logo_bonavita_pl
Menu Close
  • Diety od A do Z

    Diety odchudzające

    • Dieta redukcyjna
    • Dieta śródziemnomorska
    • Dieta ketogeniczna
    • Dieta DASH
    • Dieta Atkinsa
    • Dieta oczyszczająca
    • Dieta low carb
    Wszystkie

    Diety lecznicze

    • Dieta bezglutenowa
    • Dieta dla cukrzyka
    • Diety na chory żołądek
    • Diety nerkowe
    • Diety na chorą wątrobę
    • Diety w chorobach jelit
    Wszystkie

    Diety spersonalizowane

    • Dieta wegańska
    • Dieta wegetariańska
    • Dieta dla sportowca
    • Dieta dla seniora
    • Dieta dla dzieci
    • Dieta w ciąży
    Wszystkie

    Sposoby na odchudzanie

    • Skuteczne odchudzanie
    • Psychodietetyka
    • Produkty wspomagające odchudzanie
    • Przepisy dietetyczne
    • Błędy w odchudzaniu
    • Suplementy na odchudzanie
    Wszystkie
  • Odżywianie

    Produkty spożywcze

    • Owoce
    • Warzywa
    • Produkty zbożowe
    • Oleje i tłuszcze
    • Mięso
    • Ryby i owoce morza
    • Nabiał
    Wszystkie

    Witaminy i suplementy

    • Suplementy diety
    • Suplementy dla sportowców
    • Suplementy na odchudzanie
    • Witaminy i minerały
    • Antyoksydanty
    • Probiotyki
    • Składniki odżywcze
    Wszystkie

    Porady żywieniowe

    • Zdrowa dieta
    • Skuteczne odchudzanie
    • Zdrowe przekąski
    • Superfoods
    • Przygotowywanie żywności
    • Przechowywanie żywności
    Wszystkie
  • Zdrowie

    Zdrowie

    • Zaburzenia odżywiania
    • Odporność i infekcje
    • Układ pokarmowy i trawienie
    • Nerki i układ moczowy
    • Układ nerwowy i mózg
    • Układ hormonalny
    • Serce i układ krążenia
    • Kości, stawy i mięśnie
    • Układ oddechowy
    • Choroby oczu
    • Zdrowie mężczyzny
    • Zdrowie dzieci
    Wszystkie

    Układ hormonalny

    • Tarczyca
    • Cukrzyca

    Układ trawienny

    • Refluks
    • Helicobacter pylori
    • Nietolerancja pokarmowa
    • Zespół jelita drażliwego
    • Zaparcia
    • Wątroba
    • Celiakia
    • Choroba Leśniowskiego-Crohna

    Medycyna naturalna

    • Zioła na odchudzanie
    • Zioła na odporność
    • Zioła na układ pokarmowy
    • Zioła na wątrobę
    • Zioła na serce i układ krążenia
    • Zioła na stres i sen
    • Zioła na kaszel i przeziębienie
    • Zioła na skórę, włosy i paznokcie

    Zdrowie kobiety

    • Ciąża i poród
    • Karmienie piersią
    • Dieta w ciąży
    • Cukrzyca ciążowa

    Uroda

    • Skóra
    • Trądzik
    • Wlosy
  • Psychologia

    Psychologia

    • Rozwój osobisty
    • Motywacja
    • Uzależnienia
    • Zdrowie psychiczne
    • Psychodietetyka
    Wszystkie

    Zdrowie Psychiczne

    • Depresja
    • Zaburzenia psychiczne
    • Stres

    Psychodietetyka

    • Zaburzenia odżywiania
    • Anoreksja
    • Bulimia
  • Sport

    Budowa mieści i trening

    • Trening
    • Mięśnie
    • Płaski brzuch
    • Tkanka tłuszczowa

    Odżywania

    • Dieta redukcyjna
    • Dieta dla sportowców
    • Suplementy dla sportowców
  • Tabele
    • Produkty spożywcze
    • Dodatki do żywności
    • Witaminy

    Produkty spożywcze

    (składniki odżywcze)

    • Drób
    • Nabiał
    • Produkty zbożowe
    • Ryby
    • Słodycze i przekąski
    • Warzywa, owoce, grzyby
    Wszystkie

