Cholesterol nie musi być zły

Aktualizacja: 5 lutego, 2021

Większości z nas cholesterol kojarzy się tylko i wyłącznie negatywnie. Są jednak i tacy, którzy uważają, że jest on niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Którzy mają rację? A może prawda, jak to zazwyczaj bywa leży po środku?

Cholesterol to biało-żółty związek tłuszczowy, który wyglądem przypomina odrobinę wosk ze świecy. Wytwarzany jest w wątrobie i krąży po naszym krwioobiegu. Jednak nie sam. Cholesterol łączy się ze specjalnymi białkami, tworząc lipoproteiny. Lipoproteiny różnią się od siebie gęstością, w zależności od tego, jaki mają stosunek tłuszczu do białka w jednej cząsteczce. Wyróżniamy te o niewielkiej gęstości, gdzie tłuszcz stanowi większą część i oznaczamy je symbolem LDL. Istnieją także takie o dużej gęstości, zawierające z kolei więcej białka i oznaczamy je symbolem HDL.

„Zły cholesterol”

Lipoproteiny LDL, czyli tzw. „zły cholesterol” dostarczają cholesterol do komórek organizmu. Każda z komórek przyjmuje go tyle, ile w danym momencie potrzebuje. Problem pojawia się wtedy, kiedy cholesterolu jest więcej, niż komórki są w stanie pobrać. Osadza się on wtedy w naczyniach krwionośnych i staje się czynnikiem ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Stąd właśnie wzięło się określenie- „zły cholesterol”.

„Dobry cholesterol”

Jak to zazwyczaj bywa, jeśli jest „zły cholesterol”, to musi być i „dobry”. Ktoś w końcu powinien zaprowadzić porządek. Lipoproteiny LDL i HDL bardzo dobrze się uzupełniają. HDL zbiera z krwi cholesterol, który nie został wykorzystany przez komórki i zabiera go z powrotem do wątroby. W wątrobie jest rozkładany i wydalany z organizmu. Zatem HDL w przeciwieństwie do LDL zapobiega powstawaniu miażdżycy. Poznaj także nowe oznaczenie w lipidogramie jakim jest cholesterol Nie-HDL!

Kiedy należy uważać ?

Sytuacją niepożądaną jest ta, w której lipoproteiny LDL przeważają nad HDL. Zbyt mała ilość cząsteczek HDL powoduje, że niewykorzystany przez komórki cholesterol nie jest transportowany z powrotem do wątroby i może powodować miażdżycę, choroby serca, zawały i udary. Aby temu zaradzić, należy stosować odpowiednią dietę, zwiększającą poziom „dobrego cholesterolu”.

Poziom cholesterolu LDL zwiększa się po spożyciu niefiltrowanej kawy, podrobów, skórek z kurczaka i indyka, śmietany, sosów na bazie majonezu, cukru, alkoholu, chipsów (zobacz, co nauka mówi o ich jedzeniu), ciasta, wędlin, żółtych serów i tłustego mięsa.

Na wzrost cholesterolu HDL wpływają korzystnie oleje roślinne, ryby, produkty pełnoziarniste, zielona herbata, czosnek, zioła, warzywa oraz umiarkowane picie czerwonego wina.

Norma cholesterolu dla osoby dorosłej:

Poziom cholesterolu przekraczający dopuszczalne normy może zagrozić naszemu życiu. W większości przypadków konieczne jest zażywanie leków, jednak jeśli zareagujemy odpowiednio wcześnie wystarczy, że zmienimy swój styl życia. Aktywność fizyczna i zdrowa dieta to najgroźniejsi wrogowie „złego cholesterolu”.