Cukier

Cukier spożywczy to nazwa sacharozy produkowanej przede wszystkim z trzciny cukrowej (cukier trzcinowy) oraz z buraków cukrowych (cukier buraczany). W Polsce zdecydowanie większą popularnością cieszy się ten drugi rodzaj. Powstaje on na skutek rafinowania soku z tych roślin, przez co pozbawiony jest większości witamin i minerałów. Niezależnie od źródła pochodzenia cukru, jest on w taki sam sposób oczyszczany, przez co produktem końcowym jest niemalże czysta sacharoza. Ostatnim etapem produkcji cukru jest jego suszenie, do uzyskania wilgotności na poziomie 0,05%.

Cukier to także inna nazwa węglowodanów, czyli organicznych związków chemicznych, zbudowanych z atomów węgla, wodoru i tlenu. W uproszczeniu dzielą się one na cukry proste i złożone.

Cukier – właściwości

Właściwie jedynym składnikiem cukru są węglowodany. Przez to jest on produktem bardzo kalorycznym – w jego 100 g znajduje się aż 405 kalorii. Jedna łyżeczka tego białego produktu to objętość 6 g, natomiast jedna kostka cukru ma 5 g. Cukier brązowy, poza węglowodanami, zawiera mniej niż jeden procent białka. Jednak jego kaloryczność jest zbliżona do cukru białego. Zawiera więcej żelaza, wapnia, fosforu i magnezu, jednak te ilości są na tyle niewielkie, że nie mają jakiegokolwiek pozytywnego wpływu na organizm człowieka. Wyróżnia się on niewielką zawartością melasy, czyli produktu powstałego na skutek gotowania soku z trzciny cukrowej, bez dodatkowego procesu rafinowania. Cukier nie wykazuje jakiegokolwiek dodatniego wpływu na funkcjonowanie organizmu człowieka.

Wiele przeprowadzonych badań klinicznych wskazało dodatnią korelację, pomiędzy spożywaniem cukru, a występowaniem chorób takich jak cukrzyca typu 2, choroby układu krążenia, nowotwory. Spożywanie zbyt dużej ilości cukru, prowadzi do nadmiernego zwiększenia się masy ciała, pojawienia się zaburzeń lipidowych, a także wzrostu odporności na działanie insuliny. American Heart Association zaleca, by kobiety nie spożywały więcej, niż sześć łyżeczek tego produktu dziennie, natomiast mężczyźni – dziewięć łyżeczek.

Wysokie spożycie cukru niekorzystnie wpływa na stan zębów, wywołując próchnicę. Cukier przyśpiesza rozkład witamin i minerałów. O ile nieduża ilość cukru w trakcie wzmożonego wysiłku umysłowego potrafi zapewnić krótkotrwały efekt zwiększenia aktywności umysłu (głównie na skutek wyrzutu insuliny), o tyle większe ilości działają wręcz przeciwnie. Są powodem kłopotów z koncentracją i nauką.

Cukier – zastosowanie

Cukier jest spożywany nie tylko w formie bezpośredniej – jako na przykład substancja słodząca do herbaty czy ciast, ale również znaleźć go można w wielu gotowych produktach sklepowych. Bardzo dużą jego ilość zawierają wszelkiego typu napoje, głównie gazowane. Powyżej 160 stopni Celsjusza cukier zamienia się w ciągliwą masę – ulega karmelizacji. Cukier jest podstawowym produktem do wyrobu słodkości, takich jak cukierki i czekolady mleczne.

Istnieją także mniej typowe sposoby na zastosowanie cukru. Jednym z nich jest jego wartość w procesie szybszej regeneracji uszkodzonej tkanki skórnej. Cukier ma zdolności higroskopijne, dzięki czemu wyciąga z rany wodę, która jest niezbędna dla przetrwania bakterii. W Wielkiej Brytanii trwają badania potwierdzające tę właściwość. Cukier to również dobry okład na poparzony język oraz na miejsce po ukąszeniu pszczoły.

Istnieje wiele zdrowszych zamienników cukru, takich jak ksylilot, melasa czy stewia, które w podobny sposób nadają smak napojom czy potrawom. Poczytaj także o cukrze inwertowanym.