Por
Por, czyli bliski krewny cebuli i czosnku, wywodzi się ze starożytnej Grecji, Rzymu i Egiptu, a do Polski sprowadziła go włoska królowa Bona. Wraz z selerem, pietruszką korzeniową i liściastą oraz marchwią, tworzy włoszczyznę, bez której nie wyjdzie dobry polski, niedzielny rosół.
Por należy do rodziny roślin cebulowatych. Jego częścią jadalną jest mało wyróżniona cebula oraz liście, a łodygę stanowi tzw. piętka, ponieważ ten element jest mocno skrócony. Por posiada charakterystyczny i wyrazisty smak oraz aromat, czemu zawdzięcza szereg wiernych amatorów, jak i zagorzałych przeciwników. Pora ceni się w kuchni oraz lecznictwie, jednak w obecnych czasach nie cieszy się taką popularnością na jaką zasługuje.
Właściwości pora – witaminy i składniki mineralne
Por ceniony jest ze względu na walory dietetyczne, wyrazistość smaku oraz za zawartość substancji o właściwościach leczniczych. W porze znajdują się lotne olejki zawierające siarkę (alliinę), saponiny, śluzy i pektyny. Spożywanie pora zaleca się osobom z zaparciami ze względu na wysoką zawartość błonnika pokarmowego i pektyn oraz w chorobach układu moczowego, ponieważ działa dezynfekująco i przeciwdrobnoustrojowo. Polecany jest podobnie jak cebula, w stanach przeziębienia, gdyż łagodzi kaszel oraz stany zapalne gardła. Dzięki zawartości witaminy C wzmacnia układ odpornościowy i warunkuje szybszy powrót do zdrowia w czasie choroby. Zawarta jest w nim witamina A oraz beta-karoten, który stanowi zapasowe źródło retinolu w stanach niedostatecznej podaży tego składnika wraz z dietą. Obydwa składniki działają ochronnie na skórę, nawilżają ją oraz wspomagają odporność organizmu. Działają wzmacniająco na narząd wzroku oraz zapobiegają kurzej ślepocie. Por wspiera koncentrację, wydolność organizmu, pomaga w skupieniu uwagi oraz wzmacnia układ nerwowy, co zawdzięcza zawartości kompleksu witamin z grupy B.
Por dostarcza również cennych dla organizmu soli mineralnych, które uczestniczą w procesach metabolicznych oraz budują tkanki organizmu np. kości, wchodzą w skład erytrocytów. Zawarte są w porze: wapń, potas, fosfor, magnez, żelazo, cynk oraz miedź. Por ma właściwości zapobiegające anemii z niedoboru żelaza oraz sprzyja zachowaniu prawidłowej przemiany materii. Jego spożywanie wspiera mineralizację oraz przebudowę kości, a także wzmacnia strukturę i szkliwo zębów.
Kalorie – ile kalorii ma por?
100 g pora dostarcza ok. 24 kcal, z czego 3 g węglowodanów, 2,2 g białka oraz 2,7 g błonnika pokarmowego.
Por – zastosowanie
Por jest aromatycznym warzywem o ostrym smaku, który stanowi element włoszczyzny. Można go gotować, smażyć lub dusić. Dodaje ostrości surówkom do obiadu, aromatu wywarom mięsnym lub warzywnym. Pora można również wykorzystać do przygotowania sosów, mięs w porowej pierzynce lub do zapiekanek makaronowych.
Por jest wartościowym warzywem, które poleca się wdrożyć do codziennej diety. Dostarcza większości niezbędnych składników odżywczych potrzebnych organizmowi do właściwego pełnienia przez niego funkcji fizjologicznych, a jego dodatek do potraw nadaje wyrazu i charakteru spożywanym daniom.