojenia się potówek oraz odparzeń.

Nadmanganian potasu – szkodliwość

Podczas stosowania roztworu nadmanganianu potasu należy być bardzo ostrożnym, ponieważ zastosowanie roztworu o zbyt wysokim stężeniu posiada działanie żrące! Za bezpieczne i jednocześnie skuteczne uważa się stężenie od 0,025 do 0,05%, co można otrzymać rozpuszczając w szklance wody kilka do kilkunastu kryształów. Jeśli dojdzie do przypadkowego wypicia roztworu nadmanganianu potasu, niezwłocznie po incydencie należy wypić szklankę mleka, która zneutralizuje truciznę. Warto pamiętać, że korzystanie z roztworu nadmanganianu potasu powoduje zabarwienie skóry na kolor brązowy.

Nadmanganian potasu to substancja o działaniu antyseptycznym, która zastosowana w niskim stężeniu jest bezpieczna do stosowania na skórę oraz błony śluzowe, natomiast w zbyt wysokim stężeniu może poparzyć i wywołać podrażnienia skóry.