Dynia piżmowa – właściwości i uprawa. Czy obierać dynię piżmową?

Aktualizacja: 11 kwietnia, 2024

Hokkaido, olbrzymia, gruszkowata, bezłupinowa, makaronowa, jadalna i ozdobna… Dynia niejedno ma imię. Jesień to okres prawdziwego wysypu dyń, które można wykorzystać w naszej kuchni na wiele sposobów. Stanowią ciekawy dodatek do dań obiadowych, zup typu krem czy ciast.

Dynia piżmowa określana jest czasem mianem smaczniejszej wersji dyni olbrzymiej. Występuje w 4 odmianach: japońskiej, włoskiej, francuskiej i bułgarskiej. Jej miąższ nie posiada włókien, a przy tym jest dużo słodszy i zawiera wszystkie składniki odżywcze typowe dla pozostałych odmian. Delikatny smak dyni piżmowej sprawia, że doskonale nadaje się jako danie dla maluchów. 

Dynia piżmowa

Dynię piżmową charakteryzuje słodkawy, lekko orzechowy smak. Owoce, przypominające kształtem dzwonek, mają jasną, dość grubą skórkę, co pozwala na dłuższe przechowywanie produktu w piwnicy – nawet przez całą zimę. Jeśli skórka jest miękka i ma zielonkawe zabarwienie, to znak, że owoc jest niedojrzały. Pomarańczowy miąższ zawiera dużo karotenoidów i z tego powodu chętnie wykorzystywany jest w przemyśle przetwórczym. 

Dynia piżmowa – uprawa

Roślina ta nie jest szczególnie wymagająca. Do rozwoju potrzebuje przede wszystkim bardzo dobrze nasłonecznionego stanowiska. Należy pamiętać, że dynia piżmowa nie jest odporna na ujemne temperatury. Ze względu na rozległe pędy, wymagane jest sadzenie w rozstawie 120×120 cm. Pędy można systematycznie podcinać – wówczas same owoce uzyskają większe rozmiary.

Dynia piżmowa – właściwości

Jest to roślina jednoroczna o wysokich wartościach odżywczych. Cechuje ją bogactwo składników – głównie antyoksydantów: polifenoli, fitosteroli, flawonoidów, karotenoidów. To dzięki przeciwutleniaczom nasz organizm może efektywnie walczyć z wolnymi rodnikami, które uszkadzają komórki organizmu, prowadząc do chorób nowotworowych i przyspieszenia procesu starzenia się organizmu.

Dynia zawiera też szereg witamin: A, C, E i K oraz składników mineralnych. Jej miąższ działa łagodząco i regenerująco na układ pokarmowy oraz wątrobę, gdyż jest lekkostrawny. Z kolei obecność witamin z grupy B korzystnie wpływa na układ nerwowy. Dynia ma ponadto działanie przeciwgrzybicze i antybakteryjne.

Dużym atutem dyni piżmowej jest niewielka zawartość tłuszczu i niska kaloryczność – 100 g produktu dostarcza naszemu organizmowi ok. 40 kcal. Niestety, nie jest to produkt polecany diabetykom ze względu na wysoki indeks glikemiczny. 

Pestki z dyni również stanowią część jadalną. Charakteryzują się wysoką wartością odżywczą – są bogate w białko, kwas linolenowy, błonnik pokarmowy oraz liczne związki bioaktywne: kwasy fenolowe, tokoferole, sterole. Pestki mogą być spożywane bezpośrednio jako dodatek do potraw lub stanowić produkt bazowy do produkcji oleju, który używany jest w terapiach zapobiegających przerostowi prostaty. W medycynie tradycyjnej pestki były używane w leczeniu chorób układu moczowego, nadciśnienia tętniczego oraz zwalczaniu pasożytów bytujących w jelicie. 

Dynia piżmowa – cena, gdzie kupić

Dynia piżmowa najczęściej sprzedawana jest na sztuki. Można ją nabyć w sklepach spożywczych – zwykłych oraz ze zdrową żywnością. Jedna sztuka ważąca około 2 kg kosztuje 5–6 zł. Za produkt bio musimy zapłacić znacznie więcej, bo ok. 13 zł.

Jeśli mamy możliwości oraz chęci do uprawy dyni we własnym ogródku, możemy zakupić nasiona – paczka zawierająca 16 sztuk to wydatek rzędu 3 zł. 

Czy obierać dynię piżmową?

Odmiana dyni piżmowej posiada twardą skórkę, więc jej obranie może sprawiać kłopot. Najlepiej obróbkę dyni rozpocząć od przekrojenia jej na pół, co ułatwi dalsze prace. Do tego celu należy użyć ostrego, masywnego noża. Połówki dyni najwygodniej obierać za pomocą obieraczki do ziemniaków. Wcześniej łyżeczką wyciągamy ze środka pestki.

Dynia piżmowa – przepisy 

Dynię piżmową możemy upiec, zmiksować i podać w formie kremu lub udusić i dodać do mięsa z ziemniakami czy ryżem. Dobrze sprawdzi się również jako baza do wykonania leczo lub gulaszu, a miłośnikom słodkości posłuży jako dodatek do ciasta. Pomysłów i możliwości jest wiele.

Najłatwiej przygotować pieczoną dynię. Kroimy ją w kostkę lub słupki i pieczemy w piekarniku przez ok. 45 min. w temperaturze 200 °C. Możemy również upiec połówki dyni ze skórką, ale wówczas czas pieczenia wydłużamy do 2h.