logo_bonavita_pl
Menu Close
  • Diety od A do Z

    Diety odchudzające

    • Dieta redukcyjna
    • Dieta śródziemnomorska
    • Dieta ketogeniczna
    • Dieta DASH
    • Dieta Atkinsa
    • Dieta oczyszczająca
    • Dieta low carb
    Wszystkie

    Diety lecznicze

    • Dieta bezglutenowa
    • Dieta dla cukrzyka
    • Diety na chory żołądek
    • Diety nerkowe
    • Diety na chorą wątrobę
    • Diety w chorobach jelit
    Wszystkie

    Diety spersonalizowane

    • Dieta wegańska
    • Dieta wegetariańska
    • Dieta dla sportowca
    • Dieta dla seniora
    • Dieta dla dzieci
    • Dieta w ciąży
    Wszystkie

    Sposoby na odchudzanie

    • Skuteczne odchudzanie
    • Psychodietetyka
    • Produkty wspomagające odchudzanie
    • Przepisy dietetyczne
    • Błędy w odchudzaniu
    • Suplementy na odchudzanie
    Wszystkie
  • Odżywianie

    Produkty spożywcze

    • Owoce
    • Warzywa
    • Produkty zbożowe
    • Oleje i tłuszcze
    • Mięso
    • Ryby i owoce morza
    • Nabiał
    Wszystkie

    Witaminy i suplementy

    • Suplementy diety
    • Suplementy dla sportowców
    • Suplementy na odchudzanie
    • Witaminy i minerały
    • Antyoksydanty
    • Probiotyki
    • Składniki odżywcze
    Wszystkie

    Porady żywieniowe

    • Zdrowa dieta
    • Skuteczne odchudzanie
    • Zdrowe przekąski
    • Superfoods
    • Przygotowywanie żywności
    • Przechowywanie żywności
    Wszystkie
  • Zdrowie

    Zdrowie

    • Zaburzenia odżywiania
    • Odporność i infekcje
    • Układ pokarmowy i trawienie
    • Nerki i układ moczowy
    • Układ nerwowy i mózg
    • Układ hormonalny
    • Serce i układ krążenia
    • Kości, stawy i mięśnie
    • Układ oddechowy
    • Choroby oczu
    • Zdrowie mężczyzny
    • Zdrowie dzieci
    Wszystkie

    Układ hormonalny

    • Tarczyca
    • Cukrzyca

    Układ trawienny

    • Refluks
    • Helicobacter pylori
    • Nietolerancja pokarmowa
    • Zespół jelita drażliwego
    • Zaparcia
    • Wątroba
    • Celiakia
    • Choroba Leśniowskiego-Crohna

    Medycyna naturalna

    • Zioła na odchudzanie
    • Zioła na odporność
    • Zioła na układ pokarmowy
    • Zioła na wątrobę
    • Zioła na serce i układ krążenia
    • Zioła na stres i sen
    • Zioła na kaszel i przeziębienie
    • Zioła na skórę, włosy i paznokcie

    Zdrowie kobiety

    • Ciąża i poród
    • Karmienie piersią
    • Dieta w ciąży
    • Cukrzyca ciążowa

    Uroda

    • Skóra
    • Trądzik
    • Wlosy
  • Psychologia

    Psychologia

    • Rozwój osobisty
    • Motywacja
    • Uzależnienia
    • Zdrowie psychiczne
    • Psychodietetyka
    Wszystkie

    Zdrowie Psychiczne

    • Depresja
    • Zaburzenia psychiczne
    • Stres

    Psychodietetyka

    • Zaburzenia odżywiania
    • Anoreksja
    • Bulimia
  • Sport

    Budowa mieści i trening

    • Trening
    • Mięśnie
    • Płaski brzuch
    • Tkanka tłuszczowa

    Odżywania

    • Dieta redukcyjna
    • Dieta dla sportowców
    • Suplementy dla sportowców
  • Tabele
    • Produkty spożywcze
    • Dodatki do żywności
    • Witaminy

    Produkty spożywcze

    (składniki odżywcze)

