Chleb bezglutenowy – przepis. Mąki bezglutenowe na chleb
Aktualizacja: 8 kwietnia, 2024
W związku z coraz częściej rozpoznawaną celiakią wśród społeczności, powszechniejsze stają się także mąki bezglutenowe i produkty, które można przygotować z ich wykorzystaniem. Ze względu na to, iż chleb jest produktem bardzo często spożywanym wśród Polaków, jego odpowiednik niezawierający glutenu jest pożądany. Ważne dla konsumentów jest także to, by jak najmniej odbiegał konsystencją, smakiem, zapachem i wyglądem od tradycyjnego. Dzięki temu chorzy unikną pojawienia się niekorzystnych efektów ubocznych, a także obniżenia jakości życia.
Chleb bezglutenowy
Chleb bezglutenowy to chleb dietetyczny wypiekany z użyciem mąki wyprodukowanej z ryżu, kukurydzy, gryki, prosa, a także skrobi, mąki sojowej, produktów mlecznych jajecznych oraz substancji pęczniejących pochodzenia roślinnego (pektyny). Jego produkcja jest bardzo istotna, gdyż pieczywo jest jednym z kluczowych produktów w diecie Polaka. Ze względu na wystąpienie celiakii czy nietolerancji glutenu, osoby chore muszą zrezygnować z wszelkich surowców, zawierających w swoim składzie zboża zawierające gluten. Jakość życia chorych ulega znaczącemu pogorszeniu ze względu na m.in. cenę produktów bezglutenowych i jeszcze do niedawna ich słabą dostępność. Początkowo chleby te były mało sprężyste, lepkie i niedostatecznie spulchnione, jednak obecnie stosowane zamienniki pozwalają upodobnić pieczywo bezglutenowe do tego tradycyjnego.
Mąki bezglutenowe na chleb
Zamienników dla tradycyjnych mąk jest obecnie bardzo dużo i na szczęście są one coraz łatwiej dostępne. Niestety często ich cena jest dość wysoka. Wśród bezglutenowych mąk wymieniamy:
- mąkę gryczaną – o charakterystycznym nieco podpalanym smaku, wyrabianą z ziaren gryki. Bardzo często stosowana jest do pierogów, naleśników, a także chleba. Często zalecane jest jej mieszanie z inną mąką, ze względu na dość intensywny smak,
- mąkę ryżową – ma wyraźną strukturę i dobrze sprawdza się do wypieków. Niestety sama w sobie słabo wiąże ciasto, stąd poleca się jej mieszanie z inną mąką,
- mąkę kukurydzianą – jest nieco miałka i cechuje ją żółty kolor. Warto stosować ją w połączeniu 1:1 z mąką ziemniaczaną, gdyż w przypadku zbyt dużej jej ilości w wypiekach, pozostawia uczucie ziarnistości,
- mąkę z amarantusa – jest coraz bardziej popularna, ze względu na jej szerokie walory zdrowotne. Dodatkowo charakteryzuje się lekko orzechowym posmakiem, a także podnosi jakość wypieków i spulchnia ciasto. Z tego względu jest jedną z najlepszych mąk do wypieku chleba,
- mąkę ziemniaczaną – jest to rodzaj powszechnie znany i stosowany, w wypiekach warto zmieszać ją z innymi mąkami, jednak idealnie nadaje się do zagęszczania sosów i zup,
- mąkę z manioku – występuje w postaci handlowej jako małe perełki i jest całkowicie bezsmakowa. Co ciekawe nie „zabiela” potraw, a więc idealnie nadaje się do zagęszczania sosów i zup. Bardzo często używany jest także do przygotowania różnorodnych legumin, jak kisiel czy budyń,
- mąkę z ciecierzycy – skleja ciasto lepiej niż mąka ryżowa, jednak pozostawia smak ciecierzycy w produkcie. Z tego względu zaleca się mieszanie jej z innymi rodzajami mąki, najlepiej tymi neutralnymi (amarantusowa, ryżowa),
- mąkę sojową – jest bardzo miałka, bardziej niż ta z cieciorki, dodatkowo skleja bardzo dobrze ciasto, jednak, podobnie jak powyższa, pozostawia posmak soi. Również poleca się jej mieszanie z mąkami neutralnymi,
- mąkę migdałową – świetnie sprawdza się do kruchych ciast, które ciężko przygotować bez dodatku glutenu. Bardzo dobrze skleja ciasto i nadaje mu niepowtarzalny smak.
Przepis na chleb bezglutenowy
Przepisów na chleb bezglutenowych jest wiele i naprawdę bardzo łatwo.
Składniki:
- 500 g mąki (mieszanka ryżowej, kukurydzianej i ziemniaczanej),
- 3 łyżki siemienia lnianego,
- 2 łyżki sezamu,
- ¾ łyżki soli,
- 1/5 łyżki cukru,
- 28 g świeżych drożdży,
- 500 ml ciepłej wody.
Przygotowanie: wszystkie składniki umieść w misce i dokładnie wymieszaj, a następnie przykryj naczynie i odstaw na ok. 20 minut w ciepłe miejsce. Po upływie tego czasu ciasto ponownie wymieszaj i przełóż do keksówki wyłożonej papierem do pieczenia. Całość ponownie przykryj i odstaw ponownie na 20 minut. Chleb piecz ok. godzinę w 230ᴼC, a później odstaw na kratce do wystygnięcia.
Składniki:
- 500g kaszy gryczanej niepalonej,
- 3 łyżeczki soli himalajskiej,
- 700 ml wody.
Przygotowanie: kaszę wypłucz na sitku, a następnie przełóż do miski i zalej wodą. Całość odstaw na minimum 8 h, a najlepiej całą noc (na wierzchu może utworzyć się pianka). Następnego dnia przemieszaj całość i uzupełnij wodę, którą wchłonęła kasza, tak by ziarna znajdowały się pod minimalną warstwą wody. Ponownie odstaw, jednak na cały dzień. Wieczorem sprawdź poziom wody, a jeżeli to konieczne odlej nadmiar. Klejącą kaszę zblenduj na pół gładko, dodaj sól i wymieszaj dokładnie. Ciasto przenieś do keksówki wyłożonej papierem do pieczenia i włóż do zimnego piekarnika na całą noc. Powinno przez ten czas wypełnić całą foremkę, a na wierzchu powinien uwidocznić się zaokrąglony „brzuszek”. Rano piekarnik nastaw na 200ᴼC i piecz chleb przez 50–55 minut. Gotowy wypiek wystudź na kuchennej kratce.
Podsumowując chleb bezglutenowy jest alternatywą dla tradycyjnego pieczywa dla osób cierpiących na celiakię. Dzięki temu, pacjenci mogą cieszyć się pieczywem bez obaw o niekorzystne skutki uboczne. Mąk bezglutenowych, mogących służyć do jego wypieku jest wiele i są coraz bardziej dostępne, a ich cena staje się coraz niższa.