bonavita
bonavita

Menu główne

  • Diety
  • BonaVita.pl
  • Artykuły
    • Diety od A do Z
      • Dieta ketogeniczna – kompletny przewodnik
      • Korzyści zdrowotne mniszka lekarskiego w Twojej diecie
      • Jak zacząć odchudzanie: wskazówki dla początkujących?
      • Jak pozbyć się tłuszczu trzewnego?
      • Dieta białkowo-tłuszczowa na redukcji – jadłospis i efekty
    • Odżywianie
      • Napój izotoniczny – czym jest?
      • Talerz zdrowego żywienia
      • Porzeczka – dlaczego warto spożywać porzeczki?
      • Ziołowe herbaty na upały
      • Korzyści zdrowotne ostrego jedzenia
    • Psychologia
      • Jak poprawić pamięć i koncentrację? 7 skutecznych sposobów
      • Miłość zmienną jest – 6 etapów rozwoju związku
      • Proste i niezawodne sposoby na radzenie sobie ze stresem
      • Zaburzenia odżywiania towarzyszące depresji
      • Stres i aspekty żywieniowe u osób pracujących
    • Sport
      • Ćwiczenia na jędrne uda i pośladki – pozbądź się cellulitu
      • Jumping fitness – zasady, efekty i przeciwwskazania
      • Siłownia dla kobiet – szczegółowy plan na początek
      • Co jeść po treningu: 6 doskonałych przepisów
      • Węglowodany przed i po treningu. Podział węglowodanów
    • Zdrowie
      • Ziemia okrzemkowa – właściwości, zastosowanie i korzyści zdrowotne
      • Czosnek może szkodzić – poznajmy skutki uboczne jego spożywania
      • Olej z czarnuszki, jego zastosowanie i cudowne właściwości. Nie uwierzysz, że…
      • Dieta w chorobie Leśniowskiego-Crohna
      • Produkty o działaniu przeciwzapalnym
  • Tabele
    • Produkty spożywcze
    • Dodatki do żwyności
    • Witaminy
  • Przepisy
  • Kontakt
Ulubione
  1. Home
  2. Artykuły
  3. Racjonalna antybiotykoterapia zmniejsza ryzyko antybiotykooporności

Racjonalna antybiotykoterapia zmniejsza ryzyko antybiotykooporności

🕣 3 min czytania

Aktualizacja: 23 lutego, 2024

Odkrycie bakteriobójczych właściwości substancji wytwarzanej przez pleśń –  Penicillinum notatum (penicyliny) było momentem przełomowym w medycynie. To jak gdyby oficjalne rzucenie wyzwania i początek prawdziwej wojny z chorobami zakaźnymi wywołanymi przez bakterie. Dzięki odkryciu antybiotyków udało nam się przejąć kontrolę nad wieloma, często śmiertelnymi zakażeniami. Niestety na przestrzeni czasu bakterie  wykształciły pewne mechanizmy obronne. Dziś zmagamy się ze zjawiskiem antybiotykooporności, czyli zmniejszeniem wrażliwości bakterii na działanie antybiotyków. Aby zahamować to zjawisko konieczne jest stosowanie zasad racjonalnej antybiotykoterapii.

SPIS TREŚCI

Toggle
  • Antybiotyki – mechanizmy działania
  • Antybiotykooporność
  • Zasady racjonalnej antybiotykoterapii

Antybiotyki – mechanizmy działania

Antybiotyki to substancje wydzielane przez mikroorganizmy (np. grzyby czy bakterie) oddziałujące w pewien sposób na komórkę bakteryjną. Chemioterapeutyki natomiast, również stosowane w leczeniu zakażeń, nie występują naturalnie w przyrodzie, są wynikiem laboratoryjnej syntezy. Obie grupy łączy ich aktywność przeciwbakteryjna. Sposoby w jaki leki oddziałują na bakterie są różne. I tak np. część antybiotyków hamuje wytwarzanie przez komórki bakteryjne tzw. peptydoglikanu, który stanowi część jej ściany komórkowej. Można porównać to do budowy muru, gdzie na pewnym etapie znikają cegły, co uniemożliwia doprowadzenie prac do końca. Inne środki z kolei uaktywniają u bakterii swoiste enzymy autolityczne (lysis – rozpuszczenie), które doprowadzają do samozniszczenia komórki. Są też takie, które ingerują bezpośrednio w materiał genetyczny zaburzając dalsze funkcjonowanie mikroorganizmu.