    • Drób
    • Nabiał
    • Produkty zbożowe
    • Ryby
    • Słodycze i przekąski
    • Warzywa, owoce, grzyby
    Wszystkie

    Witaminy

    • Witamina A
    • Witamina B12
    • Witamina B6
    • Witamina C
    • Witamina D
    • Witamina E
    • Witamina H
    • Witamina K
    Wszystkie

    Dodatki do żywności

    • E1xx (Barwniki)
    • E3xx (Przeciwutleniacze, Regulatory Kwasowości)
    • E6xx (Wzmacniacze Smaku)
    • E1xxx (Stabilizatory, Konserwanty, Zagęstniki I Inne)
    • E4xx (Emulgatory I Środki Zagęszczające)
    • E9xx (Środki Słodzące, Nabłyszczające I Inne)
    • E2xx (Konserwanty)
    • E5xx (Środki Pomocnicze)
    Wszystkie
  • Przepisy
  • Diety od A do Z

    Diety odchudzające

    • Dieta redukcyjna
    • Dieta śródziemnomorska
    • Dieta ketogeniczna
    • Dieta DASH
    • Dieta Atkinsa
    • Dieta oczyszczająca
    • Dieta low carb
    Wszystkie

    Diety lecznicze

    • Dieta bezglutenowa
    • Dieta dla cukrzyka
    • Diety na chory żołądek
    • Diety nerkowe
    • Diety na chorą wątrobę
    • Diety w chorobach jelit
    Wszystkie

    Diety spersonalizowane

    • Dieta wegańska
    • Dieta wegetariańska
    • Dieta dla sportowca
    • Dieta dla seniora
    • Dieta dla dzieci
    • Dieta w ciąży
    Wszystkie

    Sposoby na odchudzanie

    • Skuteczne odchudzanie
    • Psychodietetyka
    • Produkty wspomagające odchudzanie
    • Przepisy dietetyczne
    • Błędy w odchudzaniu
    • Suplementy na odchudzanie
    Wszystkie
  • Odżywianie

    Produkty spożywcze

    • Owoce
    • Warzywa
    • Produkty zbożowe
    • Oleje i tłuszcze
    • Mięso
    • Ryby i owoce morza
    • Nabiał
    Wszystkie

    Witaminy i suplementy

    • Suplementy diety
    • Suplementy dla sportowców
    • Suplementy na odchudzanie
    • Witaminy i minerały
    • Antyoksydanty
    • Probiotyki
    • Składniki odżywcze
    Wszystkie

    Porady żywieniowe

    • Zdrowa dieta
    • Skuteczne odchudzanie
    • Zdrowe przekąski
    • Superfoods
    • Przygotowywanie żywności
    • Przechowywanie żywności
    Wszystkie
  • Zdrowie

    Zdrowie

    • Zaburzenia odżywiania
    • Odporność i infekcje
    • Układ pokarmowy i trawienie
    • Nerki i układ moczowy
    • Układ nerwowy i mózg
    • Układ hormonalny
    • Serce i układ krążenia
    • Kości, stawy i mięśnie
    • Układ oddechowy
    • Choroby oczu
    • Zdrowie mężczyzny
    • Zdrowie dzieci
    Wszystkie

    Układ hormonalny

    • Tarczyca
    • Cukrzyca

    Układ trawienny

    • Refluks
    • Helicobacter pylori
    • Nietolerancja pokarmowa
    • Zespół jelita drażliwego
    • Zaparcia
    • Wątroba
    • Celiakia
    • Choroba Leśniowskiego-Crohna

    Medycyna naturalna

    • Zioła na odchudzanie
    • Zioła na odporność
    • Zioła na układ pokarmowy
    • Zioła na wątrobę
    • Zioła na serce i układ krążenia
    • Zioła na stres i sen
    • Zioła na kaszel i przeziębienie
    • Zioła na skórę, włosy i paznokcie

    Zdrowie kobiety

    • Ciąża i poród
    • Karmienie piersią
    • Dieta w ciąży
    • Cukrzyca ciążowa

