Chirurgiczne leczenie otyłości – żywienie po zabiegu bariatrycznym

Otyłość i choroby z nią związane stanowią jeden z najistotniejszych problemów współczesnego świata. Kiedy BMI przekracza wartość 40 kg/m2 mowa jest o otyłości olbrzymiej. W tym przypadku oprócz zmiany stylu życia oraz diety, często stosuje się zabiegi bariatryczne.

Zabiegi bariatryczne – właściwości

Chirurgiczne leczenie otyłości polega między innymi na zabiegu zmniejszenia objętości żołądka poprzez usunięcie jego części lub umieszczenie w nim specjalnej opaski. Taki rodzaj leczenia nazywany jest bariatrycznym zabiegiem restrykcyjnym.

Zabiegi restrykcyjne powodują znaczne ograniczenie wielkości przyjmowanych pokarmów poprzez zmniejszenie pojemności żołądka do ok. 100–150 ml, co odpowiada wielkości żołądka niemowlęcia. Osoba otyła musi wiedzieć, że zabieg wiąże się z całkowitą zmianą stylu życia – ścisłym przestrzeganiem zaleceń dietetycznych oraz ze zwiększoną aktywnością fizyczną. Zmiana nawyków żywieniowych jest kolejną ważną czynnością, która w przyszłości pomoże utrzymać wagę. 

Zabiegi bariatryczne – odżywianie

Zmiana sposobu żywienia po operacji polega przede wszystkim na obniżeniu wartości energetycznej posiłków oraz zmianie konsystencji, rodzaju oraz wielkości spożywanych produktów żywieniowych. Pierwsze 6–8 tygodni po zabiegu to ważny czas, w którym goją się rany pooperacyjne, natomiast przewód pokarmowy przystosowuje się do zmian, które zaszły w budowie.

Zalecenia dietetyczne w tym okresie są wyjątkowo restrykcyjne.

• W pierwszych dniach po zabiegu pacjent otrzymuje jedynie dożylnie wodę oraz glukozę. Druga doba zakłada spożywanie przez pacjenta bezkalorycznych napojów, takich jak przegotowana lub niegazowana woda czy słaba herbata bez cukru w ilości około 500 ml na dobę w porcjach po 15 ml (duża łyżka). W trzeciej dobie całkowita objętość przyjmowanych płynów wzrasta do 1000 ml, a jednorazowej porcji do 30 ml. W kolejnych dniach pacjent powinien przyjmować płyny w ilości 100 ml na godzinę. Przeciwwskazane jest wówczas picie przez słomkę, ponieważ wiąże się z połykaniem zbyt dużej ilości powietrza.
• W pierwszym tygodniu po operacji bezkaloryczne napoje należy częściowo zastąpić napojami odżywczymi, takimi jak odtłuszczone mleko, odtłuszczony jogurt naturalny, przecedzony bulion czy mleko sojowe. Powinny one stanowić nie więcej niż połowę wypijanych płynów w ciągu dnia. Włączyć można również rozcieńczone soki owocowe czy kleiki ryżowe.
• W drugim i trzecim tygodniu po zabiegu należy zwiększyć ilość wypijanych płynów obojętnych do 1500–1900 ml na dobę. Płyny odżywcze z kolei powinno się zastępować stopniowo stałymi, miękkimi oraz wilgotnymi wysokobiałkowymi artykułami spożywczymi, takimi jak jaja na miękko, parowane ryby, drób, niskotłuszczowy serek. Zaleca się spożywanie 4–6 posiłków dziennie w ilości ok. 1/3 szklanki. W pierwszej kolejności należy spożywać białko w ilości 60 g/dobę.
• Z początkiem czwartego tygodnia po zabiegu powinno się stopniowo rozszerzać dietę, wprowadzając ugotowane miękkie warzywa i przecier z owoców bez dodatku cukru. Należy włączyć jeden miękki posiłek o stałej konsystencji, jeśli pacjent go dobrze toleruje. Najlepiej spożywać 4–6 posiłków dziennie w ilości ½ szklanki. W pierwszej kolejności ważne jest spożywanie białka w ilości 60–90 g. Płyny powinny być wypijane najpóźniej pół godziny przed posiłkiem lub po posiłku, aby nie zaburzać procesów trawiennych. Spożywane produkty muszą być dobrze przeżuwane, aby ułatwiać trawienie.
• Po siedmiu tygodniach od operacji należy dostosować kaloryczność diety do wzrostu, masy ciała oraz wieku osoby. Powinno się spożywać 3 posiłki i 2 przekąski w ciągu dnia o objętości 250 ml (szklanka). Zaleca się również wypijanie płynów w ilości 1,5–2 l  na dobę. Stopniowo wprowadzać można coraz większe ilości ugotowanych warzyw i owoców, ponieważ w takiej formie są lekkostrawne.

Dieta pooperacyjna jest niezwykle ważną częścią leczenia. Od jej stosowania może zależeć powodzenie zabiegu. Operacje na żołądku wymagają szczególnej i ścisłej diety. Tak jest w przypadku resekcji żołądka, czyli usunięcia całości lub części narządu oraz w przypadku zabiegów bariatrycznych. Chirurgiczne leczenie otyłości, mimo iż stwarzają ryzyko utraty zdrowia, dają ogromną szansę na pozbycie się otyłości, która niesie za sobą wiele zdrowotnych konsekwencji. Zabieg ten wraz ze zmianą stylu życia przynieść może wyczekiwane rezultaty.