Naturalne energetyki – produkty, które dodadzą Ci energii!

Napoje energetyczne dostarczając stosunkowo dużej dawki energii, poprawiają koncentrację, procesy zapamiętywania i zachowanie uwagi. Jest to produkt, po który często sięgają osoby aktywne fizycznie, pracujące wielozmianowo czy intensywnie uczące się. Szczególnie ta ostatnia grupa, jak alarmują dietetycy, narażona jest na skutki uboczne zagrażające zdrowiu. Przed ryzykiem związanym z przyjmowaniem wysokiej koncentracji składników aktywnych przestrzega również Światowa Organizacja Zdrowia, która wprowadziła obostrzenia prawne zakazujące sprzedaży tego typu produktów w placówkach, w których przebywa młodzież i dzieci. W obliczu tak wyraźnych sygnałów ze strony specjalistów warto zastanowić się nad wypróbowaniem naturalnych środków energetycznych.

Naturalne energetyki 

Napoje energetyczne szerzej znane jako energy drinki czy energetyki stanowią grupę syntetycznych produktów, których celem jest dostarczenie organizmowi szybko przyswajalnej energii niezbędnej do kontynuowania intensywnej pracy umysłowej bądź wysiłku fizycznego. Są szczególnie wykorzystywane w przypadku odczuwalnego już zmęczenia czy znużenia. Podstawowym składnikiem zdecydowanej większości napojów jest kofeina, która wykazuje działanie pobudzające układ nerwowy, przyspiesza procesy przemiany materii, redukuje zmęczenie i poprawia refleks. Innymi, obecnymi składnikami są także cukier, tauryna, inozytol czy syntetycznie dodane witaminy i minerały.

Jak zatem możemy dostarczyć sobie energii korzystając z dobrodziejstw natury i nie obciążać przy tym ustroju? Poniżej prezentujemy listę sprawdzonych, naturalnych energetyków:

Yerba Mate

Energetyczne właściwości zawdzięczamy liściom ostrokrzewu paragwajskiego, przygotowanych w postaci naparu, powszechnie znanego pod nazwą Yerba Mate. Napój charakteryzuje się lekko gorzkawym, cierpkim smakiem, choć liczne dodatki w postaci np. liofilizowanych lub suszonych owoców idealnie wkomponowują się w jego nutę smakową. Ten typ napoju cieszy się szczególnym powodzeniem w krajach Ameryki Południowej, gdzie roczne spożycie na osobę Yerby wynosi ok.7 kg! Yerba mate zawiera polifenole, saponiny, witaminy: A, B1, B2, C, E, wiele minerałów: potas, magnez, mangan, wapń i fosfor. A przede wszystkim kofeinę, teobrominę i teofilinę. Zawartość kofeiny w yerbie jest zmienna, średnio jest od 0,4 do 1,7% kofeiny, ale zdarza się wyższa zawartość, nawet do 2,4%. 500 ml napoju dostarcza około 260 mg kofeiny. Jej wpływ na ustrój nie pozostaje bez znaczenia, gdyż regularnie konsumowana działa pobudzająco na organizm, likwiduje objawy zmęczenia, rozluźnia, wykazuje właściwości przeciwutleniające, niweluje uczucie głodu, dlatego stanowi doskonałe uzupełnienie kuracji odchudzających, obniża poziom złego cholesterolu (LDL), reguluje przemianę materii, ułatwia trawienie pokarmów.

Żeń – szeń

Korzeń tej niezwykłej rośliny wykorzystywany jest nie tylko do przygotowania naparów, ale stanowi również dodatek do herbat. Poprawia nastrój i zdolność koncentracji, hamuje również syntezę kwasu mlekowego, dzięki czemu mięśnie mogą szybciej regenerować się po wysiłku. Wykazano też działanie stymulujące tego surowca na ośrodkowy układ nerwowy objawiające się zwiększonym wydzielaniem noradrenaliny, serotoniny i kortykoliberyny. W badaniach farmakologicznych z udziałem ludzi przy stosowaniu 200 mg standaryzowanego ekstraktu z korzenia żeń-szenia na dobę przez 10 tygodni wykazano, że statystycznie znamienny efekt odporności na stres fizyczny stwierdzono dopiero w drugiej fazie próby. Może to oznaczać, że pożądany efekt stymulujący będzie możliwy, jednak po dłuższym czasie stosowania.

Guarana

Guarana to dziko rosnący gatunek pnącza, pochodzący z Ameryki Południowej. W lokalnym lecznictwie ludowym zastosowanie znalazły wszystkie części tejże rośliny, jednak właściwości zdrowotne przypisuje się w szczególności nasionom, które są skarbnicą takich alkaloidów jak kofeina, teofilina czy teobromina. Teofilina podobnie jak teobromina, według licznych badań klinicznych, pobudza pracę serca i centralnego układu nerwowego, usuwa ponadto objawy fizycznego zmęczenia organizmu. Wiele prozdrowotnych właściwości guarana zawdzięcza także zawartości kofeiny. Wszak wiadomo, że niweluje ona uczucie zmęczenia, poprawia koncentrację i przyczynia się do poprawy przemiany materii.

Literatura:

  1. Bawa S. (2008): Kawa i herbata: używka globalna. Bezpieczeństwo i higiena żywności 11(64), 12-15
  2. Strzelecka H., Kowalski J. (2000): Encyklopedia zielarstwa i ziołolecznictwa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
  3. Bixby M., Spieler L., Menini T., Gugliucci A. (2005): Ilex paraguiensis extracts are potent inhibitors of nitrosative stress: A comaprative study with green tea and wines using a protein nitation model and mammalian cell cytotoxicity. Life Sciences 77, 345-458. 
  4. 5. Heck CI, Schmalko M, Gonzalez de Mejia E. (2008): Effect of growing and drying conditions on the phenolic composition of mate teas (Ilexparaguariensis). Journal of Agricultural Food Chemistry 56:8394-403
  5. Nowak G.: Surowce roślinne stosowane w wyczerpaniu psychofizycznym i stresie. Herba polonica 2009.
  6. Heard CM, et al. In vitro transdermal delivery of caffeine, theobromine, theophylline and catechin from extract of Guarana, Paullinia Cupana. Int J Pharm. (2006)
  7. Renata S. Pagliarussi  Luís A. P. Freitas  Jairo K. Bastos: A quantitative method for the analysis of xanthine alkaloids in Paullinia cupana (guarana) by capillary column gas chromatography. Journal of separation science 2002.
Opublikowano ponad miesiąc temu
Oceń artykuł
Oceń artykuł
Autor artykułu:
dietetyk kliniczny Tomasz Chudziński , Dyplomowany dietetyk. Członek Polskiego Towarzystwa Dietetyki, ekspert żywieniowy programu „Smaczny temat”. Współzałożyciel poradni dietetycznej "Medycyna żywienia".
Dodaj do ulubionych