Teff – właściwości, mąka, płatki, cena, przepisy

Aktualizacja: 6 maja, 2024

Każdy z nas poszukuje żywności idealnej… żywności, której skład spełniałby podstawowe zapotrzebowanie na energię i składniki odżywcze. Od tysiącleci to właśnie zboża, a także rośliny należące do grupy pseudozbóż stanowiły podstawę diety człowieka. W ostatnich latach zauważa się powrót do kuchni „pańskiej” wykorzystującej prastare niekiedy zapomniane gatunki zbóż określanych jako zagubiony magazyn dobroczynny światowego rolnictwa i żywienia [3].

Teff

Teff (łac. Eragrostis abyssinica) jest starym zbożem, znanym i uprawianym w krajach afrykańskich, jeszcze przed naszą erą. Ziarna teffu są bardzo malutkie. Swoją wielkością przypominają ziarenka maku. W zależności od odmiany mogą występować w szerokiej gamie kolorystycznej: począwszy od barwy mlecznobiałej, czerwonej aż po odcienie ciemnego brązu. Ciekawostką jest, że im ciemniejszy kolor ziarenka tym bardziej intensywny jest jego aromat. Główną zaletą trawy abisyńskiej jest duża trwałość jej ziaren podczas przechowywania w warunkach domowych, odporność na procesy jełczenia oraz zagnieżdżania się szkodników.

Teff – właściwości

Teff jest zbożem, a właściwie pseudozbożem bezglutenowym. Posiada unikatowy w porównaniu do innych zbóż skład mineralny. Ponadto jest cennym źródłem wapnia, żelaza magnezu, cynku i kwasu foliowego. Miłka abisyńska ze względu na dużą zawartość żelaza może stanowić doskonałe uzupełnienie diety osób z niedokrwistością mikrocytarną jak również zapobiegać niedoborom tego mikroelementu. Ziarna trawy abisyńskiej zawierają całą gamę niezbędnych w diecie człowieka aminokwasów. W Etiopii uważa się, iż „ aminokwasy dostarczane przez jeden naleśniko-chleb (injera) umożliwiają przetrwanie bez innych pokarmów zawierających białko” [1]. Teff ze względu na dużą zawartość błonnika można wykorzystać z powodzeniem w diecie diabetyków. Rozpuszczalne frakcje (pektyny, β– glukany) włókna pokarmowego wpływają na glikemię poprzez spowolnienie wchłaniania węglowodanów do krwi. Wartość energetyczna miłki jest porównywalna do wartości energetycznej różnych typów prosa i wynosi 336 kcal w 100 g produktu. Teff znalazł zastosowanie w przemyśle spożywczym jako substancja zagęszczająca do produkcji ciastek, kleików, grysików, zup w proszku oraz sosów. Poddane fermentacji ziarna wykorzystywane są także do produkcji napojów alkoholowych takich jak piwo – tela, czy katikala (napój o wyższej zawartości alkoholu).

Mąka teff

Trawa abisyńska na rynku spożywczym może występować nie tylko w formie całych ziaren, ale także dostępna jest pod postacią mąki oraz płatków. Mąka jest produktem pełnoziarnistym, gdyż powstaje poprzez zmielenie całych ziaren miłki abisyńskiej. W Etiopii tradycyjnie uprawia się teff na mąkę do wypieku miejscowego chleba  tzw. injera w postaci naleśników pieczonych na zakwasie [2]. Mąka teff doskonale nadaje się do wypieku pieczywa, a także stosowana jest do produkcji makaronów, naleśników, ciast i ciasteczek. Nie od dziś wiadomo, iż mąka z ziaren teff jest naturalnie bezglutenowym zamiennikiem mąki pszennej. Można jej używać do zagęszczania zup oraz sosów.

Płatki teff

Płatki teff to rozgniecione ziarenka trawy abisyńskiej. Stanowią wartościowy dodatek do jogurtów, koktajli oraz deserów nie tylko dla osób będących na diecie bezglutenowej. Sporządzanym potrawom nadają lekko orzechowy aromat.

Teff – cena

Na rynku krajowym mąkę, płatki oraz całe ziarna miłki abisyńskiej można kupić w sklepach z żywnością ekologiczną. Koszt tych produktów w głównej mierze uzależniony jest od producenta. Całe ziarno teff kosztuje około 17 złotych za 400 g produktu. Mąka teff sprzedawana jest w opakowaniach 400–500 g w cenach od 9 do 15 zł. Ceny płatków teff wynoszą odpowiednio: płatki teff  ok. 16 złotych (400g), zaś płatki teff  Bio ok. 25 złotych (300 g).

Teff – przepisy 

Ziarna Teff jak i jego przetwory (mąka, płatki) znajdują zastosowanie w kuchni, do przygotowania różnorodnych, wartościowych potraw. Miłka abisyńska w postaci gotowanych ziaren stanowi idealne uzupełnienie podstawowego posiłku dnia codziennego.

Trawa abisyńska wraz z kaszą jaglaną (otrzymywaną z prosa), ziarnem quinoa (komosą ryżową), amarantusem i gryką sprawiają, iż żywienie osób stosujących dietę bezglutenową staje się urozmaicone i zbilansowane pod względem składników pokarmowych. Pomimo iż w naszym kraju teff jest jeszcze rośliną mało znaną warto rozważyć włączenie jego ziaren do codziennej diety, czyniąc ją smaczną i pełnowartościową.