Działanie oleju z ogórecznika. Zastosowanie oleju z ogórecznika na twarz i włosy
Aktualizacja: 20 maja, 2024
Ogórecznik lekarski, z którego nasion pozyskiwany jest cenny bioolej, jest zaliczany do chwastów. Kwitnie pięknymi, drobnymi kwiatkami w kolorze błękitu, które zupełnie nie przypominają żółtych kwiatów ogórka, który mylnie przywodzi na myśl nazwa rośliny. Jakie wartościowe składniki posiada olej z ogórecznika i w jakich sytuacjach warto po niego sięgnąć?
Ogórecznik lekarski
Ogórecznik to roślina dziko rosnąca na terenie krajów basenu Morza Śródziemnego. Dawniej używany był w medycynie ludowej, obecnie znany jest głównie za sprawą pozyskiwanego z jego nasion oleju, bogatego w wielonienasycone kwasy tłuszczowe, głównie gamma-linolenowy kwas tłuszczowy (30–45%). Poszczególne części ogórecznika w przeszłości używane były jako środek uspokajający, zwiotczający, a także przeciwzapalny w przebiegu infekcji dróg oddechowych.
Właściwości lecznicze ogórecznika lekarskiego
Liście i ziele ogórecznika działają osłaniająco na błony śluzowe, a także ściągająco. Przyspieszają również regenerację uszkodzonej śluzówki. Dlatego dawniej stosowane były m.in. podczas występowania biegunek. Olej pozyskiwany z nasion wykazuje właściwości przeciwzapalne, przeciwalergiczne, przeciwzakrzepowe i immunostymulujące. Obniża również ciśnienie krwi i stężenie cholesterolu w surowicy.
Olej z ogórecznika
Olej z ogórecznika lekarskiego jest wartościowym pod względem składu kwasów tłuszczowych olejem uzyskiwanym na zimno. Metoda tłoczenia na zimno jest metodą najstarszą i ekologiczną, ponieważ nie wykorzystuje się w niej żadnych rozpuszczalników. Uzyskiwane tą metodą oleje w porównaniu do olejów tłoczonych na gorąco charakteryzują się wyższą zawartością antyoksydantów, kwasów tłuszczowych nienasyconych oraz witamin rozpuszczalnych w tłuszczach.
Olej z ogórecznika cechuje się wyjątkowym profilem kwasów tłuszczowych, co wynika z wysokiej zawartości wielonienasyconych kwasów tłuszczowych (WNKT), z których aż 16 –27% stanowi biologicznie czynny kwas gamma-linolenowy (GLA) zaliczany do rodziny kwasów tłuszczowych omega-6. GLA jest niezbędnym nienasyconym kwasem tłuszczowym, który koniecznie trzeba dostarczać wraz z dietą, gdyż organizm samodzielnie nie potrafi go syntetyzować. W oleju pozyskiwanym z nasion ogórecznika znajduje się witamina E, flawonoidy, antocyjanozydy i garbniki.
Działanie oleju z ogórecznika
Olej z ogórecznika posiada szeroki zakres działania na organizm człowieka. Regularnie stosowany znakomicie poprawia poziom nawilżenia skóry, zapobiega jej szorstkości, działa wzmacniająco na barierę ochronną skóry, która staje się bardziej odporna na działanie drobnoustrojów. Z uwagi na wysoką zawartość witaminy E wykazuje działanie profilaktyczne przeciwko rozwojowi nowotworów jelita i prostaty, zapobiega miażdżycy naczyń krwionośnych, chorobom układu krążenia oraz chorobom neurodegeneracyjnym: chorobie Alzheimera i Parkinsona. Obniża także stres oksydacyjny.
Niedobór kwasu GLA prowadzi do uszkodzeń warstw lipidowych skóry, czego konsekwencją jest zaburzenie funkcji barierowej. Muggli stwierdził, że regularna suplementacja oleju z ogórecznika łagodzi przebieg przewlekłych stanów zapalnych skóry towarzyszących reumatoidalnemu zapaleniu stawów, łuszczycy oraz atopowemu zapaleniu skóry, gdyż przywraca równowagę barierze hydrolipidowej, poprawia spójność skóry oraz ogranicza utratę wody.