    Uroda

    • Skóra
    • Trądzik
    • Wlosy
  • Psychologia

    Psychologia

    • Rozwój osobisty
    • Motywacja
    • Uzależnienia
    • Zdrowie psychiczne
    • Psychodietetyka
    Wszystkie

    Zdrowie Psychiczne

    • Depresja
    • Zaburzenia psychiczne
    • Stres

    Psychodietetyka

    • Zaburzenia odżywiania
    • Anoreksja
    • Bulimia
  • Sport

    Budowa mieści i trening

    • Trening
    • Mięśnie
    • Płaski brzuch
    • Tkanka tłuszczowa

    Odżywania

    • Dieta redukcyjna
    • Dieta dla sportowców
    • Suplementy dla sportowców
  • Tabele
    • Produkty spożywcze
    • Dodatki do żywności
    • Witaminy

    Produkty spożywcze

    (składniki odżywcze)

    • Drób
    • Nabiał
    • Produkty zbożowe
    • Ryby
    • Słodycze i przekąski
    • Warzywa, owoce, grzyby
    Wszystkie

    Witaminy

    • Witamina A
    • Witamina B12
    • Witamina B6
    • Witamina C
    • Witamina D
    • Witamina E
    • Witamina H
    • Witamina K
    Wszystkie

    Dodatki do żywności

    • E1xx (Barwniki)
    • E3xx (Przeciwutleniacze, Regulatory Kwasowości)
    • E6xx (Wzmacniacze Smaku)
    • E1xxx (Stabilizatory, Konserwanty, Zagęstniki I Inne)
    • E4xx (Emulgatory I Środki Zagęszczające)
    • E9xx (Środki Słodzące, Nabłyszczające I Inne)
    • E2xx (Konserwanty)
    • E5xx (Środki Pomocnicze)
    Wszystkie
  • Przepisy
Facebook
  • Diety od A do Z

    Diety odchudzające

    • Dieta redukcyjna
    • Dieta śródziemnomorska
    • Dieta ketogeniczna
    • Dieta DASH
    • Dieta Atkinsa
    • Dieta oczyszczająca
    • Dieta low carb
    Wszystkie

    Diety lecznicze

    • Dieta bezglutenowa
    • Dieta dla cukrzyka
    • Diety na chory żołądek
    • Diety nerkowe
    • Diety na chorą wątrobę
    • Diety w chorobach jelit
    Wszystkie

    Diety spersonalizowane

    • Dieta wegańska
    • Dieta wegetariańska
    • Dieta dla sportowca
    • Dieta dla seniora
    • Dieta dla dzieci
    • Dieta w ciąży
    Wszystkie

    Sposoby na odchudzanie

    • Skuteczne odchudzanie
    • Psychodietetyka
    • Produkty wspomagające odchudzanie
    • Przepisy dietetyczne
    • Błędy w odchudzaniu
    • Suplementy na odchudzanie
    Wszystkie
  • Odżywianie

    Produkty spożywcze

    • Owoce
    • Warzywa
    • Produkty zbożowe
    • Oleje i tłuszcze
    • Mięso
    • Ryby i owoce morza
    • Nabiał
    Wszystkie

    Witaminy i suplementy

    • Suplementy diety
    • Suplementy dla sportowców
    • Suplementy na odchudzanie
    • Witaminy i minerały
    • Antyoksydanty
    • Probiotyki
    • Składniki odżywcze
    Wszystkie

    Porady żywieniowe

    • Zdrowa dieta
    • Skuteczne odchudzanie
    • Zdrowe przekąski
    • Superfoods
    • Przygotowywanie żywności
    • Przechowywanie żywności
    Wszystkie
  • Zdrowie

    Zdrowie

    • Zaburzenia odżywiania
    • Odporność i infekcje
    • Układ pokarmowy i trawienie
    • Nerki i układ moczowy
    • Układ nerwowy i mózg
    • Układ hormonalny
    • Serce i układ krążenia
    • Kości, stawy i mięśnie
    • Układ oddechowy
    • Choroby oczu
    • Zdrowie mężczyzny
    • Zdrowie dzieci
    Wszystkie

