Formaldehyd – zastosowanie, źródła w żywności oraz szkodliwość

16 18 20

Formaldehyd jest gazem stosowanym w celach bakteriobójczych, do dezynfekcji opakowań, rur i naczyń w przemyśle spożywczym. Bezpośrednio nie jest stosowany do żywności, jednak dostaje się do produktów spożywczych poprzez migrację z dezynfekowanych urządzeń i opakowań. Formaldehyd jest związkiem, który wykazuje liczne negatywne skutki dla organizmu, toteż warto poznać mechanizmy jego działania oraz produkty, które w wyniku migracji stanowią źródło tego związku w żywności.

Formaldehyd – zastosowanie

Formaldehyd jest gazem chętnie stosowanym w celach bakteriobójczych, do dezynfekcji opakowań papierowych, naczyń i rur w przemyśle spożywczym. Nie jest substancją konserwującą żywność, ale produkty spożywcze mogą stanowić jego źródło, gdyż formaldehyd przedostaje się do nich na zasadzie migracji. Formaldehyd stanowi składnik klejów stosowanych w budownictwie oraz przemyśle meblarskim (żywice formaldehydowe i mocznikowo-formaldehydowe) oraz składnik klejów stosowanych do produkcji papierów śniadaniowych, papierowych torebek śniadaniowych i papierów do pieczenia. Ponadto wchodzi w skład dymu wędzarniczego mięsa, ryb czy wędlin, toteż dostaje się do osłonek papierowych wędlin, jak i samych wędzonych produktów. Formaldehyd wykorzystywany jest jako substancja konserwująca dodatki do żywności takie jak alginiany czy karaginiany oraz środek konserwujący preparaty chemii gospodarczej (płyn do mycia naczyń) i kosmetycznej (lakiery do paznokci, utwardzacze do paznokci). Formaldehyd może również powstać jako produkt uboczny podczas palenia tytoniu, spalania gazu ziemnego czy węgla i paliw ropopochodnych.

Formaldehyd źródła w żywności

Formaldehyd możne znajdować się w produktach spożywczych na zasadzie migracji z opakowań papierowych, czy podczas produkcji, z dezynfekowanych nim naczyń. Nieodpowiednie stosowanie papierów, do wyrobu których użyto substancji konserwowanych formaldehydem, może być zagrożeniem dla zdrowia. Papiery śniadaniowe posiadają inne normy dotyczące zawartości formaldehydu i jego migracji do żywności, dlatego są bezpieczniejsze niż inne papiery nie przeznaczone do żywności. Warto zaznaczyć, że makulatura i papier pakowy zawiera kilka razy więcej formaldehydu, niż papier do pakowania żywności, toteż ważnym jest stosowanie zgodnie z ich przeznaczeniem. Formaldehyd w niewielkich ilościach, naturalnie występuje w rybach, rzodkiewce, jabłkach, cebuli, ziemniakach, kapuście.

Formaldehyd szkodliwe działanie na organizm człowieka

Formaldehyd wykazuje szeroki, negatywny wpływ na organizm człowieka, dlatego należy unikać źródeł tego związku. Drogi narażania na formaldehyd to najczęściej: układ oddechowy i pokarmowy, skóra i paznokcie. Formaldehyd może znajdować się zarówno w żywności, powietrzu (palenie tytoniu, spalanie paliw i węgla powoduje uwolnienie formaldehydu do powietrza), jak i w środkach chemii gospodarczej i kosmetykach. Do szkodliwych objawów działania, które możemy zaobserwować należą podrażnienia, stany zapalne, łzawienie, pieczenie spojówek, ból gardła i głowy, nudności, osłabienie i bezsenność.

Formaldehyd po dostaniu się do organizmu człowieka, szybko ulega utlenieniu do kwasu mrówkowego, który wiąże się z enzymami zawierającymi żelazo, powodując hamowanie oddychania komórkowego. Ponadto reaguje z glutationem, związkiem o właściwościach przeciwutleniających, obniżając jego możliwości detoksykacji organizmu, co może prowadzić do namnożenia wolnych rodników i być potencjalną przyczyną rozwoju nowotworu. Formaldehyd reaguje z grupami metylowymi choliny, aminowymi białek i metioniny, co prowadzi do zaburzeń syntezy białek z aminokwasów. Białka budują organizm człowieka, wchodzą w skład enzymów, hormonów, toteż poprawna synteza jest istotna do prawidłowego funkcjonowania całego organizmu. Formaldehyd wpływa depresyjnie na układ nerwowy oraz zaliczany jest do substancji o potencjalnym działaniu alergennym, co może objawiać się zapaleniem skóry i wzrostem częstotliwości ataków dychawicy oskrzelowej u osób wrażliwych. Formaldehyd ponadto wykazuje działanie nowotworowe i genotoksyczne na organizm człowieka.