    Witaminy

    • Witamina A
    • Witamina B12
    • Witamina B6
    • Witamina C
    • Witamina D
    • Witamina E
    • Witamina H
    • Witamina K
    Wszystkie

    Dodatki do żywności

    • E1xx (Barwniki)
    • E3xx (Przeciwutleniacze, Regulatory Kwasowości)
    • E6xx (Wzmacniacze Smaku)
    • E1xxx (Stabilizatory, Konserwanty, Zagęstniki I Inne)
    • E4xx (Emulgatory I Środki Zagęszczające)
    • E9xx (Środki Słodzące, Nabłyszczające I Inne)
    • E2xx (Konserwanty)
    • E5xx (Środki Pomocnicze)
    Wszystkie
  • Przepisy
  • Diety od A do Z

    Diety odchudzające

    • Dieta redukcyjna
    • Dieta śródziemnomorska
    • Dieta ketogeniczna
    • Dieta DASH
    • Dieta Atkinsa
    • Dieta oczyszczająca
    • Dieta low carb
    Wszystkie

    Diety lecznicze

    • Dieta bezglutenowa
    • Dieta dla cukrzyka
    • Diety na chory żołądek
    • Diety nerkowe
    • Diety na chorą wątrobę
    • Diety w chorobach jelit
    Wszystkie

    Diety spersonalizowane

    • Dieta wegańska
    • Dieta wegetariańska
    • Dieta dla sportowca
    • Dieta dla seniora
    • Dieta dla dzieci
    • Dieta w ciąży
    Wszystkie

    Sposoby na odchudzanie

    • Skuteczne odchudzanie
    • Psychodietetyka
    • Produkty wspomagające odchudzanie
    • Przepisy dietetyczne
    • Błędy w odchudzaniu
    • Suplementy na odchudzanie
    Wszystkie
  • Odżywianie

    Produkty spożywcze

    • Owoce
    • Warzywa
    • Produkty zbożowe
    • Oleje i tłuszcze
    • Mięso
    • Ryby i owoce morza
    • Nabiał
    Wszystkie

    Witaminy i suplementy

    • Suplementy diety
    • Suplementy dla sportowców
    • Suplementy na odchudzanie
    • Witaminy i minerały
    • Antyoksydanty
    • Probiotyki
    • Składniki odżywcze
    Wszystkie

    Porady żywieniowe

    • Zdrowa dieta
    • Skuteczne odchudzanie
    • Zdrowe przekąski
    • Superfoods
    • Przygotowywanie żywności
    • Przechowywanie żywności
    Wszystkie
  • Zdrowie

    Zdrowie

    • Zaburzenia odżywiania
    • Odporność i infekcje
    • Układ pokarmowy i trawienie
    • Nerki i układ moczowy
    • Układ nerwowy i mózg
    • Układ hormonalny
    • Serce i układ krążenia
    • Kości, stawy i mięśnie
    • Układ oddechowy
    • Choroby oczu
    • Zdrowie mężczyzny
    • Zdrowie dzieci
    Wszystkie

    Układ hormonalny

    • Tarczyca
    • Cukrzyca

    Układ trawienny

    • Refluks
    • Helicobacter pylori
    • Nietolerancja pokarmowa
    • Zespół jelita drażliwego
    • Zaparcia
    • Wątroba
    • Celiakia
    • Choroba Leśniowskiego-Crohna

    Medycyna naturalna

    • Zioła na odchudzanie
    • Zioła na odporność
    • Zioła na układ pokarmowy
    • Zioła na wątrobę
    • Zioła na serce i układ krążenia
    • Zioła na stres i sen
    • Zioła na kaszel i przeziębienie
    • Zioła na skórę, włosy i paznokcie

    Zdrowie kobiety

    • Ciąża i poród
    • Karmienie piersią
    • Dieta w ciąży
    • Cukrzyca ciążowa

    Uroda

    • Skóra
    • Trądzik
    • Wlosy
  • Psychologia

    Psychologia

    • Rozwój osobisty
    • Motywacja
    • Uzależnienia
    • Zdrowie psychiczne
    • Psychodietetyka
    Wszystkie