    Układ hormonalny

    • Tarczyca
    • Cukrzyca

    Układ trawienny

    • Refluks
    • Helicobacter pylori
    • Nietolerancja pokarmowa
    • Zespół jelita drażliwego
    • Zaparcia
    • Wątroba
    • Celiakia
    • Choroba Leśniowskiego-Crohna

    Medycyna naturalna

    • Zioła na odchudzanie
    • Zioła na odporność
    • Zioła na układ pokarmowy
    • Zioła na wątrobę
    • Zioła na serce i układ krążenia
    • Zioła na stres i sen
    • Zioła na kaszel i przeziębienie
    • Zioła na skórę, włosy i paznokcie

    Zdrowie kobiety

    • Ciąża i poród
    • Karmienie piersią
    • Dieta w ciąży
    • Cukrzyca ciążowa

    Uroda

    • Skóra
    • Trądzik
    • Wlosy
  • Psychologia

    Psychologia

    • Rozwój osobisty
    • Motywacja
    • Uzależnienia
    • Zdrowie psychiczne
    • Psychodietetyka
    Wszystkie

    Zdrowie Psychiczne

    • Depresja
    • Zaburzenia psychiczne
    • Stres

    Psychodietetyka

    • Zaburzenia odżywiania
    • Anoreksja
    • Bulimia
  • Sport

    Budowa mieści i trening

    • Trening
    • Mięśnie
    • Płaski brzuch
    • Tkanka tłuszczowa

    Odżywania

    • Dieta redukcyjna
    • Dieta dla sportowców
    • Suplementy dla sportowców
  • Tabele
    • Produkty spożywcze
    • Dodatki do żywności
    • Witaminy

    Produkty spożywcze

    (składniki odżywcze)

    • Drób
    • Nabiał
    • Produkty zbożowe
    • Ryby
    • Słodycze i przekąski
    • Warzywa, owoce, grzyby
    Wszystkie

    Witaminy

    • Witamina A
    • Witamina B12
    • Witamina B6
    • Witamina C
    • Witamina D
    • Witamina E
    • Witamina H
    • Witamina K
    Wszystkie

    Dodatki do żywności

    • E1xx (Barwniki)
    • E3xx (Przeciwutleniacze, Regulatory Kwasowości)
    • E6xx (Wzmacniacze Smaku)
    • E1xxx (Stabilizatory, Konserwanty, Zagęstniki I Inne)
    • E4xx (Emulgatory I Środki Zagęszczające)
    • E9xx (Środki Słodzące, Nabłyszczające I Inne)
    • E2xx (Konserwanty)
    • E5xx (Środki Pomocnicze)
    Wszystkie
  • Przepisy
logo_bonavita_pl
Facebook
  1. Home
  2. Artykuły
  3. Makrosomia płodu – przyczyny, konsekwencje, postępowanie

Makrosomia płodu – przyczyny, konsekwencje, postępowanie

makrosonomia płudu przyczyny objawy postępowanie
🕣 4 min czytania

Aktualizacja: 15 maja, 2024

Porody dużych noworodków stają się obecnie problemem współczesnego położnictwa. Makrosomia płodu stwarza liczne powikłania w wieku późniejszym dla dziecka, m.in. zwiększone ryzyko chorób metabolicznych oraz gromadzenia nadmiernej masy ciała. W trakcie ciąży bardzo istotne jest świadome odżywianie się mamy oraz kontrolowanie chorób występujących przed ciążą (cukrzyca, nadciśnienie).

SPIS TREŚCI

Toggle
  • Makrosomia
  • Makrosomia płodu – przyczyny
  • Makrosomia płodu – objawy
  • Makrosomia płodu – postępowanie

Makrosomia

Makrosomia płodu określana jest skrótem LGA (Large fo gestational age), a stwierdzana, gdy urodzeniowa masa ciała noworodka przekracza wartość 4000–5000 g, niezależnie od czasu trwania ciąży lub gdy masa urodzeniowa jest większa niż 90. percentyl dla konkretnego wieku ciążowego określonego w danej populacji. Badania wskazują, że lepszym określeniem jest diagnozowanie makrosomii za pomocą wartości długości ciała oraz masy urodzeniowej malucha odniesionych do siatek centylowych dla wieku ciążowego, rasy i płci.