Formaldehyd narażenie na zatrucie

Na zatrucie formaldehydem szczególnie narażone są osoby, które mają stały kontakt z toksyczną substancją, np. w czasie pracy. Osoby wykonujące zawody szczególnie naznaczone ryzykiem zatrucia formaldehydem to anatomowie, biolodzy, botanicy, personel medyczny, technicy histologiczni, balsamiści, wypychacze zwierząt, personel sklepów odzieżowych oraz pracownicy szklarni i sterylizacji gleby. Osoby nie wykonujące żadnego z powyższych zawodów mogą również być narażone na zatrucie formaldehydem poprzez palenie papierosów lub przebywanie w otoczeniu palaczy, ponadto kobiety stosujące kosmetyki oraz chemię gospodarczą, w których formaldehyd pełni funkcję konserwantu.  

Formaldehyd spożywany wraz z żywnością, o ile dieta jest różnorodna i nie bazuje na produktach wysoko przetworzonych i szybkich do przygotowania, pakowanych w jednorazowe folie, nie stanowi zagrożenia zatrucia organizmu. Należy dodatkowo pamiętać, aby spożywać produkty żywnościowe nie tylko urozmaicone, ale i pochodzące z różnych źródeł tj. kupowane zamiennie w różnorodnych punktach np. w sklepach osiedlowych, na targu, w kilku różnych hipermarketach. Pamiętaj, aby nie stosować papierów nie przeznaczonych do żywności do jej pakowania.  

Formaldehyd jest związkiem obecnym w żywności na zasadzie migracji z papierów, w które pakujemy żywność czy urządzeń je dezynfekujących. Szerokie spektrum negatywnego działania sprawia, iż poznanie potencjalnych źródeł tego związku może uchronić organizm przed jego negatywnym wpływem zaburzającym funkcjonowanie ustroju.

Literatura:

Toksykologia żywności. red. Ewa Janda. wyd. IV uzupełnione. wyd. SGGW

Ćwiek-Ludwicka (2010): Zagrożenia dla zdrowia związane z migracją substancji z opakowań do żywności

Formaldehyd. Dokumentacja dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego. mgr inż. Małgorzata Kupczewska-Dobecka. Instytut Medycyny Pracy

 

Kup dietę online – od dietetyka
Opublikowano ponad miesiąc temu
Oceń artykuł
Formaldehyd – zastosowanie, źródła w żywności oraz szkodliwość - 4.3/5. Oddano 35 głosy.
Autor artykułu:
, Dyplomowany dietetyk. Prywatnie pasjonatka zdrowego stylu życia z zamiłowaniem do poznawania składu i sposobu produkcji żywności, a także jej wpływu na organizm człowieka.

Opinie

  • erty 17.06.2017, 12:36

    no proszę, formaldehyd rakotwórczy, a w szczepioneczkach nagle super hiper wynalazek podawany noworodkom. Żal, medycyno szatana, żal.

    Odpowiedz
  • Karol 17.06.2017, 10:20

    Formaldehyd jest również toksycznym składnikiem szczepionek, o czym autorka zapomniała wspomnieć.

    Odpowiedz
    • Hania 17.06.2017, 10:50

      Jest w organiźmie, jest też niektórych szczepionkach, ale w bardzo małych, nieszkodliwych ilościach. Proszę nie powielać mitów antyszczepionkowców. Hania

      Odpowiedz
      • Antyszczepionkowiec 17.06.2017, 12:40

        Hania to wskaż badania bezpieczeństwa dotyczące wstrzykiwania formaldehydu 🙂
        Według FDA maksymalna dozwolona dawka formaldehydu w szczepionce nie może przekraczać 0.02% czyli 200 ppm.
        Zakład Informacji Naukowej, Instytut Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera w Łodzi opublikował kilka lat temu artykuł „Ocena działania rakotwórczego formaldehydu w świetle najnowszych danych literaturowych.” o wdychanym formaldehydzie

        Stosując odpowiednie modele farmakokinetyczne, oszacowano, że najniższe stęże­nie formaldehydu, które może powodować cytotoksyczne efekty u ludzi, wynosi 1,23 mg/m3 (1 ppm) lub 0,738 mg/m3 (0,6 ppm), w zależności od przyjętych para­metrów.
        Przewidywane poziomy okazały się być niższe od zmierzonych klinicznie. W konkluzji stwierdzono, że cytotoksyczne działanie formaldehydu podczas eks­pozycji inhalacyjnej jest zależne od poziomu narażenia bardziej, niż od czasu trwania narażenia, co sugeruje, że obecna analiza może zostać uwzględniona przy ustana­wianiu standardów dla przewlekłego narażenia ludzi na formaldehyd.”