    Zdrowie Psychiczne

    • Depresja
    • Zaburzenia psychiczne
    • Stres

    Psychodietetyka

    • Zaburzenia odżywiania
    • Anoreksja
    • Bulimia
  • Sport

    Budowa mieści i trening

    • Trening
    • Mięśnie
    • Płaski brzuch
    • Tkanka tłuszczowa

    Odżywania

    • Dieta redukcyjna
    • Dieta dla sportowców
    • Suplementy dla sportowców
  • Tabele
    • Produkty spożywcze
    • Dodatki do żywności
    • Witaminy

    Produkty spożywcze

    (składniki odżywcze)

    • Drób
    • Nabiał
    • Produkty zbożowe
    • Ryby
    • Słodycze i przekąski
    • Warzywa, owoce, grzyby
    Wszystkie

    Witaminy

    • Witamina A
    • Witamina B12
    • Witamina B6
    • Witamina C
    • Witamina D
    • Witamina E
    • Witamina H
    • Witamina K
    Wszystkie

    Dodatki do żywności

    • E1xx (Barwniki)
    • E3xx (Przeciwutleniacze, Regulatory Kwasowości)
    • E6xx (Wzmacniacze Smaku)
    • E1xxx (Stabilizatory, Konserwanty, Zagęstniki I Inne)
    • E4xx (Emulgatory I Środki Zagęszczające)
    • E9xx (Środki Słodzące, Nabłyszczające I Inne)
    • E2xx (Konserwanty)
    • E5xx (Środki Pomocnicze)
    Wszystkie
  • Przepisy
Facebook
  • Diety od A do Z

    Diety odchudzające

    • Dieta redukcyjna
    • Dieta śródziemnomorska
    • Dieta ketogeniczna
    • Dieta DASH
    • Dieta Atkinsa
    • Dieta oczyszczająca
    • Dieta low carb
    Wszystkie

    Diety lecznicze

    • Dieta bezglutenowa
    • Dieta dla cukrzyka
    • Diety na chory żołądek
    • Diety nerkowe
    • Diety na chorą wątrobę
    • Diety w chorobach jelit
    Wszystkie

    Diety spersonalizowane

    • Dieta wegańska
    • Dieta wegetariańska
    • Dieta dla sportowca
    • Dieta dla seniora
    • Dieta dla dzieci
    • Dieta w ciąży
    Wszystkie

    Sposoby na odchudzanie

    • Skuteczne odchudzanie
    • Psychodietetyka
    • Produkty wspomagające odchudzanie
    • Przepisy dietetyczne
    • Błędy w odchudzaniu
    • Suplementy na odchudzanie
    Wszystkie
  • Odżywianie

    Produkty spożywcze

    • Owoce
    • Warzywa
    • Produkty zbożowe
    • Oleje i tłuszcze
    • Mięso
    • Ryby i owoce morza
    • Nabiał
    Wszystkie

    Witaminy i suplementy

    • Suplementy diety
    • Suplementy dla sportowców
    • Suplementy na odchudzanie
    • Witaminy i minerały
    • Antyoksydanty
    • Probiotyki
    • Składniki odżywcze
    Wszystkie

    Porady żywieniowe

    • Zdrowa dieta
    • Skuteczne odchudzanie
    • Zdrowe przekąski
    • Superfoods
    • Przygotowywanie żywności
    • Przechowywanie żywności
    Wszystkie
  • Zdrowie

    Zdrowie

    • Zaburzenia odżywiania
    • Odporność i infekcje
    • Układ pokarmowy i trawienie
    • Nerki i układ moczowy
    • Układ nerwowy i mózg
    • Układ hormonalny
    • Serce i układ krążenia
    • Kości, stawy i mięśnie
    • Układ oddechowy
    • Choroby oczu
    • Zdrowie mężczyzny
    • Zdrowie dzieci
    Wszystkie

    Układ hormonalny

    • Tarczyca
    • Cukrzyca

    Układ trawienny

    • Refluks
    • Helicobacter pylori
    • Nietolerancja pokarmowa
    • Zespół jelita drażliwego
    • Zaparcia
    • Wątroba
    • Celiakia
    • Choroba Leśniowskiego-Crohna

    Medycyna naturalna

    • Zioła na odchudzanie
    • Zioła na odporność
    • Zioła na układ pokarmowy
    • Zioła na wątrobę
    • Zioła na serce i układ krążenia
    • Zioła na stres i sen
    • Zioła na kaszel i przeziębienie
    • Zioła na skórę, włosy i paznokcie

