Jakie są objawy cukrzycy? Skórne objawy cukrzycy
Zaburzenia gospodarki węglowodanowej rozwijają się bardzo wolno i zazwyczaj mija kilkanaście lub kilkadziesiąt miesięcy, zanim zostaną one wykryte [1]. Rozpoznanie diabetes mellitus wymaga bowiem stwierdzenia hiperglikemii oraz typowych objawów cukrzycy, których to nasilenie uzależnione jest od rodzaju, jak również dynamiki przebiegu tej choroby. Cukrzyca jako choroba metaboliczna towarzyszyła człowiekowi od zawsze, a na przestrzeni dziejów przybrała rangę epidemii i stała się czwartą przyczyną zgonów na świecie [3].
Jakie są objawy cukrzycy?
Jednym z najistotniejszych problemów hiperglikemii jest brak niepokojących objawów i dobre samopoczucie u pacjentów z cukrzycą pomimo wysokich stężeń glukozy. Symptomy diabetes mellitus pojawiają się bowiem stopniowo i często są trudne do zauważenia. Pierwsze wzmianki dotyczące typowych objawów cukrzycy pochodzą już z 1550 r. p.n.e. – w papirusie Ebersa znajduje się opis choroby przebiegającej z częstym oddawaniem dużych ilości moczu [4]. Organizm człowieka podejmuje próby obniżenia poziomu glukozy we krwi poprzez zwiększenie produkcji insuliny oraz wydalanie tego cukru właśnie z moczem. Utrzymująca się hiperglikemia sprawia, że u pacjentów pojawiają się kolejne zaburzenia, takie jak osłabienie, drażliwość, wzmożona senność, obniżenie nastroju. Zauważalne stają się również cechy odwodnienia oraz zaburzenia gospodarki elektrolitowej.
Wczesne objawy cukrzycy
Stopniowy rozwój hiperglikemii sprawia, iż cukrzyca (zwłaszcza typu 2) pozostaje przez wiele lat bezobjawowa, a jej rozpoznanie niejednokrotnie bywa przypadkowe. Wśród klasycznych, wczesnych symptomów diabetes mellitus często wymienia się wzmożone pragnienie (polidypsja) oraz zwiększone oddawanie moczu (wielomocz, poliuria). Glukoza zawarta w pożywieniu staje się niedostępna dla komórek, w związku z czym organizm próbuje wykorzystać substraty pozawęglowodanowe jako źródła energii, zwiększając tym samym metabolizm kwasów tłuszczowych, a w efekcie powodując gwałtowny spadek masy ciała – charakterystyczny dla pierwszego typu cukrzycy. Z czasem hiperglikemie zaczynają wpływać na ogólne samopoczucie, co objawia się osłabieniem, znacznym zmęczeniem oraz brakiem energii do życia. Należałoby również wspomnieć, iż chorzy mogą odczuwać nieustanną suchość w ustach, dostrzegać wysychanie skóry i błon śluzowych jako konsekwencje wielomoczu.
- zwiększone oddawanie moczu;
- wzmożone pragnienie;
- zmęczenie, brak energii do życia;
- osłabienie, drażliwość, niechęć do nauki;
- pogorszenie koncentracji;
- szorstkowatość i suchość skóry;
- świąd skóry;
- stany zapalne zewnętrznych narządów płciowych;
- gwałtowny spadek masy ciała, mimo zachowanego lub wzmożonego łaknienia;
- przejściowe zaburzenia widzenia,
skontaktuj się z lekarzem oraz wykonaj oznaczenie stężenia glukozy we krwi w celu możliwie szybkiej diagnostyki choroby oraz wdrożenia odpowiedniej metody leczenia.
Skórne objawy cukrzycy
Pomimo postępu medycyny nieskuteczne, a niekiedy nawet nieefektywne leczenie cukrzycy prowadzi do poważnych powikłań sercowo-naczyniowych, a coraz częściej również do powstawania zmian na skórze [3]. Częstość występowania takich zmian u diabetyków szacuje się na około 25%. Podwyższone stężenie glukozy, jak również zubożała bariera odpornościowa organizmu tworzą doskonałe środowisko do rozwoju mikroorganizmów, sprzyjając zakażeniom bakteryjnym i grzybiczym. Nadkażenie tymi drobnoustrojami niewątpliwie związane jest ze znacznym odwodnieniem naskórka na skutek przedłużającej się hiperglikemii, co sprawia, że pacjenci zaczynają dostrzegać ropne zmiany oraz skarżą się na dość częste występowanie stanów zapalnych narządów moczowo-płciowych. Sucha, nadmiernie łuszcząca się skóra to powszechna dolegliwość, z którą borykają się cukrzycy. Krążąca w układzie krwionośnym krew diabetyka zawiera zbyt dużą ilość glukozy i upośledza odżywienie i nawodnienie tkanek skórnych [3]. Zaburzenia krążenia krwi sprzyjają zakażeniom, a powstałe rany bardzo długo się goją.
Charakterystyczny, cukrzycowy świąd skóry jest objawem dającym podstawę do diagnostyki w kierunku tej choroby. Organizm cukrzyka bowiem znacznie gorzej radzi sobie z infekcjami, a mechaniczne uszkodzenia naskórka stanowią wrota dla drobnoustrojów chorobotwórczych. Otwarte, trudne do wyleczenia rany są poważnym skutkiem uszkodzenia naczyń krwionośnych, a jednocześnie oznaką upośledzenia krążenia. Nie ulega więc wątpliwości, iż dbanie o skórę, stosowanie właściwych środków do jej pielęgnacji, jak również baczna obserwacja mogących się pojawić zmian są dla diabetyków istotną sprawą.
Objawy cukrzycy bywają różnorodne, niekiedy nawet mało specyficzne, w dużym stopniu zależne zarówno od rodzaju, jak i dynamiki przebiegu tej choroby. Należy też podkreślić, że powstałe na skutek przedłużających się hiperglikemii zaburzenia niejednokrotnie mogą stać się przyczyną niebezpiecznych dla zdrowia, a nawet życia powikłań.
Literatura:
- Czupryniak L., 2013, Stan przedcukrzycowy – czas na niefarmakologiczną i farmakologiczną prewencję cukrzycy. Diabetologia Kliniczna, tom 2, 4, 144–149.
- Gajewski P. (red.) 2013, Choroby wewnętrzne na podstawie Interny Szczeklika. Medycyna Praktyczna, Kraków,
- Gołdyn A., Goździalska A., Jaśkiewicz J., 2013, Dermatozy – aktualne problemy cukrzycy.repozytorium.ka.edu.pl/bitstream/handle/11315/721/Gozdzialska_Anna_Dermatozy_skorne-aktualne_problemy_cukrzycy_2013.pdf?sequence=1&isAllowed=y [dostęp: 27.04.2018],
- Korzeniowska K., Jabłecka A., 2008, Cukrzyca (część I). Farmacja Współczesna, 1, 231–235,
- Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2017. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. Diabetologia Praktyczna, 2017, tom 3, suplement A.