Jak prawidłowo grillować? Zasady, wybór mięsa i dodatków oraz higiena

Aktualizacja: 28 marca, 2024

Gdy tylko wieczory stają się wystarczająco ciepłe, by można było komfortowo spędzić czas na świeżym powietrzu, ze sklepowych półek znikają grille i podpałki, a my chętnie rozpoczynamy spotkania przy rozgrzanym ruszcie. Jednak, aby wieczór był w pełni udany, musimy przygotować się do niego nieco wcześniej.

Prawidłowe grillowanie – zasady

Aby mięso miało niesamowity aromat, warto natrzeć je własnoręcznie przyrządzoną marynatą i pozostawić na co najmniej kilka godzin, jednak w przypadku ciemniejszych mięs zaleca się dobę. Mieszanka rozmaitych ziół, pieprzu, soli, czerwonej papryki i słodkiej papryki w proszku, cebuli w oliwie z oliwek wzbogaci każde mięso. Pamiętajmy iż kurczak sam w sobie nie posiada bogatego smaku, tak więc jeśli mamy zamiar go serwować pamiętajmy o odpowiednio bogatej marynacie.  Czas marynowania zależy od rodzaju mięsa oraz składu marynaty – z reguły najkrócej marynujemy drób, a najdłużej baraninę.

Poza mięsami możemy również marynować warzywa. W podobnej marynacie jak w przypadku mięs umieszczamy dowolne warzywa – pokrojone w kostkę lub plastry i wstawiamy do lodówki na 2–3 godziny, aby przed grillem wchłonęły smak i aromat przypraw.

Grillowanie mięsa jest długotrwałym procesem, więc aby goście nie byli zbyt głodni, warto podać przekąski lub sałatki. Po zaspokojeniu pierwszego głodu, łatwiej im będzie czekać na pieczone mięsa lub ryby. Do grillowanych mięs i ryb dodajemy bagietkę, pieczone ziemniaki (dobrze je najpierw podgotować, aby były wystarczająco miękkie) lub opiekany na ruszcie chleb z oliwą i ziołami.                

Na koniec dobrym pomysłem jest deser, na przykład lody z owocowym musem lub świeżymi owocami czy domowe ciasto. Nieodłącznym dodatkiem jest także piwo, warto zwrócić uwagę na piwo ziołowe, które nie tylko wyśmienicie smakuje, ale także wykazuje zdrowotne właściwości.

Rozpalanie grilla powinno się obejść bez sztucznych i chemicznych rozpałek w płynie, które natychmiastowo wzniecają ogień, ale jednocześnie mogą zmienić smak potraw z grilla. Do grillowania najlepiej użyć ekologiczną rozpałkę, która nie zawiera szkodliwych substancji i ma neutralny zapach, nie wpływając tym samym na smak i aromat grillowanych dań.

Znacznie ułatwi rozpalanie grilla używanie miecha, który wprowadzi powietrze w dolną część paleniska. Jeśli jednak go nie posiadamy, nic się nie dzieje. Odpowiednie miejsce rusztu również ułatwi nam ten proces. Grill powinien być ustawiony w miejscu, w którym nie jest narażony na silne podmuchy wiatru, ani z którego dym nie będzie kierował się w stronę grillujących.

Nie zapominaj o przewracaniu gorącego brykietu – nie potrząsaj grillem, ale użyj długich, grillowych szczypiec, które mają płaskie łopatki i umożliwiają wygodne chwytanie bryłek. Za ich pomocą możesz też równomiernie ułożyć żar.

Grillowanie – jakie mięso i dodatki wybrać?

Do szaszłyków z owocami wybierajmy indyka lub kurczaka – ich delikatne mięso dobrze komponuje się z jabłkami, świeżymi i suszonymi śliwkami, brzoskwinią czy ananasem, oraz potrzebuje tyle samo czasu na upieczenie się co owoce. Do szaszłyków wieprzowych najlepiej nadają się surowe pieczarki i twardsze warzywa (kolorowa papryka, bakłażan, cukinia, cebula). Składniki szaszłyków starajmy się kroić na kawałki równej wielkości, żeby równomiernie się zgrillowały.

Warzywa najczęściej pieczemy  na aluminiowych tackach, aby się nadmiernie nie przypaliły. Możemy je wykorzystać do sałatki lub zrobić kolorowe szaszłyki.

Twarde warzywa jak ziemniaki, marchew czy całe kolby kukurydzy, należy wcześniej zblanszować lub podgotować. Gdy znajdą się już na ruszcie, pamiętajmy o regularnym obracaniu i smarowaniu ich marynatą przy pomocy włosianego pędzla, aby upiekły się równomiernie.