Rodzaj makrosomii Urodzeniowa masa ciała
Makrosomia I stopnia 4000–4500 g
Makrosomia II stopnia 4500–5000 g
Makrosomia III stopnia >5000 g

Makrosomia płodu – przyczyny

Przyczyny makrosomii płodu:

  • otyłość matki,
  • cukrzyca typ 1 lub 2 oraz cukrzyca ciążowa,
  • nadciśnienie tętnicze w trakcie ciąży,
  • poród po terminie,
  • ciąża po 45 r.ż.
  • poprzedni poród płodu z makrosomią,
  • wielorodztwo,
  • pochodzenie etniczne,
  • wzrost i masa ciała rodziców,
  • płeć męska noworodków.

Przyczyny makrosomii płodu są związane z matką, a w szczególności jej stanem odżywienia, sposobem odżywiania się przed oraz w trakcie trwania ciąży, jej stylem życia, predyspozycjami rodzinnymi do pewnych schorzeń oraz występowaniem jednostek chorobowych przed ciążą, które powinny być pod kontrolą lekarza. Za najbardziej predysponujący do makrosomii płodu czynnik, uważa się występowanie cukrzycy typu 1 lub 2 u kobiety przed okresem ciąży lub zdiagnozowanie w trakcie trwania ciąży cukrzycy ciążowej. Naukowcy przyczyn upatrują w hiperglikemii u mamy, która występuje w przebiegu niepoprawnie kontrolowanej cukrzycy. Hiperglikemia oznacza stwierdzenie zbyt wysokiego stężenia glukozy we krwi, która przez łożysko przekazywana jest do płodu. Dochodzi wówczas do „przeżywienia”, a w konsekwencji gromadzenia energii przez rozwijający się płód w postaci tkanki tłuszczowej. Płód w odpowiedzi wytwarza nadmierną ilość insuliny, która przyczynia się do obniżenia poziomu cukru we krwi i odtransportowania glukozy do tkanek. Zjawisko hipoglikemii jest obserwowane u noworodka po porodzie. Warto zauważyć, że występowaniu cukrzycy typu 2 towarzyszą takie schorzenia jak nadciśnienie tętnicze oraz nadwaga lub otyłość, które również zaliczane są do przyczyn występowania makrosomii płodu.

Tabela 1 Zalecane przyrosty masy ciała w trakcie trwania ciąży, w zależności od BMI matki przed ciążą. (bebiprogram.pl)

BMI kobiety przed ciążą Zalecane przyrosty masy ciała w trakcie ciąży
<19,5 (niedowaga) 15,0–18,0 kg
19,6-24,9 (norma) 11,0–15,0 kg
25,0-29,9 (nadwaga) 7,0–10,0 kg
>30,0 (otyłość) Do 7 kg

Nadmierne przyrosty masy ciała matki w okresie ciąży, są niebezpieczne dla płodu, gdyż również mogą się przyczyniać się do makrosomii płodu wskutek dostarczenia nadmiernej ilości energii względem zapotrzebowania do płodu. Badania wskazują, że u kobiet z BMI wyższym niż 40, ryzyko makrosomii płodu jest trzy razy większe w porównaniu do kobiet z normalną masą ciała. U kobiet w drugiej ciąży, które urodziły dziecko o zwiększonej masie ciała, zwiększa się ryzyko powtórnego porodu noworodka z makrosomią. Ponadto kobiety, które zaszły w ciążę w wieku powyżej 45. roku życia mają wyższe prawdopodobieństwo urodzenia dziecka z nadmierną masą ciała. Ryzyko jest również większe w przypadku płodu męskiego.

