Czekolada gorzka
Gorzka czekolada powstaje z ziaren kakaowca. Na terenie Ameryki Południowej znana była już ponad trzy tysiące lat temu. Najczęściej spożywano ją w formie napoju, do którego dodawano nieco chilli i wanilii dla urozmaicenia smaku. Po podboju Ameryki przez konkwistadorów zagościła także na europejskich stołach i króluje na nich do dziś. Pomimo że obecnie najczęściej spożywana jest czekolada mleczna, nie mająca wiele wspólnego z prawdziwym wytworem nasion kakaowca, to gorzka czekolada ma także grono zwolenników, ze względu na specyficzny smak i duże wartości zdrowotne.
Czekolada gorzka – właściwości
Choroby o podłożu sercowo-naczyniowym zaliczane są do chorób cywilizacyjnych. W czekoladzie występują przede wszystkim katechiny, epikatechiny oraz procyjanidyny. Udowodniono, że związki te mają między innymi korzystny wpływ hipotensyjny. Innymi słowy wpływają one na rozkurczanie się naczyń krwionośnych, dzięki zwiększaniu produkcji tlenku azotu. Polifenole zawarte w gorzkiej czekoladzie, mają właściwości przeciwzakrzepowe, hamują aktywację płytek krwi.
Kakao posiada właściwości przeciwutleniajace. Zdolność do zmiatania wolnych rodników tlenowych, czyli tak zwany całkowity potencjał antyoksydacyjny czekolady, rośnie już po godzinie od spożycia tego produktu. Ten efekt utrzymuje się przez okres czterech godzin. Po dwóch godzinach hamowany jest proces utleniania frakcji LDL cholesterolu. Badania populacyjne dowiodły korzystnego wpływu czekolady na profilaktykę przeciwmiażdżycową. W czekoladzie występują flawonoidy i polifenole, które hamują procesy starzenia się, a także mają znaczenie w profilaktyce antynowotworowej.
Ziarna kakaowca, z których powstaje gorzka czekolada, składają się głównie z tłuszczów. Zawierają one również związki sterolowe.
Gorzka czekolada zawiera liczne składniki o działaniu psychoaktywnym. Są to kofeina, teobromina, anandamid, teofilina, fenyloetyloamina oraz bardzo niewielką ilość morfiny i kokainy. Ilość ta jest zbyt mała, by negatywnie oddziaływać na organizm, ale wpływa na odczucie relaksu i spokoju. Teobromina ma działanie uzależniające, dlatego miłośnicy czekolady odczuwają przymus jej jedzenia. Gorzka czekolada ma wpływ na zwiększenie produkcji hormonów szczęścia.
Gorzka czekolada – zastosowanie
Gorzka czekolada może być spożywana bezpośrednio, jako kawałek twardej tabliczki, ale również w formie płynnej, gorącej czekolady. Służy jako słodka polewa do ciast i deserów. Gorzka czekolada sprzedawana jest w różnych wariacjach. Najczęstsze dodatki smakowe to na przykład chili, wanilia, pomarańcza, imbir czy orzechy. Znajduje swoje zastosowanie także w przypadku dań wytrawnych (meksykański kurczak mole). Najdroższe gatunki gorzkiej czekolady w swoim składzie zawierają aż 90% miazgi kakaowej. By czekolada dosłownie rozpływała się w ustach, miazgę wraz z innymi składnikami poddaje się konszowaniu, czyli długiemu procesowi mieszania w różnych temperaturach.
Niewielka ilość gorzkiej czekolady ma korzystny wpływ na organizm człowieka, ale jej zbyt duża ilość może spowodować otyłość. Pamiętać trzeba, że w 100 g czekolady jest około 500 kcal. Zawiera ona także sporo cukru.