Do przewracania ryb, które stają się kruche, podczas grillowania najlepiej używać łopatek drewnianych, które mniej uszkadzają mięso. Aby przyspieszyć grillowanie i zmniejszyć możliwość przypalenia produktów, możemy użyć grilla z pokrywą.

Prawidłowe grillowanie – najważniejsza higiena

Aby ułatwić sobie pracę podczas sprzątania, warto uwzględnić kilka wskazówek:

• Po grillowaniu sztućce można namoczyć na 10 minut we wrzątku z płynem do mycia naczyń. W ten sposób  łatwiej będzie je domyć.
• Jeżeli grillujemy na grillu węglowym bezpośrednio na metalowej kratce, po użyciu dobrze jest umyć ją mleczkiem do czyszczenia i twardą szczotką plastikową. Płuczemy starannie, a następnie myjemy ponownie płynem do mycia naczyń i spłukujemy.
• Elektryczne grille teflonowe czyścimy po każdym użyciu, wyłączone z prądu, zgodnie z zaleceniami producenta. Do wstępnego oczyszczenia najlepiej użyć miękkiego pędzla. Nie używamy ostrych szczotek, szorstkich myjek, druciaków itp. ani zbyt silnych środków do mycia – jeśli teflonowa powłoka się uszkodzi, potrawy zaczną do niej przywierać.
• Grill gazowy czyścimy po uprzednim rozgrzaniu (max temperatura przez ok. 10 min.), w grubych rękawicach. Ruszt oraz blachę pokrytą porcelanową powłoką oczyszczamy drucianą szczotką oraz skrobakiem, a następnie myjemy wodą z szarym mydłem.
• Patyczki do szaszłyków dobrze jest przed nadzianiem posmarować wacikiem kosmetycznym, nasączonym oliwą – nie będą się przypalać i łatwiej będzie zdjąć z nich kolejne porcje dania. Przygotowane szaszłyki najwygodniej grillować na tackach.
• Mięso na kotlety z rusztu kroimy na plastry równej grubości, a przed zamarynowaniem rozbijamy lekko tłuczkiem (schab, karkówka) lub pięścią (drób, polędwiczki). Podczas grillowania najwygodniej obracać mięso szczypcami z szeroką płaską końcówką.

Warto zastanowić się wcześniej, co i kiedy przygotować, ponieważ mięsa zazwyczaj wymagają kilku godzin marynowania, natomiast zbyt długo przechowywane sałatki stracą swój apetyczny wygląd i smak. Jeżeli planujemy ciasta, to raczej takie, które można upiec dzień wcześniej i przechowywać bez lodówki (marmurkowe, orzechowiec, szarlotkę na kruchym spodzie).

Aby liście sałaty były smaczniejsze i bardziej chrupiące, należy je namoczyć  na kwadrans w lodowatej wodzie – przy okazji pozbędziemy się zanieczyszczeń i drobnych owadów. Nawodniona sałata dłużej pozostanie też świeża i zachowa apetyczny wygląd. Ponieważ sól znajdująca się w sosach i przyprawach przyspiesza jej więdnięcie, dodajemy ją tuż przed podaniem.

Wszystkie sałaty (oprócz lodowej) dobrze jest kroić nożem z drewnianym ostrzem (takim jak do masła) lub rwać palcami na kawałki – metalowe noże uszkadzają komórki liści, które więdną i tracą smak.

Pamiętajmy, że sałatki źle znoszą wysoką temperaturę oraz bezpośrednie nasłonecznienie, dlatego miski i salaterki z sałatami najlepiej ustawić w zacienionym, przewiewnym miejscu.

Urządzając grilla w przydomowym ogrodzie dobrze jest dysponować planem B, czyli obszerną kuchnią lub zadaszonym tarasem, gdzie można się przenieść z całym towarzystwem w razie kaprysów pogody.

Jeżeli wśród gości będą dzieci, wegetarianie, osoby starsze zaplanujmy dla nich coś specjalnego lub alternatywne (lżejsze, bezmięsne) wersje potraw. Jeżeli znamy preferencje naszych gości, warto je uwzględnić, aby każdy czuł się dobrze podczas spotkania. Pamiętajmy, że spotkanie przy grillu jest nieoficjalne, tak więc bez skrępowania można poprosić panów o rozpalenie grilla i pilnowania jego prawidłowego smażenia (co niewątpliwie uczynią z przyjemnością), a panie – o pomoc przy przekąskach, sałatkach i deserach.