Makrosomia płodu – objawy

Makrosomię płodu diagnozuje się w trakcie trwania ciąży lub po jej rozwiązaniu. W przypadku pierwszej opcji wykorzystuje się badanie USG, natomiast po porodzie wymiary noworodka porównuje się z odpowiednimi dla wieku ciążowego i płci dziecka siatek centylowych. Masa urodzeniowa płodu z makrosomią przekracza 4000–4500 g, a z wyglądu można zauważyć dysproporcję między rozmiarem brzuszka w odniesieniu do główki, która jest mniejsza.

Makrosomia wiąże się z  przedwczesnym porodem, często rezygnacją z porodu siłami natury na rzecz cesarskiego cięcia. Porody są dłuższe, z większą utratą krwi przez matkę. Występuje ponadto zwiększone ryzyko urazów okołoporodowych noworodka w szczególności dotyczących stawu barkowego m.in. złamanie obojczyka czy kości ramiennej.

Objawy i konsekwencje makrosomii płodu są bardzo poważne, dlatego w miarę możliwości należy dbać o to, aby obniżyć ryzyko wystąpienia nadmiernej, urodzeniowej masy ciała u noworodka. Badania dostarczają informacji, że makrosomia płodu zwiększa ryzyko zachorowalności, zgonu oraz wymaga intensywnej opieki nad płodem po urodzeniu.

Do objawów makrosomii płodu można zaliczyć:

  • zwiększoną ilość tkanki tłuszczowej zlokalizowanej pod skórą,
  • mniejszą główkę w stosunku do obwodu brzuszka u noworodka,
  • przerost narządów wewnętrznych, za wyjątkiem płuc, nerek i mózgu,
  • żywoczerwone zabarwienie skóry i owłosienie małżowin usznych,
  • zwiększone ryzyko zaburzeń oddychania u noworodka, w wyniku obniżonej ilości surfaktantu w płucach noworodka i niedojrzałości płuc,
  • przerost wysepek trzustkowych, hiperinsulinizm a w konsekwencji urodzeniowa hipoglikemia u noworodka, która zagraża życiu maluszka,
  • niedojrzałość układu nerwowego,
  • przerost mięśnia sercowego,
  • zaburzenia metaboliczne: obniżony poziom glukozy, magnezu oraz wapnia we krwi.

Makrosomia płodu – postępowanie

Przyczyn makrosomii jest wiele, a jej konsekwencje są niebezpieczne zarówno dla matki, jak i dla noworodka. W medycynie wykorzystuje się trzy strategie, z których nie można jednoznacznie wyróżnić najlepszego rozwiązania. W badaniach możemy znaleźć następujące:

  • indukcja porodu, czyli sztuczne wywołanie skurczy porodowych podając mamie oksytocynę, co skutkuje wcześniejszym porodem;
  • planowane cesarskie cięcie. Według zaleceń American College of Obstretricans nad Gynecologists, cesarskie cięcie powinno być wykonane, gdy masa płodu wynosi ponad 5000 g u ciężarnych zdrowych lub 4500 g u matek z cukrzycą. Zalecenia polskie wskazują na nieco niższe wartości masy ciała płodu predysponujące do cesarskiego cięcia: 4500 g dla kobiet bez cukrzycy oraz 4200 g dla kobiet z cukrzycą;
  • postępowanie wyczekujące.

Warto zwrócić uwagę, że wystąpienie makrosomii płodu maleje u ciężarnych w grupie ryzyka, w momencie dobrze kontrolowanej cukrzycy insulinozależnej w trakcie ciąży oraz u kobiet z cukrzycą ciążową.

Makrosomia występuje zdecydowanie częściej u matek z cukrzycą w porównaniu do matek zdrowych. W Polsce częstotliwość wynosi odpowiednio ok. 25,0–42,0% i 6,0–14,5%. Dobra opieka lekarska i diabetologiczna kobiety ciężarnej oraz właściwie dobrana dieta pod względem energetycznym i jakościowym oraz prawidłowy styl życia, korzystnie wpływają na obniżenie ryzyka wystąpienia u płodu niebezpiecznego schorzenia.

