Przyprawy, które odmienią smak Twoich potraw i zastąpią sól

Aktualizacja: 29 stycznia, 2025

Aromatyczne zioła i przyprawy odgrywają niezwykle ważną rolę w naszej diecie. Korzystnie wpływają na smak potraw, poprawiają ich kolor, a przede wszystkim posiadają właściwości prozdrowotne. Bazylia, szałwia, kminek, gałka muszkatołowa, tymianek nie tylko zmieniają smak potraw, ale ułatwiają ich trawienie, w szczególności jeżeli nasza dieta bogata jest w ciężkostrawne dania, które w swoim składzie zawierają rośliny strączkowe, mięso oraz dużą ilość tłuszczu.

Co użyć zamiast soli?

O ile sól używana jest w rozsądnych ilościach nie ma w tym nic złego. Warto jest jednak robić to z umiarem, ponieważ wszystko w nieodpowiednich proporcjach bywa szkodliwe. Istnieje całe mnóstwo przypraw naturalnych, które pozwolą nadać potrawom nowego smaku i z powodzeniem zastąpić sól.

Zioła i przyprawy znane są ludzkości od tysięcy lat. W wielu kulturach wierzono, że posiadają swoją leczniczą moc wobec czego od dawna dodawano je do potraw i robiono z nich herbaty ziołowe. Są świetnym dodatkiem do dań dla osób będących na diecie redukcyjnej, ponieważ znacząco zmieniają smak, np. zwyczajnego i nudnego kurczaka, a wszystko to bez ekstra kalorii. Używanie świeżych ziół kuchennych, którymi to posypuje się potrawy bezpośrednio przed podaniem, również niesie ze sobą wiele korzyści dla naszego samopoczucia. Dodają szczególnego aromatu, co powoduje, że potrafią poprawić smak nawet najprostszych dań. Świeża bazylia, oregano, szczypiorek czy rzeżucha wykazują właściwości usprawniające pracę jelit oraz nadają potrawom lekkości.

Zioła i przyprawy – przechowywanie

Chcąc na długo zachować aromat przypraw i ziół najlepiej trzymać je w płóciennych woreczkach i papierowych torebkach. Dobrym pomysłem jest również przechowywanie ich w szklanych pojemnikach lub w szczelnych pudełkach. Zdecydowanie nie polecana się przetrzymywania ziół i przypraw w torebkach z folii. Wszystkie zioła i przyprawy należy trzymać w suchych i chłodnych miejscach. W ten sposób zachowują swoją przydatność do spożycia do 15 miesięcy, a te mocniej rozdrobnione do 12 miesięcy. Po tym czasie tracą swoje cenne właściwości.

Zioła i przyprawy które wzbogacą Twoje potrawy

Anyż

Jego stosowanie największe korzyści niesie przy zaparciach, bólach brzucha, wzdęciach – polecany jest u niemowląt oraz małych dzieci. Wzmaga apetyt oraz reguluje proces trawienia w organizmie. Ponadto łagodzi nieżyty dróg oddechowych oraz działa wykrztuśnie.

W kuchni może być dodawany do gotowanych jarzyn, np. czerwonej kapusty, marchwi, szpinaku czy buraków. Dodany nawet w małych ilościach do potraw potrafi zmienić smak dziczyzny czy sosów mięsnych. Często używa się go również do kompotów, pierników, bułek, ciasteczek, słodkich potraw z ryżu czy dań z kuchni indyjskiej.

Bazylia

Łagodzi problemy żołądkowe, przyspiesza trawienie, działa rozkurczowo i wiatropędnie, wzmaga apetyt oraz przeciwdziała wzdęciom. Bazylia wykazuje silne właściwości wspomagające pracę nerek.
Najlepiej sprawdza się dodana do sałatek, zup (fasolowej oraz cebulowej), pasztetów, twarogu, jaj, omletów, sosów, ryb, owoców morza czy potraw rodem z kuchni włoskiej. Idealnie współgra z sosem pomidorowym. Może również urozmaicić smak mięsa wieprzowego, baraniny, warzyw czy wywarów.

Chili

Zdecydowanie faworyt wśród przypraw przyspieszających proces przemiany materii. Regularne stosowanie chilli przyczynia się do spalenia większej ilości kalorii. Ciekawostką jest fakt, że przyprawa ta zawiera witaminę C, witaminy z grupy B, beta-karoten, a także pektyny.

Chili w postaci suszonej najczęściej stosowane jest w potrawach wywodzących się z kuchni meksykańskiej, hiszpańskiej, węgierskiej czy chińskiej. Idealnie współgra z daniami z fasoli i warzywami strączkowymi, ostrymi sosami, gulaszami czy potrawami mięsnymi, które oparte są na drobiu oraz wołowinie.