        Kluczowe jest to:
        „cytotoksyczne działanie formaldehydu podczas eks­pozycji inhalacyjnej jest zależne od poziomu narażenia bardziej, niż od czasu trwania narażenia”

        Odpowiedz
      • Zan 17.06.2017, 1:38

        Wszczepiany bezpośrednio do krwioobiegu jest bezpieczny? To chyba kpina. Działanie pośrednie wywołuje szkodliwe skutki a co dopiero po bezpośrednim wstrzyknięciu?! I to niemowlakowi.

        Odpowiedz
        • Hania 18.06.2017, 10:56

          Te badania nijak mają się do szczepionek. Propagujecie jakieś mity!

          Wiecie, że formaldehyd jest naturalnie wytwarzany przez organizm?
          Wiecie ile jest go podawanego w szczepionkach?!
          Jest go kilkadziesiąt razy mniej niż endogennego formaldehydu u noworodka. Przez co będzie szybko metabolizowany. Nawet w jabłku jest go kilka razy więcej.

          Jak większość substancji w małych ilościach nie jest szkodliwa, a w dużych już tak.

          Dzieci też nie myjecie w wodzie z sieci? Przecież chlor jest zabójczy, to broń biologiczna używana w I wojnie światowej…

          Odpowiedz
          • Ewa 18.06.2017, 3:29

            To prawda, ale jak coś jest uznane jako trucizna to nie powinno lądować jako pożywienie, ani tym bardziej jako składnik leków. Niestety ze wzg na obecne zanieczyszczenie nie jesteśmy w stanie uniknąć wielu rzeczy, ani uchronić swoich dzieci.
            Jednak wiedza zobowiązuje, nie prowadzam dzieci na spacery wzdłuż ulic, nie kupuję słabej jakościowo żywności- staram się przynajmniej :-)- a szczepionki, to trochę smutne, bo za dużo o nie wojny. Na pewno powinny być bezdyskusyjnie czyste , bo chodzi o nasze dzieci i bezpieczne. Nie dziwię się tym co nie szczepią, ale i tym co szczepią też . Każdy z nich chce pewnie jak najlepiej. Lepiej rozmawiać niż się dzielić i kłócić.

          • Ewa 18.06.2017, 3:46

            Nie jestem przeciwna szczepieniom, ale ilość chemii i trucizn wchodzi też w zależności krzyżowe,czasem wystarczą min.ilości . A co do chloru, to wiele osób nie kąpie w tym noworodków, kobiety karmiące przechodzą na diety dla dobra dzieci, sama półroku byłam. Tyle poświęceń 🙂 . A teraz jak okazuje się że oprócz przeciwciał, w szczepionkach taki syf, to strach……dobrze , że nie mam małych dzieci.

  • Klaudia 16.04.2019, 12:18

    Bardzo dobry artykuł. Zgadzam się, że powinno się unikać formaldehydów gdyż mają bardzo negatywny wpływ na zdrowie. Zauważyłam, że wiele kosmetyków codziennego użytku, zawierają formaldehydy, dlatego znalazłam sklep z biodegradowalnymi produktami do codziennej pielęgnacji, bez ftalanów, parabenów i formaldehydu. Kupuję bezpośrednio od producenta naturalnych składów i produktów końcowych. Pozdrawiam i zdrowia życzę!

    Odpowiedz
  • renata ostrowska 25.06.2019, 11:21

    formalhyd jest stosowany do keratynowego prostowania wlosow do tego kwas mrowkowy i ja jako fryzjer to wdycham kazdego dnia prosze co tam za miara tego w szczepionce jà wacham wdycham 10h tego swinstwa co dzièn co robic mam juz nie mam sily

    Odpowiedz

Napisz swoją opinię

Twoja opinia jest ważna. Zarówno dla nas jak i innych osób korzystających z naszego serwisu.

Twój adres e-mail nie będzie opublikowany.
Obowiązkowe pola są oznaczone