Kolka żółciowa – objawy. Co na atak kolki żółciowej?

16 18 20

Ból bądź dyskomfort w nadbrzuszu o różnym stopniu nasilenia to jeden z najczęstszych symptomów choroby jamy brzusznej – kamicy żółciowej. W piśmiennictwie polskim czynniki ryzyka tego schorzenia określane się jako 5 x P, co w praktyce oznacza kolejno płeć piękną, puszystą, płodną, jak i  w pełni wieku (po czterdziestce). Choć kamica na ogół przebiega bezobjawowo, i tylko niewielki procent (0,5–4%) przypadków przechodzi w objawową postać, pierwszym symptomem, którego nie da się nie zauważyć jest atak kolki żółciowej.

Kolka żółciowa

Kolka żółciowa stanowi główny objaw kliniczny jednego z najczęstszych schorzeń dróg żółciowych, a zwłaszcza pęcherzyka żółciowego – kamicy żółciowej. Istotą choroby jest wytrącanie się złogów (kamieni żółciowych) w obrębie różnych odcinków układu żółciowego. Obecność kamieni żółciowych skutkuje zatkaniem odpływu żółci z pęcherzyka w obrębie jego szyi, przy jednoczesnym skurczu tegoż pęcherzyka żółciowego pod wpływem bodźca pokarmowego[1]. W praktyce klinicznej znaczącą rolę w etiopatogenezie powstawania złogów cholesterolowych przypisuje się diecie ubogiej w błonnik pokarmowy, która upośledza sprawne obkurczanie się pęcherzyka, a w efekcie powoduje zaleganie w nim żółci. Zaobserwowano również znacznie częstsze występowanie tej choroby u osób otyłych, spożywających nadmierną ilość kalorii w porównaniu z osobami o prawidłowej masie ciała [3].

Kolka żółciowa – objawy

W większości przypadków kamica żółciowa przebiega bezobjawowo. Wzrost kamieni bowiem do momentu wystąpienia jakichkolwiek objawów jest procesem bardzo powolnym (1–2 mm/rok). Wówczas, gdy dojdzie do częściowego lub całkowitego zablokowania przewodu pęcherzykowego przez kamień żółciowy, chory nagle odczuwa napadowy, ostry ból brzucha w okolicy podżebrowej prawej bądź w środkowym nadbrzuszu. Ból ten może promieniować do pleców, pod prawą łopatkę. Dolegliwościom bólowym często towarzyszą nudności, wymioty (zwykle zawartością żołądkową), zgaga oraz wzdęcia brzucha. Przedłużający się ból (> 6 godzin) wraz z towarzyszącą wysoką gorączką może wskazywać na inne przyczyny bądź powikłania kamicy żółciowej: ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych, wodniak – ropniak pęcherzyka,  kamica przewodowa, ostre zapalenie trzustki.

Atak kolki żółciowej

Nagły atak kolki żółciowej występuje zazwyczaj po spożyciu ciężkostrawnych, tłustych pokarmów typu: boczek, smalec, śmietana, majonez, czekolada, chipsy, potrawy smażone, na skutek wzrostu ciśnienia w pęcherzyku żółciowym, po zamknięciu przewodu pęcherzykowego przez złóg. Ból ten trwa z reguły od 30 minut do kilku godzin, po czym stopniowo ustępuje. Postępowanie terapeutyczne w przypadku ostrego ataku kolki żółciowej sprowadza się do bezwzględnego zaprzestania żywienia drogą doustną przy jednoczesnym uzupełnianiu podaży płynów i elektrolitów (w przypadku wymiotów oraz klinicznych cech odwodnienia). Oprócz odpowiedniego nawodnienia z pewnością niezbędne mogą okazać się leki rozkurczowe (drotaweryna, hioscyna, papaweryna) i przeciwbólowe (paracetamol, NSLPZ – niesteroidowe leki przeciwzapalne, metamizol) pozwalające na złagodzenie silnego bólu kolkowego [1]. W przypadku nasilających się dolegliwości bólowych, jak również możliwych nawrotów kolki żółciowej, zalecana jest konsultacja specjalistyczna. W praktyce klinicznej, celem potwierdzenia diagnozy, wykorzystuje się badanie obrazowe tj. USG jamy brzusznej, które pozwala na uwidocznienie złogów oraz ocenę pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych.

Ważne Pomiędzy kolejnymi napadami kolki żółciowej należy stosować dietę lekkostrawną przy zastosowaniu odpowiednich technik kulinarnych (gotowanie w sposób tradycyjny bądź na parze, duszenie bez uprzedniego obsmażania, pieczenie w folii aluminiowej bądź pergaminie), jak również doborze takich produktów, które nie będą nasilały dolegliwości bólowych.

Wszelkie niepokojące nas objawy (szczególnie, jeśli pojawiają się po raz pierwszy bądź są bardziej nasilone) wymagają natychmiastowej konsultacji lekarskiej oraz wdrożenia/modyfikacji sposobu leczenia. Należałoby podkreślić, iż kolka żółciowa sama w sobie nie stanowi jednostki chorobowej, jest bowiem objawem postępującego procesu chorobowego, a ujawnienie się powikłań nawet bez typowych objawów kamicy stanowi wskazanie do leczenia operacyjnego. W przypadku występujących przeciwwskazań do zabiegu rozważa się także inne możliwe metody leczenia (terapia farmakologiczna kwasem ursodeoksycholowym –UDCA).

 

Literatura:

  1. Dzieniszewski J., Godziemba – Maliszewska E. 2009. Kolka żółciowa – banalny problem czy poważna choroba? Medycyna i Pasje, czerwiec, 16-21.
  2. Gajewski P. (red.) 2013, Choroby wewnętrzne na podstawie Interny Szczeklika. Medycyna Praktyczna, Kraków.
  3. Jarosz M. (red.) 2010, Praktyczny Podręcznik Dietetyki. Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa.
  4. Małecka – Panas E., Daniel P. Kamica żółciowa. Medycyna Praktyczna, gastrologia.mp.pl/choroby/pecherzyk/50809,kamica-zolciowa. Internet 01.03.2018.
  5. Szczygieł Ł. 2008. Kamica żółciowa. Gazeta Farmaceutyczna, 3, 40-42.
Kup dietę online – od dietetyka
Opublikowano ponad miesiąc temu
Oceń artykuł
Kolka żółciowa – objawy. Co na atak kolki żółciowej? - 4.7/5. Oddano 6 głosy.
Autor artykułu:
, Dyplomowany dietetyk i biotechnolog żywności. Pasjonatka sztuki kulinarnej i ziołolecznictwa.