bonavita
bonavita

Menu główne

  • Diety
  • BonaVita.pl
  • Artykuły
    • Diety od A do Z
      • Dieta ketogeniczna – kompletny przewodnik
      • Korzyści zdrowotne mniszka lekarskiego w Twojej diecie
      • Jak zacząć odchudzanie: wskazówki dla początkujących?
      • Jak pozbyć się tłuszczu trzewnego?
      • Dieta białkowo-tłuszczowa na redukcji – jadłospis i efekty
    • Odżywianie
      • Napój izotoniczny – czym jest?
      • Talerz zdrowego żywienia
      • Porzeczka – dlaczego warto spożywać porzeczki?
      • Ziołowe herbaty na upały
      • Korzyści zdrowotne ostrego jedzenia
    • Psychologia
      • Jak poprawić pamięć i koncentrację? 7 skutecznych sposobów
      • Miłość zmienną jest – 6 etapów rozwoju związku
      • Proste i niezawodne sposoby na radzenie sobie ze stresem
      • Zaburzenia odżywiania towarzyszące depresji
      • Stres i aspekty żywieniowe u osób pracujących
    • Sport
      • Ćwiczenia na jędrne uda i pośladki – pozbądź się cellulitu
      • Jumping fitness – zasady, efekty i przeciwwskazania
      • Siłownia dla kobiet – szczegółowy plan na początek
      • Co jeść po treningu: 6 doskonałych przepisów
      • Węglowodany przed i po treningu. Podział węglowodanów
    • Zdrowie
      • Ziemia okrzemkowa – właściwości, zastosowanie i korzyści zdrowotne
      • Czosnek może szkodzić – poznajmy skutki uboczne jego spożywania
      • Olej z czarnuszki, jego zastosowanie i cudowne właściwości. Nie uwierzysz, że…
      • Dieta w chorobie Leśniowskiego-Crohna
      • Produkty o działaniu przeciwzapalnym
  • Tabele
    • Produkty spożywcze
    • Dodatki do żwyności
    • Witaminy
  • Przepisy
  • Kontakt
Ulubione
  1. Home
  2. Artykuły
  3. Cukrzyca ciążowa – rozpoznanie, zagrożenia. Stan przedcukrzycowy w ciąży

Cukrzyca ciążowa – rozpoznanie, zagrożenia. Stan przedcukrzycowy w ciąży

cukrzyca ciążowa objawy skutki
🕣 3 min czytania

Aktualizacja: 10 marca, 2025

Zmiany metabolizmu węglowodanów, jak również zaburzenia procesów adaptacyjnych w organizmie przyszłej matki wraz ze wzrastającą w kolejnych okresach ciąży insulinoopornością, leżą u podstaw rozwoju cukrzycy ciążowej [1]. Choć epidemiologia tego schorzenia nie została dostatecznie wyjaśniona, to na przestrzeni ostatnich lat GDM stała się najczęstszym powikłaniem metabolicznym wikłającym ciążę.

SPIS TREŚCI

Toggle
  • Cukrzyca ciążowa
  • Cukrzyca ciążowa – rozpoznanie
  • Cukrzyca ciążowa – zagrożenia
  • Stan przedcukrzycowy w ciąży

Cukrzyca ciążowa

Różnego stopnia zaburzenia tolerancji glukozy pojawiające się po raz pierwszy, bądź rozpoznawane w przebiegu aktualnej ciąży, określane są terminem cukrzycy ciążowej (Gestational Diabetes Mellitus – GDM). Choć GDM wykrywana jest również wśród kobiet, u których zaburzenia gospodarki węglowodanowej (cukrzyca typu 1 i 2) istniały jeszcze przed ciążą, to dominującą grupę stanowią pacjentki, u których hiperglikemia rozwinęła się właśnie w okresie ciąży. Warto podkreślić, iż cukrzyca ciążowa to zespół chorobowy, który nie tylko zaburza prawidłowy przebieg ciąży, ale także niekorzystnie rzutuje na dalsze losy matki i jej potomstwa [3].

Cukrzyca ciążowa – rozpoznanie

Zgodnie z obowiązującymi zaleceniami wszystkie kobiety ciężarne powinny być diagnozowane w kierunku zaburzeń tolerancji glukozy. Wstępne oznaczenie glikemii na czczo należy wykonać zaraz na początku ciąży, przy pierwszej wizycie u ginekologa, a wartość glikemii  nie powinna przekraczać 92 mg/dl (tab.1). Kobietom z grupy ryzyka od razu zaleca się wykonanie testu diagnostycznego nazywanego powszechnie doustnym testem obciążenia glukozą (75 g OGTT), który  na ogół przeprowadzany jest  między 24. a 28. tygodniem ciąży. Wówczas gdy, referencyjne wartości glikemii zostaną przekroczone, a wyniki testu diagnostycznego potwierdzą GDM, pacjentkę należy skierować do ośrodka diabetologiczno-położniczego. Choć u większości kobiet po porodzie stężenia glukozy ulegają normalizacji, pacjentki z rozpoznaną cukrzycą należy zachęcać do regularnych badań profilaktycznych, jak również modyfikacji diety i stylu życia, z uwagi na zwiększone ryzyko rozwoju choroby w przyszłości.

