Spirulina – działanie. Spirulina na włosy, twarz
Aktualizacja: 22 maja, 2024
Spirulina stała się sławna dzięki pomyślnemu zastosowaniu jej przez NASA jako suplement dla astronautów w czasie misji kosmicznej. Znana od bardzo dawna, wykorzystywana jest też w kosmetyce czy farmakologii. Czym tak naprawdę jest tajemniczy zielony proszek, czy warto go stosować, a jeśli tak, to dlaczego?
Spirulina
Spirulina (Spirulina platensis) niegdyś klasyfikowana była do grupy glonów (Algae), obecnie uważa się ją za bakterię z rodzaju Arthospira. Zwyczajowo nazwy spirulina używa się jako określenia produktu wytwarzanego z cyjanobakterii. Cyjanobakterie posiadają barwniki chlorofilowe, dzięki którym są zdolne do przeprowadzania procesu fotosyntezy. Są ekstremofilami – potrafią żyć w skrajnych warunkach bytowych, zasiedlają glebę, jeziora, stawy, ale też morza, źródła termalne czy strefy podbiegunowe [1].
Komercyjnie spirulina ma postać ciemnozielonego proszku. Od wieków wykorzystywana jest w gastronomii, kosmetyce i lecznictwie. Korzystały z niej już rdzenne plemiona afrykańskie i Aztekowie. Obecnie największą popularnością spirulina cieszy się w Azji, Ameryce Południowej oraz Afryce – stamtąd pochodzi gatunek Arthrospira platensis; A.Maxima pochodzi z Ameryki Centralnej. W Polsce spirulina nie jest jeszcze stosowana na większą skalę [2].
Jest to wielkość niemal 5-krotnie przewyższająca zawartość białka w mięsie i 3-krotnie w soi. Zawartość lipidów waha się między 1,5–12% suchej masy, z czego kwas linolenowy stanowi 10–12 % kwasów tłuszczowych obecnych w spirulinie [3]. Węglowodany występujące w spirulinie to m.in.: glukozamina, ramnoza i glikogen.
Spirulina jest bogata w składniki odżywcze: pierwiastki miedź, mangan, magnez, żelazo, selen i cynk; witaminy beta-karoten, witaminę E, witaminy z grupy B, witaminę A; wielonienasycone kwasy tłuszczowe, kwasy fenolowe, tokoferole.
Witamina A występuje w postaci prowitaminy beta-karotenu, dzięki czemu jest mniejsza szansa na jej przedawkowanie (hiperwitaminozę), w przeciwieństwie do bezpośredniego spożywania retinolu [4]. Zawarta w spirulinie fikocyjanina posiada zdolność wiązania żelaza, dzięki czemu pierwiastek ten wchłania się w większej ilości.
Działanie spiruliny
Poświęcono wiele uwagi i liczne badania oceniające korzyści terapeutyczne spiruliny w kontekście chorób takich jak hipercholesterolemia, choroby układu krążenia, choroby zapalne, nowotwory i zakażenia wirusowe [5].
Spirulinian wapnia obecny w spirulinie, należy do polisacharydów i wykazuje działanie przeciwnowotworowe, dzięki czemu może być stosowany w leczeniu patogenów Herpex simples czy cytomegalovirus.
Badania naukowe wskazują na działanie przeciwnowotworowe spiruliny, zdolność do stymulacji procesów krwiotwórczych, ochronę błon śluzowych. Najnowsze badania sugerują też pozytywny wpływ spiruliny na osłabienie objawów w chorobie Alzheimera i zaburzeniach snu.
Spirulina zawiera barwniki takie jak fikoerytryn, fikocyjanin i chlorofil. Dzięki protekcyjnemu działaniu przeciw wnikaniu promieniowania UV, opóźniają one procesy starzenia się. Związki chlorofilowe obecne w spirulinie posiadają działanie przeciwzapalne i regulujące wydzielanie kwasów żółciowych.
Zawartość beta-karotenu, witaminy E i fikocyjaniny wpływa na stymulację procesów antyoksydacyjnych. Antyoksydanty odpowiadają za niszczenie reaktywnych form tlenu oraz hamowanie lipooksydacji. Może to sprzyjać opóźnianiu pojawienia się chorób neurodegeneracyjnych.
Spirulina może też wpływać na układ pokarmowy: reguluje perystaltykę jelit, poprawia proces trawienia [7], sprzyja rozwojowi bakterii z rodzaju Lactobacillus. Wykazuje działanie przeciwalergiczne: dzięki właściwościom przeciwzapalnym hamuje wydzielanie histaminy przez komórki tuczne [6]. Pomaga także w zatruciach metalami ciężkimi[7], a jej preparaty stosuje się w celu zmniejszenia masy ciała [5] [8].
