Korzyści zdrowotne mniszka lekarskiego w Twojej diecie
Aktualizacja: 28 lutego, 2024
Korzyści zdrowotne mniszka lekarskiego w Twojej diecie
Mniszek lekarski powszechnie zwany dmuchawcem lub mleczem znany jest z całą pewnością wszystkim, ponieważ stanowi nieodzowny składnik budulcowy naszego krajobrazu. Najbardziej charakterystycznym elementem byliny jest żółty kwiat, jednak warto zwrócić uwagę nie tylko na jego walory estetyczne, ale również niepowtarzalne właściwości lecznicze tej rośliny.
Wartości odżywcze mniszka lekarskiego
Skład chemiczny mniszka zależy nie tylko od miejsca oraz warunków jego uprawy, ale również części rośliny z której te składniki pochodzą. Roślina ta zawiera kumaryny, polifenole, flawonoidy, związki fenolowe, śluzy, żywice, polisacharydy (inulina), aminokwasy, kwasy tłuszczowe czy witaminy z grupy B i C. Co ciekawe stężenie witaminy A w mniszku polnym jest wyższe niż w marchwi, stąd okazuje się, że mniszek polny może być dobrym źródłem niektórych składników niezbędnych do prawidłowego rozwoju organizmu. Roślina ta dostarcza również związków mineralnych : potasu, żelaza, krzemu, cynku czy magnezu. Aktywne enzymy zawarte w mniszku lekarskim działają pobudzająco, stąd porównywany jest on do podobnych substancji dostarczanych np. przez żeń-szeń. W 100 gramach produktu – jego suchej masy pochodzącej z liści znajduje się 2,7g białka, 9,2 g węglowodanów i 0.7 lipidów. Porównując mniszek do innych rośliny wykorzystywanych w kuchni należy podkreślić, że zawiera on więcej błonnika pokarmowego, nienasyconych kwasów tłuszczowych oraz aminokwasów niż szpinak czy sałata. Łodyga rośliny w okresie jesiennym jest szczególnie bogata w inulinę, która spożyta w postaci niestrawionej pełnia rolę prebiotyka w jelicie, wspomagając rozrost naturalnej flory jelitowej człowieka.
Korzyści zdrowotne mniszka
Szereg związków chemicznych, których dostarcza roślina warunkuje jego właściwości zdrowotne. Wysoka zawartość inuliny sprzyja utrzymaniu odpowiedniej flory jelitowej oraz warunkuje prawidłową pracę przewodu pokarmowego. Znajdujące się w liściach, łodygach i korzeniu rośliny laktony seskwiterpenowe mają właściwości przeciwbakteryjne, przeciwzapalne i zapobiegają rozwojowi mutacji w organizmie. Co więcej fitosterole obniżają wchłanianie cholesterolu w przewodzie pokarmowym, co warunkuje prawidłowy poziom tego składnika we krwi. Z kolei związki fenolowe regulują pracę układu krążenia, a wolnej kwasy fenolowe wykazują właściwości przeciwutleniające i pobudzające układ odpornościowy. Dodatkowo kolejne badania naukowe donoszę o działaniu hepatoprotekcyjnym i przeciwzapalnym związanym ze spożyciem mniszka polnego. Podobne doniesienia pojawiają się w stosunku do przeciwnowotworowego działania związków dostarczanych przez tę roślinę.
Jak jeść mniszek lekarski?
Mniszek polny można spożywać w wielu postaciach m.in. na surowo, jako gotowany, smażony, w formie naparów czy napojów. Ze względu na swoje właściwości przeciwbakteryjne może być stosowany również zewnętrznie jako dodatek do okładów, kompresów czy kąpieli w celu odkażenia skóry. Uważa się, że dobowa dopuszczalna dawka suszonych części mniszka mieści się w zakresie 4-10 g, z kolei świeżej rośliny wynosi około 50 g. Oprócz spożycia liści i suszonych korzeni popularne jest również przygotowywanie domowej nalewki z dodatkiem tego składnika.
Suplementy z mniszka lekarskiego
Ze względu na swoje właściwości prozdrowotne, przeciwutleniające, prawdopodobnie przeciwnowotworowe, regulujące poziom cholesterolu w organizmie czy pobudzające układ odpornościowy ekstrakty z mniszka polnego wykorzystywane są również w produkcji suplementów diety. Mimo wszystko należy pamiętać, że suplementy z mniszka mogą również powodować skutki uboczne w postaci zwiększonego wydalania kwasu żołądkowego w przewodzie pokarmowym człowieka, zgagi czy podrażnienia skóry. Nie należy zapominać, że spożycie takich suplementów nie jest wskazane dla osób cierpiących na zaburzenia pracy pęcherzyka żółciowego czy nerek. Mniszek, jak każdy inny suplement diety może wchodzić w korelację z żywnością, stąd decyzja o przyjmowaniu tego preparatu powinna być skonsultowana z lekarze.
Czy warto dodać do swojej diety mniszek lekarski?
Bez wątpienia ta niepozorna roślina zawiera wiele składników odżywczych co stanowi o jej wartości żywieniowej oraz jest cennym materiałem leczniczym, stąd powinna być ona elementem diety wielu ludzi. Mniszek może stanowić element sałatek czy jako nalewka zostać spożywany wraz z kawą czy herbatą, ponieważ jak pokazują nam doniesienia naukowe jego wartości odżywcze mogą nawet przewyższać walory często spożywanych warzyw zielonych.
Podsumowanie
Mniszek lekarski ze względu na swoje właściwości prozdrowotne staje się coraz popularniejszym produktem w kuchni oraz spotyka się z coraz większym zainteresowaniem naukowców, którzy zwracają uwagę na wiele cennych mechanizmów, które warunkuje ta roślina. Bez wątpienia ziołolecznictwo w ostatnim czasie wraca do łask i stanowi nieodłączny element profilaktyki zdrowotnej.
Rolnik A., Olas B., „Mniszek pospolity- skarbnica związków prozdrowotnych.”, KOSMOS Vol. 68, 1, 97–101, 2019
Lachowicz S., „Mniszek lekarski – źródło substancji prozdrowotnych.”, PRZEMYSŁ FERMENTACYJNY I OWOCOWO-WARZYWNY, 2017
Lis B., Grabek-Lejko D., „Mniszek lekarski – potencjalne właściwości prozdrowotne.”, Nauka Przyr. Technol., 10, 3