    Zdrowie kobiety

    • Ciąża i poród
    • Karmienie piersią
    • Dieta w ciąży
    • Cukrzyca ciążowa

    Uroda

    • Skóra
    • Trądzik
    • Wlosy
  • Psychologia

    Psychologia

    • Rozwój osobisty
    • Motywacja
    • Uzależnienia
    • Zdrowie psychiczne
    • Psychodietetyka
    Wszystkie

    Zdrowie Psychiczne

    • Depresja
    • Zaburzenia psychiczne
    • Stres

    Psychodietetyka

    • Zaburzenia odżywiania
    • Anoreksja
    • Bulimia
  • Sport

    Budowa mieści i trening

    • Trening
    • Mięśnie
    • Płaski brzuch
    • Tkanka tłuszczowa

    Odżywania

    • Dieta redukcyjna
    • Dieta dla sportowców
    • Suplementy dla sportowców
  • Tabele
    • Produkty spożywcze
    • Dodatki do żywności
    • Witaminy

    Produkty spożywcze

    (składniki odżywcze)

    • Drób
    • Nabiał
    • Produkty zbożowe
    • Ryby
    • Słodycze i przekąski
    • Warzywa, owoce, grzyby
    Wszystkie

    Witaminy

    • Witamina A
    • Witamina B12
    • Witamina B6
    • Witamina C
    • Witamina D
    • Witamina E
    • Witamina H
    • Witamina K
    Wszystkie

    Dodatki do żywności

    • E1xx (Barwniki)
    • E3xx (Przeciwutleniacze, Regulatory Kwasowości)
    • E6xx (Wzmacniacze Smaku)
    • E1xxx (Stabilizatory, Konserwanty, Zagęstniki I Inne)
    • E4xx (Emulgatory I Środki Zagęszczające)
    • E9xx (Środki Słodzące, Nabłyszczające I Inne)
    • E2xx (Konserwanty)
    • E5xx (Środki Pomocnicze)
    Wszystkie
  • Przepisy
logo_bonavita_pl
Facebook
  1. Home
  2. Artykuły
  3. Hemochromatoza – przyczyny, objawy, leczenie, dieta

Hemochromatoza – przyczyny, objawy, leczenie, dieta

Hemochromatoza – przyczyny, objawy, leczenie, dieta
🕣 3 min czytania

Mutacja genetyczna jednego z kilku poznanych dotąd genów prowadzi do rozwoju choroby, powszechnie nazywanej pierwotną hemochromatozą. Na skutek wzmożonej kumulacji żelaza w tkankach powstają reaktywne formy tlenu – wolne rodniki, które w konsekwencji powodują indukcję reakcji zapalnych z następowym uszkodzeniem organelli komórkowych, tkanek i narządów.

SPIS TREŚCI

Toggle
  • Hemochromatoza
  • Przyczyny hemochromatozy
  • Objawy hemochromatozy
  • Leczenie hemochromatozy
  • Hemochromatoza – dieta

Hemochromatoza

Hemochromatoza to choroba ogólnoustrojowa spowodowana zaburzeniem mechanizmów regulujących gospodarkę żelazową. Nadmierne gromadzenie się żelaza (Fe) w tkankach organizmu człowieka nasila stres oksydacyjny, który w efekcie prowadzi do uszkodzenia i niewydolności wielu narządów.

Przyczyny hemochromatozy

W lecznictwie klinicznym wyróżnia się dwie postaci hemochromatozy o różnorodnej etiologii. Idiopatyczna pierwotna hemochromatoza, historycznie zwana także „cukrzycą brązową”, należy do najczęstszych wrodzonych chorób metabolicznych człowieka o autosomalno recesywnym sposobie dziedziczenia [3]. Charakteryzuje się zaburzeniem mechanizmu gospodarki żelazowej poprzez nadmierne wchłanianie żelaza z przewodu pokarmowego. Postać nabyta (syderoza wtórna) rozwija się jako zespół patologicznego gromadzenia żelaza w sposób wtórny, na skutek nadmiernej podaży tego pierwiastka. Syderoza wtórna często towarzyszy chorobom wątroby takim jak: przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby typu C (rzadziej WZW typu B), niealkoholowa choroba stłuszczeniowa wątroby, alkoholowa marskość wątroby oraz porfiria późna skórna. Pacjenci wymagający ciągłych transfuzji „należą do grupy ryzyka rozwoju objawów nadmiernego spichrzania żelaza” [2].