Jak widać, oręż do walki z bakteriami jest niezwykle rozbudowany. Od odkrycia pierwszego antybiotyku minęło jednak sporo czasu. Bakterie na drodze naturalnego procesu doskonalenia uzbroiły się w liczne mechanizmy zmniejszające skuteczność działania leków. Przeobraziły swoje receptory, przez które antybiotyki mogły połączyć się z nimi, wprowadziły w ruch swoiste „pompy”, dzięki którym zdolne są do aktywnego usuwania antybiotyków na zewnątrz oraz nabyły wiele innych niekorzystnych dla nas właściwości. Nie dotyczy to wszystkich szczepów oraz każdy z nich działa w inny sposób i w stosunku do innych substancji. Zjawisko antybiotykooporności występuje głównie w środowisku szpitalnym.

Antybiotykooporność

Środowisko szpitalne sprzyja nabywaniu oporności. Jest to miejsce, w którym bakterie nieustannie narażone są na działanie antybiotyków, w związku z czym mają szansę na wykształcenie odpowiednich mechanizmów obronnych. Według badań ponad połowa bakterii środowiska klinicznego okazuje się być oporna na działanie jednego z kilku antybiotyków, który wcześniej z powodzeniem stosowany był w leczeniu schorzenia wywołanego przez dane drobnoustroje. Za przykład może posłużyć nam gronkowiec złocisty, który w pierwszym etapie zwalczany był z udziałem penicyliny. Już ok. 10 lat później konieczne stało się wprowadzenie do walki z nim metycyliny. Ostatecznie, dziś istnieją już szczepy oporne również na tę substancję (MRSA – methicyllin-resistant Staphylococcus aureus). Jak widać powszechne, częste stosowanie antybiotyków i chemioterapeutyków prowadzi do uodparniania się drobnoustrojów. Dotyczy to także pacjentów leczonych ambulatoryjnie, w domu.

Zasady racjonalnej antybiotykoterapii

Antybiotyk to nie lekarstwo na całe zło. Nie każde przeziębienie musi wiązać się z jego korzystaniem. Należy pamiętać przede wszystkim o tym, że nie działa on w stosunku do wirusów. Antybiotykoterapię możemy podzielić na empiryczną i celowaną. W warunkach idealnych każde leczenie byłoby terapią celowaną. Celowana, oznacza w tym przypadku użycie leku idealnie „dopasowanego” do danego szczepu bakterii, w odpowiedniej minimalnej dawce. W teorii przepisanie antybiotyku przez lekarza powinno poprzedzać wykonanie antybiogramu, czyli badania mikrobiologicznego, które pomoże ustalić leki skuteczne w zwalczaniu danej bakterii. W praktyce wykonanie takiego badania wśród wszystkich pacjentów wiąże się z wysokimi kosztami. Częściej zatem lekarz ustala farmakoterapię opierając się na swoim doświadczeniu oraz danych epidemiologicznych.

Kolejnym kryterium podziału antybiotykoterapii jest spektrum działania leku. Może być ono wąskie lub szerokie. Oczywiście im węższe, tym lepiej. Dlaczego? Miejmy zawsze na uwadze naszą naturalną florę. Bakterie to integralna część organizmu, która jest wrażliwa na działanie antybiotyków. Stosowanie tych o szerokim spektrum, czyli działających na wiele szczepów jednocześnie, zwiększa ryzyko znacznego jej zubożenia. W tym momencie należy także wspomnieć o konieczności łączenia leczenia przeciwbakteryjnego z suplementacją pre- i probiotyków.

Im częściej zażywamy antybiotyki, tym większe ryzyko, że kolejne zakażenia okażą się trudniejsze w leczeniu. Jako pacjenci bądźmy rozważni i w sposób precyzyjny przyglądajmy się swoim objawom, na podstawie których lekarz będzie w stanie odróżnić chorobę o podłożu bakteryjnym od tej o podłożu wirusowym. To zmniejszy ryzyko niepotrzebnej antybiotykoterapii.