Tabela 1. Kryteria rozpoznania cukrzycy ciążowej [5, 6]

Stężenie glukozy w osoczu krwi żylnej [mg/dl]
na czczo 92–125
60. minuta ≥180
120. minuta 153–199

Cukrzyca ciążowa – zagrożenia

Rozwijający się w łonie matki płód jest bardzo wrażliwy na zbyt wysokie lub zbyt niskie stężenia glukozy w jej organizmie, dlatego też wyrównanie metaboliczne cukrzycy gwarantuje zmniejszenie ryzyka śmierci wewnątrzmacicznej i okołoporodowej noworodka nawet o połowę [1].

Konsekwencje zaburzeń gospodarki węglowodanowej w okresie ciąży są szczególnie niebezpieczne, bowiem stwarzają zagrożenie zarówno dla matki, jak i rozwijającego się w jej łonie małego dziecka. Skutki podwyższonego poziomu cukru w organizmie matki uzależnione są nie tylko od stężeń glukozy, lecz także tygodnia ciąży. Hiperglikemia w pierwszych tygodniach rozwoju płodu bywa przyczyną poronień samoistnych, zgonów wewnątrzmacicznych oraz pojawienia się wad rozwojowych u potomstwa (zespół zanikowy kości krzyżowej, kardiomiopatia przerostowa). W świetle współczesnej wiedzy najczęstszym powikłaniem cukrzycy ciążowej jest makrosomia płodu (masa urodzeniowa > 4000g). Nadmierna masa ciała bowiem niejednokrotnie stanowi wskazanie do ukończenia ciąży drogą cesarskiego cięcia oraz jest przyczyną występowania urazów okołoporodowych (porażenie splotu barkowego, złamanie kości długich i obojczyków). Ponadto u dzieci z makrosomią obserwuje się zwiększone ryzyko nadwagi i otyłości, jak również rozwoju zespołu metabolicznego w wieku dorosłym. Należałoby podkreślić, iż w grupie noworodków z nadmierną urodzeniową masą ciała w pierwszej dobie życia często dochodzi do niedocukrzenia, będącego skutkiem utrzymującego się hiperinsulinizmu z okresu płodowego [2].

WażneU ciężarnych z GDM ryzyko wystąpienia upośledzonej tolerancji glukozy oraz jawnej postaci cukrzycy w latach późniejszych jest znacznie większe w porównaniu do populacji ogólnej.

Stan przedcukrzycowy w ciąży

Kwalifikacja kobiety ciężarnej do rozpoznania choroby ma miejsce już w przypadku wykrycia glikemii charakterystycznej dla stanu przedcukrzycowego. Warto jednak podkreślić, iż podwyższone wartości  glikemii na czczo w I trymestrze ciąży nie pozwalają na postawienie jednoznacznej diagnozy, bowiem takowa wymaga potwierdzenia wynikiem testu diagnostycznego z 75 g OGTT. W przypadku stwierdzenia cukrzycy ciążowej należy wdrożyć odpowiednie postępowanie terapeutyczne, celem utrzymania prawidłowych wartości glikemii, jak również zapobieżenia powikłaniom położniczym i noworodkowym. Należałoby wspomnieć, iż ważnym choć nie do końca docenianym elementem terapii jest stosowanie wysiłku fizycznego o umiarkowanej intensywności. Badania bowiem dowiodły, że aktywność fizyczna podejmowana przed ciążą, jak i  w okresie ciąży istotnie zmniejsza ryzyko wystąpienia cukrzycy ciążowej, a regularne ćwiczenia fizyczne prowadzą do zwiększenia wrażliwości tkanek na działanie insuliny, a co za tym idzie zmniejszenia insulinooporności [2].

Uzyskanie wyrównania metabolicznego jest warunkiem prawidłowego przebiegu ciąży, jej zakończenia i urodzenia zdrowego dziecka [1].

Postęp współczesnej diabetologii, jak i wczesna diagnostyka zaburzeń gospodarki węglowodanowej sprawiły, iż cukrzyca ciążowa w naszych czasach jest schorzeniem, które w mniejszym stopniu zagraża zdrowiu matki i jej potomka, a utrzymanie prawidłowych wartości glikemii oraz ścisła kontrola metaboliczna cukrzycy pozwalają na donoszenie ciąży i jej szczęśliwe rozwiązanie.