Literatura:

Helwich E. Makrosomia – noworodek zbyt duży do wieku płodowego. Instytut Matki i Dziecka (pediatria.mp.pl)

Zaręba-Szczudlik J. i współ. Makrosomia płodu jako problem kliniczny – rozpoznanie i postępowanie. Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia, tom 3, zeszyt 2, 117-123. 2010

Szejniuk W., Szymankiewicz M. Makrosomia i inne zaburzenia występujące u noworodka matki z cukrzycą. Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia, tom 1, zeszyt 4, 253-259. 2008

https://www.bebiprogram.pl/zdrowie-mamy/i-trymestr/tydzien-po-tygodniu/przyrosty-masy-ciala-w-ciazy

Opublikowano ponad miesiąc temu
Oceń artykuł
Oceń artykuł
Autor artykułu:
Martyna Jaros
Martyna Jaros , Dyplomowany dietetyk. Prywatnie pasjonatka zdrowego stylu życia z zamiłowaniem do poznawania składu i sposobu produkcji żywności, a także jej wpływu na organizm człowieka.
Udostępnij na FB
Wyślij na e-mail
Dodaj do ulubionych
Rola przypraw w diecie dziecka, zalecane zakazane
przyprawy

Przyprawy w diecie dzieci –…

Sądzę, że chętnie łączymy różne przyprawy, aby posiłki były smaczne, aromatyczne i różnorodne. A czy wiesz jakie przyprawy warto zastosować do posiłków dla dzieci, a które lepiej wprowadzić w późniejszych… Czytaj dalej...
hipertrofia płodu przyczyny działanie
ciąża i poród

Hipotrofia płodu – niedożywienie dzieci,…

Podczas gdy harmonijny rozwój dziecka w łonie matki zostanie zakłócony przez nieznany dotąd czynnik, należy przypuszczać, iż nastąpiło ograniczenie wzrastania u płodu, klinicznie określane jako hipotrofia. Czytaj dalej...

Inne artykuły z tej kategorii

Chałwa i bita śmietana – słodki hit na dziecięce przyjęcie
Wars kontra domowy prowiant – co wybrać na podróż koleją?
kawa rzemieślnicza
Palarnia kawy rzemieślniczej – klucz do idealnej filiżanki
Jak zrobić domową pizzę jak z włoskiej restauracji?
Dieta Low FODMAP IBS i SIBO
Dieta Low FODMAP pod lupą. Co trzeba o niej wiedzieć?
Dieta niemowlaka – co warto dodać, by wspierać jego rozwój i odporność?
Zrównoważone odżywianie w praktyce – co powinno znaleźć się na talerzu? (Artykuł sponsorowany)
Catering dietetyczny w Łodzi – dlaczego warto spróbować?
Czy naprawdę ich potrzebujesz? Fakty i mity o suplementach
Uzależnienia behawioralne – jak rozpoznać problem i gdzie szukać wsparcia?

Popularne tematy

owoce warzywa Zdrowie dzieci trening
Formularz kontaktowy


    Czy wiesz, że..

    7 faktów, które powinieneś wiedzieć o Matchy
    żywność ekologiczna wady i zalety
    Ekologiczna żywność i kosmetyki. Wady i zalety produktów ekologicznych
    Kozieradka, siemię lniane, pokrzywa na włosy
    Kozieradka, siemię lniane, pokrzywa – naturalna pielęgnacja włosów
    Sok z brzozy – naturalna aspiryna i izotonik!
    Szybka kawa z saszetki – sprawdź co pijesz!
    Inspiracje współczesnej dietetyki żywieniem człowieka pierwotnego
    Zespół Menkesa – objawy, przyczyny, leczenie i dieta

    Artykuły >Zdrowie kobiety > ciąża i poród

    ciąża i poród cukrzyca cukrzyca ciążowa
    2

    Dieta o niskim indeksie glikemicznym

    cukrzyca

    Cukrzyca u dzieci – przyczyny, objawy. Jak dostosować dietę dziecka z cukrzycą?

    Dieta cukrzycowa – MITY

    ciąża i poród

    Wzdęcia w ciąży – przyczyny. Co na wzdęcia w ciąży?

    Czego nie jeść w ciąży?

    Dieta po cesarce