Zgaga – objawy, przyczyny, leczenie oraz dieta

Aktualizacja: 30 grudnia, 2024

Zgaga, czyli nieprzyjemne uczucie pieczenia za mostkiem, jest objawem, który dosyć często dokucza Polakom. Czy jest zjawiskiem groźnym? Jaki wpływ na jej występowanie ma nasza dieta i styl życia? Co zrobić, żeby się jej pozbyć?

Niemalże każdy z nas cierpiał kiedyś na epizod zgagi. Większość pamięta ten nieprzyjemny, palący ból w okolicy przełyku po obfitej, świątecznej kolacji czy też po zjedzonym w biegu śniadaniu. Jest on naturalną reakcją organizmu na nadmiar treści pokarmowej w żołądku. Kiedy ta zakwaszona sokiem żołądkowym treść, zamiast przemieszczać się w kierunku dwunastnicy, wraca do przełyku, wtedy narusza jego błonę śluzową powodując ból. Zgaga może, ale nie musi być oznaką takich zaburzeń jak choroba refluksowa przełyku czy nadkwasota żołądka. Jak rozpoznać, kiedy mamy do czynienia z tym zjawiskiem i jak sobie z nim poradzić?

Zgaga – objawy

Pojawienie się zgagi najczęściej jest opisywane jako palący ból w klatce piersiowej i przełyku. Niejednokrotnie bywa mylona z bólami wieńcowymi z powodu podobnej lokalizacji. Jak więc te dwa zjawiska rozróżnić? Zgaga pojawia się zazwyczaj po spożyciu posiłku, szczególnie jeśli był on obfity i tłusty. Nasila się także w czasie schylania i w pozycji leżącej. Pacjenci z chorobą refluksową i nadkwasotą powinni raczej definiować to uczucie jako zgagę, jednak nie jest to reguła. Ból wieńcowy natomiast nie ma związku z jedzeniem. Jeżeli pojawia się np. po wysiłku fizycznym lub w sytuacji bardzo stresowej i doświadcza go osoba, u której zdiagnozowane są problemy z układem sercowo-naczyniowym, można wtedy podejrzewać, że nie jest powiązany ze zgagą.

Zgaga – przyczyny

Podstawowym czynnikiem wpływającym na pojawienie się zgagi jest nieprawidłowy styl życia składający się na:

• zbyt obfite posiłki,
• za szybkie jedzenie (razem z pokarmem połykamy powietrze i zwiększamy tym samym objętość treści żołądkowej),
• pokarmy tłuste, ostro przyprawione,
• napoje gazowane,
• stres,
• używki,
• choroba refluksowa przełyku,
• nadkwasota żołądka,
• ciąża (wzrastający płód powoduje ucisk na żołądek, a progesteron wpływa na rozluźnienie dolnego zwieracza przełyku).

Zgaga – leczenie

Jeżeli palenie w przełyku jest zjawiskiem, które rzadko nas dotyka i nie jest uciążliwe, to wprowadzenie modyfikacji do diety i wyeliminowanie pokarmów, które je wywołują są wystarczające, aby sobie z nim poradzić. Przy takich epizodach można się również posiłkować doraźnymi lekami dostępnymi bez recepty, tj. kapsułkami, tabletkami musującymi czy syropami, których zadaniem jest zablokowanie nadmiernej produkcji kwasu solnego w żołądku lub zobojętnianie tego kwasu. W tej kwestii najlepiej skonsultować wybór odpowiedniego preparatu z farmaceutą. U kobiet w ciąży zaleca się eliminowanie tego zjawiska domowymi sposobami. Jeśli jednak zgaga pojawia się często, należy wtedy zasięgnąć porady lekarskiej i ewentualnie podjąć próby zdiagnozowania przyczyny jej występowania poprzez wykonanie odpowiednich badań.

Zgaga – dieta

Leki nie są jedynym, skutecznym sposobem pozbycia się zgagi. Przede wszystkim trzeba zadbać o zmianę nawyków, które wpływają negatywnie na nasze zdrowie. Najważniejsze zasady to:

• spożywanie małych objętościowo pokarmów,
• unikanie leżenia i podejmowania aktywności fizycznej od razu po posiłku,
• ograniczenie tłustego jedzenia,
• zrezygnowanie z ostrego przyprawiania i dosalania potraw,
• odstawienie kofeiny, alkoholu i tytoniu,
• unikanie kwaśnych pokarmów i napojów,
• wyeliminowanie z diety wszystkich produktów, które wywołują u nas zgagę,
• zadbanie o to, aby w posiłkach nie brakowało pełnowartościowego białka, które ma zdolność wiązania nadmiaru kwasu solnego w żołądku.

Bardzo skutecznym sposobem w trakcie epizodu zgagi jest zjedzenie małej garści migdałów. Jest to metoda szczególnie zalecana do stosowania dla kobiet ciężarnych.

Zgaga pojawiająca się po posiłku może skutecznie uprzykrzyć życie osobie, która jej doświadcza. Nie każdy atak jest oznaką poważniejszych schorzeń, jednakże jeśli niepokoi nas częstotliwość, z jaką się pojawia i brak skuteczności metod zastosowanych w celu jej złagodzenia, powinniśmy skonsultować ten fakt z lekarzem gastrologiem.