Spirulina na twarz
Spirulina znajduje zastosowanie w pielęgnacji skóry. Ze względu na właściwość wpływania na proces eliminacji metali ciężkich z organizmu, wysoką zawartość chlorofilu oraz procesy eliminacji wolnych rodników spirulina może sprawiać, że skóra stanie się gładsza i bardziej miękka.
Obecna w spirulinie tyrozyna wpływa na kolor włosów i skóry, pomaga też w ochronie przed promieniowaniem słonecznym. Dzięki temu może spowalniać procesy starzenia się skóry.
Posiada także działanie antyalergiczne, jest używana w produkcji kosmetyków dedykowanych skórze suchej. Występujący w spirulinie kwas gamma linolenowy posiada funkcje odbudowujące skórę i wzmacniajace jej barierę. Bez niego skóra staje się sucha, szorstka i traci elastyczność [9].
Wykorzystanie spiruliny w pielęgnacji twarzy jest bardzo proste. Można z niej zrobić maseczkę na twarz. W tym celu należy zmieszać ok. 1 łyżeczkę spiruliny z wodą do uzyskania konsystencji papki i pozostawić na twarzy przez 15 minut. Po upływie tego czasu należy zmyć maseczkę.
Spirulina na włosy
Składniki odżywcze występujące w spirulinie mają wpływ na pracę gruczołów łojowych, odpowiadają za wzmocnianie bariery lipidowej, dzięki czemu przyczyniają się do odbudowy struktury włosów i paznokci.
Spirulina może wykazywać korzystne efekty dla osób, u których występuje nadmierne wypadanie włosów. Wynika to z działania wzmacniającego układ odpornościowy, dzięki obecności przeciwutleniaczy.
Podobnie jak w przypadku maseczki na twarz, można wykonać ją także na włosy. To, co dodamy do maseczki zależy od naszych preferencji i wyobraźni. Do spiruliny można bowiem dodać zioła takie jak rumianek czy pokrzywa, ale też olejek rozmarynowy, olejek rycynowy czy żółtko jaja. Składniki miesza się z wodą, aż do uzyskania lekko płynnej konsystencji. Maseczkę można nałożyć na całą powierzchnię włosów i wetrzeć w skórę głowy. Po czasie 30 minut należy ją spłukać i przemyć włosy szamponem.
Spirulina uważana jest za superżywność (superfood) ze względu zawartość szeregu składników mineralnych: pierwiastków, witamin, wysokiej ilości białka, kwasu gamma linolenowego i barwników chlorofilowych. Badania wykazały jej działanie przeciwnowotworowe, przeciwwirusowe, przeciwalergiczne oraz wzmacniające układ odpornościowy. Może być stosowana w pielęgnacji włosów i skóry twarzy.
Literatura:
[1] B. Fenert and P. K. Zarzycki, “CHARAKTERYSTYKA WYBRANYCH WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZYCH CYJANOBAKTERII Z RODZAJU ARTHROSPIRA,” BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. , vol. XLVIII, no. 2, pp. 223–228, 2015.
[2] M. A. B. Habib and Food and Agriculture Organization of the United Nations., “A review on culture, production, and use of Spirulina as food for humans and feeds for domestic animals and fish,” Food Agric. Organ. United Nations, p. 33, 2008.
[3] B. J. F. Hudson and I. G. Karis, “The lipids of the alga Spirulina,” J. Sci. Food Agric., vol. 25, no. 7, pp. 759–763, Jul. 1974.
[4] V. V Annapurna, Y. G. Deosthale, and M. S. Bamji, “Spirulina as a source of vitamin A.,” Plant Foods Hum. Nutr., vol. 41, no. 2, pp. 125–34, Apr. 1991.
[5] Kumari J, Babitha B, Jaffar S., Prased M., Ibrahim M., and Khan A., “Potential Health Benefits of Spirulina platensis,” An Int. J. Adv. Pharm. Sci., vol. 2, no. 2–3, 2011.
[6] P. D. Karkos, S. C. Leong, C. D. Karkos, and N. Sivaji1 and D. A. Assimakopoulos, “Spirulina in Clinical Practice: Evidence-Based Human Applications,” eCAM, 2008.
[7] I. Kamenidou, S. Aggelopoulos, and A. C. Batzios, “Natural medical attributes and benefits of Spirulina: Segmentation based on consumers’ knowledge,” J. Med. Plants Res., vol. 5, no. 14, pp. 3192–3199, 2011.
[8] O. K. Zygmunt Zdrojewicz, Aleksandra Idzior, “Spirulina and fibre vital against treatment obesity,” Med. Rodz., vol. 1, pp. 18–22, Feb. 2015.
[9] Kowalska Elżbieta, “GLA- niezwykle ważny kwas,” Panacea, vol. 3, no. 24, pp. 18–19, 2008.
