Zakażenie salmonellą – objawy, leczenie. Czy salmonella jest zaraźliwa?

Zatrucia pokarmowe będące ostrym schorzeniem żołądkowo-jelitowym powodowane są najczęściej aktywnością drobnoustrojów, które dostały się do organizmu wraz z zarażonym pożywieniem. Zjawisku temu bardzo często sprzyja okres wiosenno-letni, bowiem to właśnie wtedy obserwuje się zwiększoną liczbę odnotowanych przypadków zakażeń. Szczególnie groźne bywają bakterie z rodzaju Salmonella, potocznie zwane pałeczkami salmonelli, z uwagi na charakterystyczny podłużny kształt obserwowany w obrazie mikroskopowym. Niepokojące symptomy świadczące o zakażeniu pojawiają się zwykle od 6–72 godzin od zakażenia. O jakich symptomach mowa? Czy salmonella bywa zaraźliwa i może zagrażać życiu ? Jakie są sposoby leczenia? – na te inne pytania udzielimy odpowiedzi w dzisiejszym artykule. Zapraszamy do lektury!
Zakażenie salmonellą
Naturalnym środowiskiem bytowania pałeczek salmonelli bywa przewód pokarmowy zwierząt hodowlanych i dzikich. Do środowiska zewnętrznego bakterie dostają się wraz z odchodami, a o stopniu ich przetrwania decydują takie czynniki jak temperatura, wilgoć czy obecność resztek białka w kale. W sprzyjających warunkach bakterie te są w stanie przetrwać w glebie nawet do kilku miesięcy, a dostając się do produktów spożywczych – nawet dłużej.
Do zakażenia pałeczkami salmonelli dochodzi najczęściej:
- poprzez żywność zanieczyszczoną odchodami zakażonych zwierząt np. drobiu, myszy, szczurów np. na skutek niewłaściwej higieny produkcji;
- poprzez produkty żywnościowe pochodzące od zwierząt zakażonych (przykładowo jaja pochodzące od zakażonych kur);
- poprzez kontakt z zakażoną zwierzyną i ludźmi wydzielającymi wraz z kałem pałeczki Salmonelli;
- wiele źródeł naukowych podaje, że najczęstszą przyczyną zatruć pokarmowych bywa konsumpcja gotowych już wyrobów (najczęściej cukierniczych), do których produkcji stosowano np. surowe jaja, czy wyroby z zakażonego mleka. Niektóre odnotowane przypadki dotyczyły również surowych wyrobów mięsnych jak tatar.
Objawy salmonelli
Objawy zakażenia pałeczkami salmonelli bywają niekiedy dość niespecyficzne, a wpływ na to wywiera m.in. wielkość kolonii bakteryjnej, która dostała się do organizmu; jakości flory bakteryjnej osoby zarażonej czy stopnień funkcjonowania układu immunologicznego. Choroba u niektórych osób może przebiegać niemal bezobjawowo i ustępować już po kilku dniach kiedy u innych doprowadza do ciężkiego zakażenia. W skrajnych przypadkach choroba może powodować posocznicę, a nawet doprowadzić do śmierci.
Do najczęściej opisywanych objawów w literaturze naukowej możemy zaliczyć:
- gorączkę,
- uporczywe bóle brzucha,
- odczuwalne skurcze jelit, którym towarzyszy ból,
- biegunka z domieszką śluzu,
- obecność granulocytów w badaniu mikroskopowym kału,
- niekiedy nudności i/lub wymioty.
Zwykle manifestacja któregoś z powyższych objawów obserwowana jest po upływie od 6 do 72 godzin od zakażenia. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza w celu szczegółowej diagnostyki.
Jak leczyć salmonellę?
Choroba w niektórych przypadkach może ustąpić samoistnie, zwykle w przeciągu tygodnia i nie wymaga leczenia farmakologicznego. Zaleca się wówczas stosowanie diety lekkostrawnej połączonej z większym spożyciem płynów. W przypadku obfitych biegunek praktykowana jest podaż:
- doustnych roztworów nawadniających bogatych w elektrolityki;
- stosowanie chemioterapeutyków;
- dożylnych roztworów nawadniających (w szczególnych sytuacjach).
Ciężkie przypadki zarażenia wymagają wdrożenia odpowiedniej antybiotykoterapii, o której decyduje lekarz prowadzący. Farmakoterapia z wyboru opiera się wówczas najczęściej o leki zawierające w składzie ampicylinę, cyprofloksacynę czy trimetoprim-sulfametoksazol, wykazujące działanie bakteriobójcze.
Czy salmonella jest zaraźliwa?
Salmonelloza jest zaliczana do chorób zakaźnych. Do zarażenia pałeczkami może dojść przez zwykły kontakt z osobą zarówno chorą, jak i zdrową, będącą jedynie nosicielem bakterii. Odbywa się to najczęściej w efekcie niewłaściwego przestrzegania zasad higieny osobistej, niewłaściwych warunków higieniczno-sanitarnych ubikacji czy poprzez konsumpcję zanieczyszczonych produktów spożywczych przez osoby mające kontakt z żywnością.
Wspomniana higiena osobista stanowi kluczowy czynnik profilaktyczny salmonellozy. Warto zatem przestrzegać następujących zasad, aby zminimalizować ryzyko zakażenia:
- mycie rąk po kontakcie ze skorupkami jaj czy surowym mięsie;
- utrzymywanie w czystości środowiska pracy: naczyń, sprzętów kuchennych czy blatów roboczych;
- dokładne mycie rąk po skorzystaniu z ubikacji;
- mycie rąk po kontakcie z żywą zwierzyną (ptactwem, bydłem) i/lub ich odchodami;
- unikanie konsumpcji nieprzegotowanego i niepasteryzowanego mleka;
- dokładne mycie użytego do przygotowania potraw sprzętu;
- separowanie surowego mięsa oraz jaj od innych artykułów spożywczych przechowywanych w lodówce;
- przechowywanie artykułów spożywczych w niskiej temperaturze;
- unikanie ponownego zamrażania żywności po jej ówczesnym rozmrożeniu;
- unikanie konsumpcji surowych produktów spożywczych (np. koktajli na bazie surowych jaj czy mięsa z niepewnego źródła).
Literatura:
- Anusz Z.: Podstawy epidemiologii i kliniki chorób zakaźnych. PZWL, 2002.
- Magdzik W., Naruszewicz-Lesiuk D., Zieliński A.: Choroby zakaźne i pasożytnicze – epidemiologia i profilaktyka. Alfa-medica Press, 2004.
- Rudkowski Z.: Choroby zakaźne i pasożytnicze u dzieci. PZWL, 2008.
- Szewczyk E.M.: Diagnostyka bakteriologiczna. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005.
- Darby G., Sheorehy H.: Searching for Salmonella. Australian Family Physician Vol. 37, No. 10., 2008.
- Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Olsztynie – ulotka informacyjna.

Candida albicans, jest grzybem fizjologicznie występującym na naszym ciele i w przewodzie pokarmowym, jednak jego nadmierny rozrost może stanowić zagrożenie dla naszego zdrowia. Jak rodzić sobie z zakażeniem? Odpowiedź znajdziecie w artykule! czytaj więcej
Ponad 80% populacji polskiej jest nosicielami tej bakterii. Czy konieczne jest przeprowadzenie testów na jej obecność? Jak nie dopuścić do zakażenia? czytaj więcej
Opinie
wyłącz pisanie odpowiedziTwoja opinia jest ważna. Zarówno dla nas jak i innych osób korzystających z naszego serwisu.
Już za 20zł ! Tabela zamienników GRATIS !