Gałka muszkatołowa

Najczęściej wykorzystywana jest do złagodzenia zaburzeń oskrzelowych, bezsenności, reumatyzmu, wzdęć oraz ogólnie w stanach nadpobudliwości.

Używana jest do przyprawiania ciast, jednak potrafi świetnie zmienić smak potraw mięsnych z wołowiny, jagnięciny, cielęciny czy drobiu. Można ją stosować w formie zmielonej lub tartej. Wykorzystywana jest do grzanego piwa, ponczu czy wina z przyprawami korzennymi. Gałka muszkatołowa nadaje się do gulaszu, zup, flaków, ryb, kotletów mielonych, bigosów oraz do większości  potraw z jaj i serów.

Imbir

Zapobiega reumatyzmowi, alergiom i chorobom serca. Używa się go do obniżania poziomu ciśnienia we krwi, koi rozstrój żołądka oraz łagodzi bóle menstruacyjne. Imbir zawiera olejek eteryczny, który działa moczopędnie, reguluje pracę woreczka żółciowego oraz zmniejsza wydzielanie kwasów żołądkowych. Działa odkażająco oraz odświeżająco pozostawiając miły zapach w ustach. Wskazane są płukanki z imbiru na bolące gardło.

Imbir należy używać w małych ilościach do potraw, ponieważ jego przedawkowanie może nieodwracalnie popsuć smak dania. Idealnie sprawdza się do pierników, ciasteczek i chleba imbirowego. Herbaty z imbirem i piwo imbirowe mają swoich zwolenników. Można go dodać do wielu potraw, np. do sałatek owocowych, marmolad, rosołu z kury, sosów, pasztetu i flaków. Idealnie sprawdza się również dodany do czerwonej kapusty, pikantnych potraw z mięsa oraz do sosów ziołowych i owocowych. Świetnie pasuje również do marynat z dyni oraz ogórków. Polecane jest picie wody z imbirem i cytryną.

Kurkuma

Pomaga zwalczyć kamienie żółciowe, działa bakteriobójczo oraz przeciwzapalnie. Stosuje się ją również w leczeniu chorób reumatycznych, serca, wątroby. Wzmacnia system nerwowy.

W formie zmielonej najczęściej używana jest do barwienia ryżu, makaronu i warzyw w occie. Można nią przyprawiać sosy, potrawy z drobiu, zupy kremowe oraz omlety. Dodana do ciasta drożdżowego nada mu atrakcyjny żółty kolor.

Oregano

Stosowane jest jako lek przeciwskurczowy, dezynfekujący, moczopędny oraz przeciwzapalny. Pomaga w leczeniu zaburzeń trawienia, chorób dróg oddechowych, przy wzdęciach i nadmiarze gazów. Doskonale współgra z bazylią majerankiem, tymiankiem i pieprzem. Należy jednak pamiętać, że potrawy mięsne należy przyprawić oregano dopiero pod koniec gotowania. Stosowany jest również do pieczonego mięsa – cielęciny, wieprzowiny czy jagnięciny. Zmienia smak zup, pieczonych ziemniaków. Z kolei świeże ryby faszeruje się nadzieniem z dodatkiem drobno poszatkowanych liści oregano. Świetnie pasuje do zapiekanek czy spaghetti. Sprawdzi się w daniach kuchni hiszpańskiej oraz meksykańskiej.

Wędzona papryka

Jest to kolejny przykład przyprawy, która korzystnie wpływa na procesy trawienne organizmu. To swoiste źródło witamin z grupy B i C, beta-karotenu oraz olejków eterycznych. Wędzona papryka należy do przypraw pobudzających wydzielanie soku żołądkowego i szybko wpływa na poprawę apetytu. Od lat wykorzystywana była w medycynie chińskiej, gdzie leczyła depresję oraz zmęczenie. Wykazuje bardzo silne właściwości przeciwzapalne oraz bakteriobójcze.

Słodka papryka wędzona jest niezastąpiona w fasolce po bretońsku, gulaszu węgierskim czy grochówce. Doskonale wkomponuje się również w takie dania jak: zapiekanki, sałatki, zupy, sosy, potrawy i mięs przyrządzanych na grillu. Z uwagi na swój intensywny kolor jest idealnym barwnikiem spożywczym, który doskonale barwi sosy, np. majonezowy oraz śmietanowy, a także świetnie nadaje się do potraw z jaj, ryżu czy drobiu. Całkowicie odmieni smak potraw z kuchni włoskiej i hiszpańskiej.

Ogromna ilość przypraw daje wiele możliwości i może diametralnie odmienić smak Twoich potraw. Warto zapoznać się z ich właściwościami i stosować w swojej kuchni. Dobrym pomysłem jest skomponowanie własnych mieszanek składających się z ulubionych ziół i przypraw. Warto poeksperymentować z ich smakiem oraz dobrać je w zależności od zastosowania: do zup, do sosów czy do sałatek.