Mąka amarantusowa – właściwości, przepisy

Aktualizacja: 9 kwietnia, 2024

Mąka amarantusowa jest alternatywą dla osób na diecie bezglutenowej, jednak coraz częściej sięgają po nią również osoby zdrowe zainteresowane zdrowym odżywianiem. Ziarno amarantusa, z którego otrzymuje się mąkę stanowi zasobne źródło witamin i składników mineralnych oraz białka o wysokiej jakości, co daje podstawę do zaliczenia szkarłatu do grupy żywności tzw. „superfoods”.

Mąka amarantusowa

Uprawa amarantusa cieszy się obecnie większą popularnością niż przed dwudziestoma laty. Zarówno suche ziarno amarantusa, stanowiące ciekawą alternatywę dla kasz, jak i jego przetwory w postaci poppingu i mąki, nie stanowią już ekskluzywnego produktu dostępnego wyłącznie dla wyższych sfer. Z powodzeniem można dostać wymienione produkty w hipermarketach oraz sklepach z tzw. „zdrową żywnością”, które mimo wyższej ceny (500 g mąki to koszt ok. 8 zł) są chętnie wybierane przez klientów, z uwagi na lepszą świadomość wpływu urozmaiconej diety na stan zdrowia oraz na chęć wypróbowania nowych produktów i smaków w domowych wypiekach.

Amarantus jest zaliczany do roślin szarłatowatych i występuje w ok. 100 odmianach. Nasiona tej rośliny zawierają sporo kwasów tłuszczowych, białka o wysokiej jakości, jak na produkt roślinny, węglowodanów złożonych oraz składników mineralnych i witamin w sporej ilości. Wartość energetyczna mąki amarantusowej wynosi ok. 409 kcal, z czego dostarcza ok. 51,7g węglowodanów, ok. 16,2g białka oraz 7,2 g tłuszczu. Warto zwrócić uwagę, że w 100 g tej mąki znajduje się, aż 13,6 g błonnika pokarmowego.

Mąka amarantusowa – właściwości

Podstawową zaletą mąki amarantusowej jest jej wysoka wartość odżywcza przewyższająca mąki produkowane z innych zbóż. Stanowi doskonałe źródło różnych składników odżywczych w zadowalających ilościach. Mąka ta jest bezglutenowa i bogata w błonnik pokarmowy. Badania naukowe sugerują, że mąka z amarantusa produkowanego na terenie Argentyny może stanowić produkt uzupełniający niedobory białka w diecie, na co szczególnie warto zwrócić uwagę w przypadku osób odżywiających się dietą wegańską lub wegetariańską. Mąka amarantusowa jest szczególnie bogata w aminokwas lizynę oraz albuminy i globuliny oraz zawiera znikomą ilość białek gliadynowych oraz prolamin, które obficie występują w mące pszennej, co jednocześnie przyczynia się do bezpiecznego spożywania tej mąki przez osoby chore na celiakię.

Z uwagi na wysoką zawartość błonnika pokarmowego mąka ze szkarłatu może być z powodzeniem stosowana przez osoby cierpiące na zaparcia i hemoroidy, zarówno dzieci, osoby dorosłe, jak i starsze. Warto aby zwróciły na nią również uwagę osoby z insulinooporności i chore na cukrzycę, gdyż posiada niski indeks glikemiczny.

W ziarnach amarantusa znajdują się takie pierwiastki jak żelazo, wapń i fosfor, których ilość pozostaje na podobnym poziomie po zmieleniu ziaren szkarłatu na mąkę. Wykorzystywanie mąki amarantusowej do wypieków lub zastępowanie części mąki pszennej powinno być stosowane przez osoby, które w swojej diecie nie dostarczają odpowiedniej ilości wapnia oraz żelaza. Na niedobory narażone są szczególnie osoby starsze, kobiety ciężarne oraz w trakcie laktacji, dziewczynki zaczynające miesiączkować, osoby aktywne fizycznie oraz stosujące dietę eliminacyjną. Żelazo odpowiedzialne jest za transportowanie tlenu w organizmie, ponieważ stanowi element erytrocytów. Wapń jest bardzo ważnym pierwiastkiem nie tylko z uwagi na to, że stanowi fundamentalny budulec kości oraz zębów, a jego odpowiednia podaż w diecie zabezpiecza przed krzywicą u dzieci oraz osteoporozą w wieku dorosłym. Bierze również udział w regulowaniu napięcia mięśni oraz przekazywaniu impulsów w układzie nerwowym.

W badaniach stwierdzono, że mąka z amarantusa obniżyła stężenie cholesterolu całkowitego we krwi oraz cholesterolu frakcji LDL o ok. 33%, w grupie szczurów żywionych dietą wysokoenergetyczną z dodatkiem mąki amarantusowej w porównaniu do grupy kontrolnej, podczas gdy u szczurów żywionych dietą wysokoenergetyczną bez dodatku tej mąki wartości wymienionych parametrów zwiększyły się o ok. 33% w porównaniu do szczurów z grupy kontrolnej. Na podstawie wyników tego badania można wysnuć wniosek, że wdrożenie do diety mąki amarantusowej może obniżać ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowego, które stanowią najczęstszą przyczynę zgonów Polaków.

Mąka amarantusowa – przepisy

Mąka amarantusowa sprawdzi się do wypieku ciast, ciasteczek, przygotowania naleśników, racuchów i pieczywa. Warto pamiętać, że z uwagi na brak glutenu ciasto z mąki amarantusowej nie będzie miało konsystencji ciasta drożdżowego ani pszennego pieczywa, będzie raczej bardziej kruche niż elastyczne. W ciastach, które nie muszą rosnąć, można użyć wyłącznie mąki szkarłatnej, natomiast w przypadku ciast rosnących (np. pieczywo, ciasto drożdżowe) należy wymieszać ją z inną mąką glutenową.

Mąka amarantusowa stanowi ciekawy produkt dla osób na diecie eliminacyjnej oraz dla osób zdrowych zainteresowanych tematyką zdrowego odżywiania. Zachęcam do wykorzystywania nowych produktów, które być może posmakują Wam i zostaną w Waszej diecie na dłużej, służąc zdrowiu i dogadzając smakiem.