Objawy hemochromatozy

Defekt genetyczny pojawia się już w momencie narodzin. Jednakże, z uwagi na brak specyficznych symptomów świadczących o chorobie, wczesne wykrycie hemochromatozy jest praktycznie niemożliwe. Choroba w początkowych stadiach wedle piśmiennictwa ujawnia się w postaci ogólnego osłabienia organizmu (senność, męczliwość), bóli stawowych. W badaniach laboratoryjnych obserwuje się podwyższenie aktywności enzymów wątrobowych. Objawy pierwotnej hemochromatozy zazwyczaj pojawiają się dopiero w piątej dekadzie życia, gdy poziom żelaza osiąga wartość 40–60 g. Pełnoobjawowa, klasyczna postać choroby charakteryzuje się nadmierną pigmentacją skóry, cukrzycą (bronze diabetes), zaburzeniem układu sercowo-naczyniowego oraz marskością wątroby. Ze względu na charakter postępujący nieleczona dolegliwość może prowadzić do ciężkich powikłań, w tym rozwoju raka wątrobowo-komórkowego, a co za tym idzie zwiększonej śmiertelności.

Leczenie hemochromatozy

Najskuteczniejszą metodą leczenia pacjentów chorych na hemochromatozę są regularne (1–2 razy w tygodniu) upusty krwi (flebotomia), przy jednoczesnym monitorowaniu parametrów biochemicznych i hematologicznych. Terapia pozwala na usunięcie około 250 mg żelaza w przeliczeniu na jedną jednostkę upuszczonej krwi (500 ml). Skuteczność flebotomii  uzależniona jest od stopnia uszkodzenia narządów w momencie rozpoczęcia leczenia. W przypadku hemosyderozy wtórnej znajdują zastosowanie preparaty chelatujące żelazo np. deferoksamina, które ułatwiają wydalanie tego pierwiastka z organizmu.

Hemochromatoza – dieta

Dieta jest ważnym elementem wspomagającym leczenie. W zdrowym organizmie nadmierna podaż żelaza z pożywieniem nie powoduje zaburzeń, z uwagi na obecność sprawnie działających mechanizmów regulujących gospodarkę tego mikroelementu. Postępowanie dietetyczne w przypadku zespołów spichrzania żelaza polega na ograniczaniu spożycia produktów bogatych w żelazo, zwłaszcza  hemowe, o dużej biodostępności. Wśród pokarmów obfitujących w ten pierwiastek wyróżnia się: czerwone mięso (wołowina, cielęcina, wieprzowina), podroby (wątroba, nerki), ryby, żółtko jaj, nasiona roślin strączkowych (groch, fasola), orzechy, suszone owoce (morele, śliwki). Komponując jadłospisy należy uwzględnić produkty mleczne (jogurt naturalny, sery twarogowe), bowiem zawarty w nich wapń zmniejsza wchłanianie żelaza w przewodzie pokarmowym. Ponadto produkty bogate w witaminę C (kapusta kwaszona, natka pietruszki, papryka, czarna porzeczka) nie powinny znajdować się w jednym posiłku z produktami mającymi w swoim składzie pierwiastek śladowy jakim jest żelazo. Chorym na hemochromatozę kategorycznie zabrania się przyjmowania preparatów farmaceutycznych zawierających żelazo oraz witaminę C. Pacjentom zaleca się ograniczenie spożywania alkoholu, ze względu na wzrost intensywności wchłaniania Fe, zaś w przypadku marskości wątroby całkowitą abstynencję.

Hemochromatoza to choroba nieuleczalna, która może prowadzić do śmierci. Jednakże badania wskazują, iż wczesne wykrycie schorzenia i wdrożenie odpowiedniej terapii zapobiega postępującemu uszkodzeniu narządów oraz zapewnia długość życia porównywalną do populacji ogólnej.