 

Literatura:

  1. Grzelak T., Janicka E., Kramkowska M., Walczak M., Czyżewska K. 2013. Cukrzyca ciążowa – skutki niewyrównania  i podstawy regulacji glikemii. Nowiny Lekarskie, 82, 8, 163-169.
  2. Walicka M., Czerwińska E., Marcinowska – Suchowierska E. 2010. Cukrzyca a ciąża. Postępy Nauk Medycznych, 5, 360-368.
  3. Wilczyński J., Dziatosz K. 2009. Cukrzyca ciążowa – ryzyko dla matki i jej dziecka. Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia, tom 2 , zeszyt 2, 85-89.
  4. Standardy Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego postępowania u kobiet z cukrzycą. 2011. Ginekologia Polska, 82, 6, 474-479.
  5. Standardy Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego postępowania u kobiet z cukrzycą – aktualizacja. 2014. Ginekologia Polska, 85, 6, 476-478.
  6. Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2017. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. Diabetologia Praktyczna, 2017, tom 3, suplement A.
Opublikowano ponad miesiąc temu
Oceń artykuł
Oceń artykuł
Autor artykułu:
Dominika Guzik
Dominika Guzik , Dyplomowany dietetyk i biotechnolog żywności. Pasjonatka sztuki kulinarnej i ziołolecznictwa.
Udostępnij na FB
Wyślij na e-mail
Dodaj do ulubionych
dieta cukrzycowa w ciąży jadłospis
Diety na cukrzycę

Dieta cukrzycowa w ciąży –…

Cukrzyca ciążowa jest jedną z jednostek chorobowych występujących w ciąży, których nieodpowiednie leczenie przyczynia się do szeregu konsekwencji zdrowotnych nie tylko dla matki, ale i dla płodu. Kluczowym elementem w… Czytaj dalej...
czego nie jeść w ciąży zioła zakazane w ciąży
ciąża i poród

Czego nie można jeść w…

Okres ciąży to czas niezwykły…czas, w którym w organizmie kobiety rozwija się mały człowiek. Jednakże jest to również czas, kiedy kobieta powinna szczególnie zadbać o swoje zdrowie, bowiem już w… Czytaj dalej...

Inne artykuły z tej kategorii

Catering dietetyczny w Łodzi – dlaczego warto spróbować?
Czy naprawdę ich potrzebujesz? Fakty i mity o suplementach
Uzależnienia behawioralne – jak rozpoznać problem i gdzie szukać wsparcia?
Kiedy można spać na plecach? Sprawdź!
Monohydrat kreatyny – wsparcie dla ciała i umysłu
Jak wybrać odpowiedni tonik do twarzy?
Jak działają wcierki na porost włosów?
Jak przygotować gardło na świąteczne śpiewanie kolęd i głośne rozmowy w rodzinnym gronie?
Kobieta z bólem brzucha na żółtym tle
Refluks żółciowy – objawy, leczenie, domowe sposoby
Który kraj na świecie ma najzdrowszą dietę?

Popularne tematy

owoce warzywa dzieci trening
Formularz kontaktowy


    Czy wiesz, że..

    7 faktów, które powinieneś wiedzieć o Matchy
    żywność ekologiczna wady i zalety
    Ekologiczna żywność i kosmetyki. Wady i zalety produktów ekologicznych
    Kozieradka, siemię lniane, pokrzywa na włosy
    Kozieradka, siemię lniane, pokrzywa – naturalna pielęgnacja włosów
    Sok z brzozy – naturalna aspiryna i izotonik!
    Szybka kawa z saszetki – sprawdź co pijesz!
    Inspiracje współczesnej dietetyki żywieniem człowieka pierwotnego
    Zespół Menkesa – objawy, przyczyny, leczenie i dieta

    Artykuły >Układ hormonalny > cukrzyca ciążowa

    ciąża i poród cukrzyca ciążowa
    ciąża i poród

    Wzdęcia w ciąży – przyczyny. Co na wzdęcia w ciąży?

    Czego nie jeść w ciąży?

    Dieta po cesarce

    czosnek w ciąży na przeziębienie mleko z czosnkiem
    czosnek

    Czosnek w ciąży na przeziębienie. Mleko z czosnkiem w ciąży

    liście maliny właściwości zastosowanie herbata z liści malin

    Właściwości i zastosowanie liści malin. Czy herbata z nich jest zdrowa?

    olejek rycynowy w ciąży

    Olejek rycynowy w ciąży i na wywołanie porodu

    ©Copyright BonaVita – Profesjonalny portal o zdrowiu, odżywianiu, dietach, odchudzaniu 2025
    • Bonavita.pl
    • Regulamin
    • Współpraca
    • Kontakt

    Wszelkie prawa autorskie zastrzeżone i prawnie chronione.
    Serwis Bonavita.pl nie prowadzi działalności leczniczej. Ma jedynie charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych w serwisie.