Dużym minusem oleju z ogórecznika jest fakt, że nie należy spożywać go w dużych ilościach, gdyż odznacza się on wysoką zawartością kwasów tłuszczowych z rodziny omega-6, które spożywane w nadmiarze tracą korzystne właściwości, wykazując działanie stymulujące produkcję prozapalnych cytokin. Maksymalną ilością oleju z ogórecznika, którą można spożyć na dobę, jest jedynie 1,2 g, co odpowiada 1/5 łyżeczki do herbaty!
Olej z ogórecznika na włosy i twarz
Olej z ogórecznika jest dobrym produktem pielęgnacyjnym do stosowania na skórę twarzy oraz włosy. Nie powinien zapychać porów i stymulować powstawania zaskórników mimo dosyć ciężkiej konsystencji. Zawiera wysoką zawartość kwasu gamma-linolenowego, który ma działania: odbudowujące naturalną barierę skóry, regeneracyjne i odżywcze. Wykazano jego skuteczność w kierunku łagodzenia owrzodzeń, rumienienia się oraz zmian trądzikowych. Działa przeciwzapalnie, poprawia funkcje obronne i zwiększa ukrwienie skóry, wpływając na lepsze jej odżywienie i dotlenienie, a także skuteczniejsze usuwanie toksyn, co w konsekwencji prowadzi do poprawy jej wyglądu i koloru. Jeśli chodzi o pielęgnację skóry głowy oraz włosów, olej z ogórecznika pomaga w zachowaniu naturalnego koloru, zapobiegając przedwczesnemu siwieniu. Warto zwrócić na niego uwagę, gdy ma się suchą skórę głowy oraz suche, puszące się włosy (wysokoporowate), gdyż regularnie stosowany poprawi poziom nawilżenia skóry głowy, wpłynie na odżywienie i dotlenienie cebulek włosowych, a w konsekwencji przyczyni się do poprawy nawilżenia wyrastających, nowych włosów. Łagodzi on ponadto stany zapalne skóry głowy.
Istnieją dwie drogi wzmocnienia skóry i włosów za pomocą oleju z ogórecznika: zewnętrzna i wewnętrzna. W pierwszej sytuacji, gdy stosujemy preparaty zawierające olej z ogórecznika lub czysty bioolej zewnętrznie, składniki w nim zawarte przechodzą wyłącznie do powierzchownych warstw skóry i włosów. Gdy zaś olej spożywamy, dochodzi do wzmocnienia skóry właściwej, co poprawia jej spójność, zapobiega utracie wody i wzmacnia cebulki włosowe. Dopiero po przejściu przez warstwy wewnętrzne skóry, podobnie jak krem czy odżywka, dociera on do warstwy rogowej, wypełniając przestrzenie międzykomórkowe. Chroni skórę przed dostawaniem się bakterii, toksyn i grzybów.
Olej z ogórecznika wykazuje silnie działanie przeciwzapalne, wzmacnia i nawilża skórę oraz działa korzystnie na organizm człowieka. Warto pamiętać, by nie przekraczać zalecanej, dopuszczalnej do spożycia dobowej dawki tego oleju, gdyż ono może wywołać skutek odwrotny do oczekiwanego.
Literatura:
- Obiedzińska A., Waszkiewicz-Robak B., Oleje tłoczone na zimno jako żywność funkcjonalna. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość 2012, 1, 80, 27–44,
- Materac E., Marczyński Z., Bodek K. H., Rola kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6 w organizmie człowieka. Bromat. Chem. Toksykol. 2013, XLVI, 2, str. 225–233,
- Muggli R. (2005), Systemic evening primrose oil improves the biophysical skin parameters of healthy adults. Int. J. Cosmet. Sci., 27, 4, 243–249,
- Kazimierska A., Bolesławska I., Przysławski J., Wpływ wielonienasyconych kwasów tłuszczowych na skórę ze szczególnym uwzględnieniem kwasu Gamma-linolenowego. Nauka Przyroda Technologie, 2017, 11, 3, s. 245–252.