Półpasiec – objawy, leczenie, dieta. Czy półpasiec jest zaraźliwy?
Aktualizacja: 15 maja, 2024
Półpasiec wywołuje ten sam wirus, który odpowiedzialny jest za chorobę wieku dziecięcego. Najczęściej miewa on ciężki przebieg, powodując dolegliwości bólowe, które mogą utrzymywać się nawet przez kilka miesięcy. Szybki kontakt ze specjalistą może prowadzić do łagodniejszego przebiegu choroby.
Półpasiec
Półpasiec jest to wirusowa choroba zakaźna, najczęściej o ostrym przebiegu, która wywołana jest przez wirus Varicella zoster (VZV). Jest to ten sam wirus, który odpowiada za wystąpienie ospy wietrznej. Warto wiedzieć, że każda osoba, która chorowała na ospę wietrzną, może zachorować na półpaśca. Dzieje się tak dlatego, że po wyleczeniu ospy wirus wciąż pozostaje w formie uśpionej w naszym organizmie. Do jego reaktywacji dochodzi bardzo często w okresie, gdy organizm jest osłabiony. Na ospę wietrzną chorują przede wszystkim małe dzieci. Niestety nie daje im to gwarancji, że w przyszłości nie zachorują na półpaśca. U dorosłych półpasiec występuje najczęściej po 50. roku życia.
Półpasiec – objawy
W początkowym okresie choroby objawy są bardzo niecharakterystyczne, mogą wskazywać na zwykłe przeziębienie. Należą do nich m.in. ból gardła, ból głowy, osłabienie. Dopiero po pewnym czasie w miejscu uaktywnienia się wirusa dochodzi do stanu zapalnego nerwu czuciowego oraz unerwionej przez niego skóry. Najczęściej charakteryzuje się to piekącym, ostrym bólem. Po kilku dniach na skórze można zaobserwować pęcherzykową wysypkę z odczynem zapalnym. Pęcherzyków może przybywać w ciągu 4–5 dni. Następnie przeobrażają się one w krostki, które po kilku dniach zasychają w strupki. Zmiany skórne najczęściej obserwuje się na tułowiu, sporadycznie na twarzy, nogach czy rękach. Choroba uwidacznia się na jednej połowie ciała, stąd nazwa choroby – półpasiec. Czasami przy intensywnie rozwijającej się chorobie mogą pojawić się zmiany krwotoczne bądź martwica. Zwykle zmiany skórne nie pozostawiają blizn i goją się po kilkunastu dniach.
Czy półpasiec jest zaraźliwy?
Półpaścem nie można zarazić się od osoby chorej drogą kropelkową. Jeżeli ktoś nie przebył zakażenia wirusem VZV, po kontakcie z chorym na półpasiec prawdopodobnie zachoruje na ospę wietrzną. Natomiast jeżeli ktoś przebył ospę i ma kontakt z osobą chorą na półpasiec, nie powinien martwić się, że zarazi się nim, jeśli jego układ odpornościowy pracuje prawidłowo. Należy jednak dodać, że płyn znajdujący się w wykwitach półpaścowych jest zaraźliwy, lecz nie przy krótkotrwałym kontakcie. Chorzy na półpasiec są zaraźliwi dla środowiska wyłącznie w okresie nieprzyschniętej wysypki pęcherzykowej, dlatego zaleca się, aby pacjent przykrywał swoje zmiany skórne odzieżą i opatrunkami.
Półpasiec – leczenie
Pierwszą linią obrony w przebiegu półpaśca jest leczenie przeciwwirusowe, które zmniejsza nasilenie oraz czas trwania objawów choroby. Skuteczność leczenia zapewni wczesne jej rozpoznanie, od razu po pojawieniu się wysypki. Dolegliwości bólowe, które towarzyszą półpaścowi, mogą być bardzo dokuczliwe, dlatego niezbędne jest leczenie bólu. Najczęściej stosuje się w tym celu leki przeciwbólowe oraz przeciwhistaminowe, które hamują uczucie świądu towarzyszące wysypce. Natomiast aby zmniejszyć opuchliznę oraz uczucie bólu, u niektórych pacjentów bardzo często zaleca się ochładzanie miejsc z wysypką za pomocą zimnych okładów lub kąpieli w letniej wodzie. Dodatkowo poleca się również smarowanie zmian specjalnymi maściami i balsamami, a następnie przykrywanie ich luźnym bandażem. Na zmniejszenie bólu wskazane jest także noszenie luźniejszej odzieży. Na rynku dostępne są tylko szczepionki przeciwko ospie wietrznej, co pozwala jedynie uodpornić się na wirusa.
Ile trwa półpasiec?
Wysypka w przebiegu półpaśca zazwyczaj ustępuje w ciągu 2–4 tygodni, natomiast świeże wykwity zasychają już po 3–5 dniach. W przypadku obniżenia odporności chorego ten okres może stosunkowo wydłużyć się. Częstymi powikłaniami u chorych na półpasiec są nerwobóle, które mogą trwać do kilku miesięcy, a w cięższych przypadkach nawet do kilku lat.
Półpasiec – dieta
W przypadku wystąpienia półpaśca istotną rolę odgrywa również dieta. Przede wszystkim powinna ona obfitować w produkty zawierające duże ilości witamin, które w okresie obniżonej odporności organizmu są niezwykle ważne. W jadłospisie należy zatem uwzględnić głównie owoce i warzywa. Warto również zaopatrzyć się w produkty, które są bogatym źródłem witaminy B12, która wzmacnia nasz układ nerwowy. Dobrze wiedzieć, że stres nie jest wskazany przy tej chorobie, dlatego przed snem polecane jest wypicie ziołowej herbatki, m.in. rumianku, melisy, czy dziurawca. Pozytywnie na przebieg choroby wpływa również lizyna, którą możemy znaleźć w rybach, drobiu czy warzywach. W okresie choroby nie należy też zapominać o prawidłowym nawadnianiu organizmu. Z codziennej diety powinno się wykluczyć alkohol, kofeinę oraz nikotynę.
Podsumowując, szybkie rozpoznanie choroby może przyczynić się do jej łagodniejszego przebiegu, dlatego tak ważne jest, aby po zauważeniu pewnych symptomów zgłosić się jak najszybciej do specjalisty.
Literatura:
- Ashton R., „Leczenie chorób skóry – półpasiec”, Wrocław 2009,
- Kwieciński A., „Ospa wietrzna i półpasiec”, Farmaceutyczny Przegląd Naukowy, 2007.