Literatura:

  1. Korzeniowska K., Cieślewicz A., Jabłecka A. 2012, Zaburzenia gospodarki żelaza. Część 1. Hemochromatoza. Farmacja Współczesna, 5, 83-87.
  2. Lim M. 2012, Metabolizm i żywienie. Elsevier Urban & Partner, Wrocław.
  3. Sikorska K., Bielawski K., Romanowski T., Stalke P. 2006, Hemochromatoza dziedziczna – najczęstsza choroba genetyczna człowieka. Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 60, 667-676.
Opublikowano ponad miesiąc temu
Oceń artykuł
Oceń artykuł
Autor artykułu:
Dominika Guzik
Dominika Guzik , Dyplomowany dietetyk i biotechnolog żywności. Pasjonatka sztuki kulinarnej i ziołolecznictwa.
Udostępnij na FB
Wyślij na e-mail
Dodaj do ulubionych
żelazo

Żelazo – zapotrzebowanie i wchłanianie…

Żelazo jako niezbędny transporter tlenu o utrudnionym wchłanianiu. Czytaj dalej...

Dieta wątrobowa dla osób ze…

Stłuszczenie wątroby może towarzyszyć cukrzykom, osobom z otyłością, nadużywającym wysokoprocentowe trunki, ale również pojawić się u osób stosujących głodówki, spożywających dietę ubogą w białko lub stosujące pewnego rodzaju leki. Czytaj dalej...

Cholestaza – objawy, leczenie i…

Cholestazą nazywamy zastój żółci spowodowany jej nieprawidłową produkcją lub przepływem do dwunastnicy. W wyniku tego stanu dochodzi do upośledzonego trawienia i wchłaniania tłuszczów, uciążliwego świądu skóry i żółtaczki. Co prowadzi… Czytaj dalej...

Inne artykuły z tej kategorii

Chałwa i bita śmietana – słodki hit na dziecięce przyjęcie
Wars kontra domowy prowiant – co wybrać na podróż koleją?
kawa rzemieślnicza
Palarnia kawy rzemieślniczej – klucz do idealnej filiżanki
Jak zrobić domową pizzę jak z włoskiej restauracji?
Dieta Low FODMAP IBS i SIBO
Dieta Low FODMAP pod lupą. Co trzeba o niej wiedzieć?
Dieta niemowlaka – co warto dodać, by wspierać jego rozwój i odporność?
Zrównoważone odżywianie w praktyce – co powinno znaleźć się na talerzu? (Artykuł sponsorowany)
Catering dietetyczny w Łodzi – dlaczego warto spróbować?
Czy naprawdę ich potrzebujesz? Fakty i mity o suplementach
Uzależnienia behawioralne – jak rozpoznać problem i gdzie szukać wsparcia?

Popularne tematy

owoce warzywa Zdrowie dzieci trening
Formularz kontaktowy


    Czy wiesz, że..

    7 faktów, które powinieneś wiedzieć o Matchy
    żywność ekologiczna wady i zalety
    Ekologiczna żywność i kosmetyki. Wady i zalety produktów ekologicznych
    Kozieradka, siemię lniane, pokrzywa na włosy
    Kozieradka, siemię lniane, pokrzywa – naturalna pielęgnacja włosów
    Sok z brzozy – naturalna aspiryna i izotonik!
    Szybka kawa z saszetki – sprawdź co pijesz!
    Inspiracje współczesnej dietetyki żywieniem człowieka pierwotnego
    Zespół Menkesa – objawy, przyczyny, leczenie i dieta

    Artykuły >Zdrowie

    żelazo
    dieta przy nadmiarze żelaza
    żelazo

    Dieta przy nadmiarze żelaza. Skutki nadmiaru żelaza

    ferrytyna
    Badania

    Ferrytyna – norma, badanie. Ferrytyna u dzieci

    ferrytyna niedobór

    Ferrytyna – nadmiar i niedobór. Jak podnieść poziom ferrytyny?

    hemochromatoza objawy dieta

    Hemochromatoza – objawy, odpowiednia dieta

    anemia w ciazy objawy czym grozi anemia w ciaży
    anemia

    Anemia w ciąży – objawy. Czym grozi anemia w ciąży i co wtedy jeść?

    niedobory żelaza objawy jak uzupełnić
    żelazo

    Niedobór żelaza – objawy skutki, dieta. Jak uzupełnić niedobór żelaza?