Korzeń maca – działanie, skład i zastosowanie

Aktualizacja: 5 marca, 2018

Pochodzący z peruwiańskich Andów korzeń rośliny maca, nie bez powodu przeżywa na nowo swoje „pięć minut” chwały. Zaliczany jest obecnie do grupy roślin o wyjątkowych właściwościach, gdyż wpływa na poprawę zaburzeń płodności u mężczyzn, łagodzi dolegliwości menstruacyjne oraz zmiany towarzyszące kobietom podczas menopauzy. Warto przyjrzeć się bliżej afrodyzjakowi, który poprawia również libido!

Korzeń maca

Maca należy do rodziny roślin kapustowatych, do których można zaliczyć również rzepę, brokuły czy kapustę. W terminologii figuruje pod wieloma nazwami, które pochodzą z różnych języków. Korzeń macy można znaleźć również m.in. pod nazwą trawy lub ziela pieprzowego, peruwiańskiego żeń-szenia, maca, maka, maca-maca czy też Ayak Willku lub Chichira.

Korzeń maca – działanie

Korzeń macy można określić jako adaptogen, co oznacza że dostosowuje swoje właściwości do potrzeb organizmu. Definicja „Adaptogenu” oznacza każdy środek, który stymuluje odporność i zapewnia odporność na choroby.

Od pokoleń maca była wykorzystywana na terenach peruwiańskich Andów jako pokarm, który zwiększał płodność oraz libido zarówno u ludzi, jak i u zwierząt. Do dziś maca wykorzystywana jest na tamtejszych terenach nie tylko jako środek poprawiający płodność, ale również jako podstawowe źródło energii i składników mineralnych. Warto zwrócić uwagę na badania przeprowadzone w 1961 r. przez wybitną peruwiańską biolog dr Glorię Chacon de Povivi, które potwierdziły dostrzeżone wieki wcześniej obserwacje ludzi pierwotnych, dotyczące poprawy płodności u ssaków. Dokładnie trzydzieści sześć lat później w 1997 r., podczas jednej z konferencji w USA, korzeń maca zaproponowano jako środek zastępczy dla terapii hormonalnej dla kobiet w okresie menopauzy. Dwa powyższe wydarzenia sprawiły, że o maca-maca ponownie zrobiło się głośno.

Działanie peruwiańskiego żeń-szenia nie kończy się wyłącznie na wpływie na płodność, choć jest jego podstawową właściwością. Stanowi także dobrą wiadomość dla osób zmagających się z anemią i przewlekłym zmęczeniem! Wprowadzenie macy do diety może przynieść poprawę wyników czerwonokrwinkowych, dzięki czemu reguluje stany anemiczne będące przyczyną zmęczenia. Pieprzowe ziele łagodzi ponadto stany depresyjne, stres i poprawia słabą pamięć.

Korzeń maca – skład

Punktem wyjścia podczas analizy działania ziela pieprzowego jest wyjątkowo bogaty skład rośliny. Zawiera bowiem wszystkie podstawowe składniki odżywcze tj. 60% węglowodanów, ok. 10% białka oraz 3% tłuszczu we wręcz idealnych proporcjach względem siebie. Węglowodany są łatwo przyswajalne, nie brak jednak opornego na działanie enzymów trawiennych błonnika regulującego pracę jelit. Warto wyróżnić białko, które mimo pochodzenia roślinnego jest zaliczane do pełnowartościowego, gdyż zawiera dwadzieścia różnych aminokwasów oraz aż siedem z ośmiu endogennych, niezbędnych  dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Tłuszcz wchodzący w skład rośliny należy do tłuszczów nasyconych w postaci kwasu palmitynowego oraz w przeważającej ilości do nienasyconych, do których zaliczyć możemy wielonienasycony kwas linolowy z rodziny omega-6 oraz jednonienasycony oleinowy.

Jak wcześniej wspominałam, maca obecnie stanowi podstawowe źródło energii oraz składników mineralnych dla osób zamieszkujących w peruwiańskich Andach. Peruwiańskie ziele dostarcza wapnia, magnezu, potasu, fosforu, siarki, sodu, żelaza oraz cynku, jodu, miedzi, selenu, bizmutu manganu i krzemu. Z witamin można wyróżnić tiaminę (B1), ryboflawinę (B2) oraz kwas askorbinowy (witamina C) i alfa tokoferol (witamina E).

Korzeń maca może dostarczyć ponadto organizmowi licznych substancji biologicznie czynnych takich jak katechiny, izotiozyjaniany, antynowotworowe alkaloidy i glukozynolany, obniżające poziom cholesterolu we krwi fitosterole oraz naturalne przeciwutleniacze w postaci flawonoidów i karotenoidów.

Korzeń maca – zastosowanie

Jadalną część macy jest korzeń, który swoim kształtem przypomina rzodkiewkę o wielości ok. 5–7 cm. Zastosowanie w kuchni zależy od formy, w jakiej macę posiadamy. Świeżą możemy ugotować i spożyć jako zastępnik ziemniaków, można również po obróbce termicznej ją ususzyć i zetrzeć, otrzymując proszek. Sproszkowana forma jest łatwiejsza do wkomponowania jej w potrawy, gdyż maca posiada charakterystyczny gorzko-słodki smak. Dodając sproszkowaną roślinę do potraw można ukryć nieprzyjemny dla niektórych smak. Najkorzystniej jest spożywać macę w postaci sproszkowanej na surowo dodając ją do potraw, które nie wymagają obróbki termicznej. Warto więc wzbogacić w nią koktajle, mleko zwierzęce lub roślinne, owocowy lub warzywny sok czy też desery przygotowywane i spożywane na zimno.

Korzeń maca – gdzie kupić?

Proszek z korzenia macy możemy zakupić w dobrych w sklepach z ekologiczną żywnością zarówno internetowych, jak i stacjonarnych.

Mieszkańcy peruwiańskich Andów znają i wykorzystują macę od wieków. Świat usłyszał o niej wieki później. Myślę, że nowe „superfoods” warto wypróbować, by wzbogacić się o nowe doświadczenia smakowe i kulinarne, dodatkowo dostarczając organizmowi licznych substancji odżywczych.