Biegunki przewlekłe – leczenie żywieniowe
Aktualizacja: 20 lipca, 2020
Biegunka przewlekła jest to stan chorobowy trwający dłużej niż 10–14 dni. Charakteryzuje się oddawaniem licznych luźnych stolców, zazwyczaj powyżej 4 na dobę albo pojedynczych z domieszką śluzu, krwi lub ropy.
Biegunka przewlekła bardzo często oporna jest na leczenie i nie da określić się jej przyczyny. Prowadzi do bardzo zaawansowanego niedożywienia, zwłaszcza u niemowląt.
Biegunka przewlekła – przyczyny
Do przyczyn biegunek przewlekłych mogą należeć:
- wady wrodzone przewodu pokarmowego np. zanik mikrokosmków czy zaburzone wchłanianie cukrów, tłuszczów,
- alergie pokarmowe,
- nietolerancja pokarmowa – celiakia,
- uszkodzenie jelita po zakażeniu wirusowym lub bakteryjnym,
- inwazja pasożytów np. lamblii,
- choroba Leśniewskiego-Crohna.
Biegunka przewlekła – leczenie
Przy ustalaniu odpowiedniej diety ważne jest, aby wziąć pod uwagę wyrównanie zaburzeń wodno-elektrolitowych oraz kwasowo-zasadowych. Konieczna jest także ocena stopnia niedożywienia.
Dziecku z biegunką przewlekłą należy zwiększyć podaż energetyczną aż o 50% normy dziennej, aby nie doprowadzić do wyniszczenia organizmu.
Przy bardzo ciężkim przebiegu biegunki przewlekłej możliwe jest wprowadzenie żywienia pozajelitowego, aby móc wyrównać braki składników odżywczych. Żywienie pozajelitowe należy także wprowadzić w przypadku braku tolerancji spożywanych produktów, ponieważ braki składników odżywczych mogą doprowadzić do wyniszczenia organizmu.
Biegunka przewlekła – dieta
Kiedy stopień biegunki jest średni lub umiarkowany można przeprowadzić próby wprowadzenia żywienia doustnego. Pokarmy powinny być lekkostrawne z wyłączeniem smażonych i pieczonych produktów. Muszą być przecierane, aby były łatwiej trawione. Mogą to być przeciery warzywne z dodatkiem gotowanego mięsa lub owocowe o jednolitej masie.
U niemowląt przy ostrych objawach biegunkowych można spróbować podawać mleko zastępcze bezlaktozowe lub ubogo laktozowe oraz z białkiem o znacznym stopniu hydrolizy. Takie preparaty są dla organizmu łatwo strawne, dlatego mogą być lepiej tolerowane niż mleko matki, które zawiera czystą laktozę wymagającą strawienia.
U osób dorosłych i u dzieci starszych należy zwiększyć zapotrzebowanie energetyczne, jednak pozostać przy diecie lekkostrawnej. Do potraw można używać miodu, masła, oleju, śmietany, aby podnieść kaloryczność produktów. Najlepiej, aby potrawy nie były surowe (np. papryka może podrażniać przewód pokarmowy) oraz nie były wzdymające (wykluczyć należy cebulę, czosnek, rośliny strączkowe). Produkty zbożowe nie powinny być z pełnego przemiału. Nie należy spożywać pełnoziarnistego chleba ani grubych kasz. Tutaj sprawdzi się biały ryż, kasza manna, sucharki z białego chleba z miodem, wafle ryżowe.
Obok produktów stałych należy pamiętać o odpowiednim nawadnianiu organizmu specjalnymi preparatami, które można zakupić w aptece (Gastrolit) lub też sporządzić we własnej kuchni (do przegotowanej wody należy dodać sól i cukier).
Przeczytaj nasz artykuł na temat tego co jeść przy biegunce!
Biegunka przewlekła – przykładowy jadłospis
Śniadanie: kasza manna gotowana na wodzie z miodem
II śniadanie: Bułka z masłem z herbatą owocową
Obiad: zupa jarzynowa przecierana, gotowany kurczak w koperku, ryż, gotowana marchewka z masłem
Kolacja: kluski leniwe z masłem i miodem
Biegunka przewlekła może prowadzić do poważnego wyniszczenia organizmu. Aby do tego nie dopuścić należy zwiększyć energetyczność posiłków oraz dbać o to, by były one lekkostrawne i dobrze tolerowane przez organizm. W przypadku biegunki przewlekłej konieczne jest skorzystanie z porady lekarza, ponieważ etiologia tego schorzenia może być bardzo różna.
Literatura:
Ciborowska Helena. Żywienie zdrowego i chorego człowieka, Wydanie III Uzupełnione, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2009, ISBN 978-83-200-3988-7.