Literatura:

  • Ewa Jaźwińska-Taranowska,Katedra i Zakład Farmakologii Klinicznej; Zasady racjonalnej antybiotykoterapii 2012
  • Krzysztof Buczek, Mateusz Marć; Antybiotykooporność bakterii – przyczyny i skutki; „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin-Polonia”; Vol. LXIV(3) 2009
Opublikowano ponad miesiąc temu
Oceń artykuł
Oceń artykuł
Autor artykułu:
Paulina Hetwer
Paulina Hetwer , Dyplomowany dietetyk kliniczny. Wierzy, że odpowiednie żywienie jest kluczem do zdrowego i długiego życia.
Udostępnij na FB
Wyślij na e-mail
Dodaj do ulubionych

Naturalne antybiotyki. Rośliny o niezwykłych,…

Produkty używane na co dzień w kuchni mogą w wielu przypadkach zastępować drogie antybiotyki. Dowiedz się, które z nich są najlepszymi, naturalnymi antybiotykami. Czytaj dalej...

Sok grejpfrutowy. Właściwości, witaminy i…

Musimy zdawać sobie sprawę z tego, że sok grejpfrutowy zarówno dobrze jak i źle oddziałuje na organizm. A wiedza na ten temat i świadomość konsekwencji jest w tym przypadku najważniejsza. Czytaj dalej...
Hipercholesterolemia

Leki, tabletki, zioła czy herbata?…

Wysoki poziom cholesterolu we krwi może prowadzić do poważnych chorób serca i układu krążenia. Zobacz, jak obniżyć zbyt wysokie jego stężenie! Czytaj dalej...

Inne artykuły z tej kategorii

Catering dietetyczny w Łodzi – dlaczego warto spróbować?
Czy naprawdę ich potrzebujesz? Fakty i mity o suplementach
Uzależnienia behawioralne – jak rozpoznać problem i gdzie szukać wsparcia?
Kiedy można spać na plecach? Sprawdź!
Monohydrat kreatyny – wsparcie dla ciała i umysłu
Jak wybrać odpowiedni tonik do twarzy?
Jak działają wcierki na porost włosów?
Jak przygotować gardło na świąteczne śpiewanie kolęd i głośne rozmowy w rodzinnym gronie?
Kobieta z bólem brzucha na żółtym tle
Refluks żółciowy – objawy, leczenie, domowe sposoby
Który kraj na świecie ma najzdrowszą dietę?

Popularne tematy

owoce warzywa Zdrowie dzieci trening
Formularz kontaktowy


    Czy wiesz, że..

    7 faktów, które powinieneś wiedzieć o Matchy
    żywność ekologiczna wady i zalety
    Ekologiczna żywność i kosmetyki. Wady i zalety produktów ekologicznych
    Kozieradka, siemię lniane, pokrzywa na włosy
    Kozieradka, siemię lniane, pokrzywa – naturalna pielęgnacja włosów
    Sok z brzozy – naturalna aspiryna i izotonik!
    Szybka kawa z saszetki – sprawdź co pijesz!
    Inspiracje współczesnej dietetyki żywieniem człowieka pierwotnego
    Zespół Menkesa – objawy, przyczyny, leczenie i dieta

    Artykuły >Zdrowie

    probiotyki
    domowe probiotyki
    1
    probiotyki

    5 naturalnych probiotyków, które możesz przygotować w domu

    probiotyki kiedy brać probiotyki przedawkowanie probiotyków
    3
    probiotyki

    Kiedy brać probiotyk i jak go stosować? Przedawkowanie probiotyku

    probiotyki a odchudzanie
    3
    probiotyki

    Probiotyki na odchudzanie. Jaki probiotyk wybrać?

    probiotyk na biegunkę zaparcia odchudzanie
    probiotyki

    Probiotyk – działanie. Probiotyk na zaparcia, biegunkę, odporność i odchudzanie

    synbiotyk preparaty dla dzieci

    Synbiotyk – preparaty, dla dzieci. Synbiotyk a probiotyk

    probiotyki na odchudzanie na zaparacia
    1

    Probiotyki na odchudzanie, zaparcia, biegunkę, odporność. Skutki uboczne probiotyków

    ©Copyright BonaVita – Profesjonalny portal o zdrowiu, odżywianiu, dietach, odchudzaniu 2025
    • Bonavita.pl
    • Regulamin
    • Współpraca
    • Kontakt

    Wszelkie prawa autorskie zastrzeżone i prawnie chronione.
    Serwis Bonavita.pl nie prowadzi działalności leczniczej. Ma jedynie charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych w serwisie.