12 ważnych powodów dla których warto jeść kiszonki

Aktualizacja: 11 kwietnia, 2024

Kiszenie to sposób konserwacji żywności, który polega na fermentacji mlekowej przeprowadzonej poprzez bakterie mlekowe. Tak uzyskany produkt nabywa walorów smakowych, odżywczych oraz może być przechowywany przez wiele dni bez obawy przed zepsuciem. Jakimi więc cechami charakteryzują się kiszonki i jakie wynikają z tego korzyści dla naszego zdrowia?

1. Są dobrze przyswajalne

Proces kiszenia poprawia przyswajalność produktu – zawartość zdrowych bakterii w kiszonkach obniża stężenie w nich szkodliwych dla zdrowia substancji. Takie zjawisko występuje w przypadku różnych enzymów, azotynów czy kwasów szczawiowych, które nie są korzystne dla naszego organizmu. Kiszonki są źródłem probiotyków oraz zwiększają biodostępność witamin niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu.

2. Wspomagają działanie układu odpornościowego

Kiszonki dostarczają składników żywieniowych, które wspomagają odporność. Mowa tu w głównej mierze o witaminie C czy probiotykach, ale produkty te mogą dostarczać wielu innych cennych składników np. prowitaminy A czy E. Co ciekawe zawartość witaminy C w kiszonkach jest podoba do jej liczby znajdującej się w świeżych owocach i warzywach, jednak jej forma po procesie kiszenia jest bardziej stabilna. Bakterie probiotyczne niszczą lub osłabiają patogeny, których nagromadzenie się prowadzi do rozwoju wielu chorób. Co więcej probiotyki korzystnie wpływają na mikroflorę jelitową i wzmacniają bakterię ochronną, dzięki czemu pomagają w walce z infekcjami.

3. Wspomagają działanie układu pokarmowego

Probiotyki wpływają na skład mikroflory jelitowej, dlatego oddziałowują na funkcjonowanie przewodu pokarmowego. Włączenie do diety produktów kiszonych zalecane jest po antybiotykoterapii w celu poprawy jakości oraz składu bakteryjnego flory jelitowej. Co więcej wskazuje się na konieczność spożywania produktów kiszonych w celu zapobiegania wzdęciom, zaparciom oraz innym dolegliwościom ze strony przewodu pokarmowego. Badania kliniczne donoszą o pozytywnym działaniu probiotyków w takich schorzeniach jak : zespół jelita drażliwego, zapalenie jelit czy biegunki. Kiszonki regulują również trawienie oraz wpływają na tempo perystaltyki jelit, stąd są naturalnym lekiem służącym poprawie działania przewodu pokarmowego.

4. Stanowią dobry składnik diet odchudzających

W wyniku kiszenia cukier zawarty w produktach spożywczych ulega w dużej mierze przemianom chemicznym czego produktem jest kwas mlekowy. Proces ten przyczynia się do obniżenia kaloryczności produktów kiszonych w stosunku do ich świeżych odpowiedników. Z tego powodu są one często zalecane w trakcie trwania kuracji odchudzającej jako przekąska o niskiej kaloryczności, ale dużej wartości odżywczej. Co więcej kiszonki zawierają błonnik pokarmowy co również wpływa na szybsze nasycenie organizmu po spożyciu kiszonego produktu. Badania wskazują dodatkowo na znaczenie nieprawidłowej flory bakteryjnej jelit w rozwoju nieprawidłowej masy ciała. Przypuszcza się, że odpowiednia modulacja bakterii jelitowych może być jednym ze sposobów zapobiegania nadwagi i otyłości. Kiszonki mogą być więc stałym elementem diet odchudzających o ile nie ma przeciwskazań co do ich stosowania.

5. Stabilizują witaminę C

Witamina C jest jedną z najbardziej wrażliwych na działanie czynników zewnętrznych (temperatura, nadmierne światło, dostęp do tlenu) spośród wszystkich witamin. Proces kiszenia stabilizuje witaminę C, która spełnia wiele zadań w naszych organizmie. Przede wszystkim jest ona silnym przeciwutleniaczem zmniejszającym ryzyko rozwoju stresu oksydacyjnego, a w jego wyniku rozwojowi chorób cywilizacyjnych.

6. Są źródłem witaminy B2 i PP

Kiszonki są bogatym źródłem witamin B2 i PP, które spełniają bardzo ważne role umożliwiając prawidłowe działanie organizmu. Witamina B2 chroni przed zaćmą, reguluje działanie insuliny we krwi, uczestniczy w reakcjach utleniania i redukcji oraz przemianach aminokwasów i tłuszczy. Co więcej wspólnie z witaminą A wpływa na śluzówkę przewodu pokarmowego, nabłonek naczyń krwionośnych czy skórę. Z kolei witamina PP uczestniczy w produkcji energii, syntezie niektórych hormonów i DNA, reguluje metabolizm niektórych składników odżywczych, korzystnie wpływa na poziom cholesterolu LDL we krwi.

7. Obniżają poziom cholesterolu

Hipercholesterolemia jest jedną z przyczyn rozwoju miażdżycy w organizmie, a co za tym idzie przyczynia się do powstawania udaru mózgu lub zawału serca. Podstawową zasadą zmniejszającą ryzyko tych zaburzeń jest zmiana nawyków żywieniowych oraz dodatkowo włączenie do jadłospisu produktów mających właściwości obniżające poziom cholesterolu. Kiszonki są źródłem witaminy PP, która wykazuje działanie obniżające poziom cholesterolu LDL we krwi poprzez ograniczenie jego produkcji oraz działanie podwyższające w stosunku do cholesterolu HDL. Trwają jednak badania nad wpływem probiotyków na poziom tego wskaźnika. Przypuszcza się, że probiotyki zwiększają wydalanie cholesterolu z kałem, a główną rolę w tym procesie pełnią szczepy Lactobacillus acidophilus i Bifidobacterium.

8. Zawierają acetylocholinę

W wyniku procesu fermentacji w produktach kiszonych powstaje acetylocholina. Jest ona jednym z najważniejszych neuroprzekaźników w naszym układzie nerwowym – umożliwia przepływ impulsów nerwowych. W ośrodkowym układzie nerwowym jest odpowiedzialna za procesy koncentracji, pamięci i uczenia się, a w obwodowym układzie nerwowym umożliwia skurcz mięśni. Co więcej powoduje spadek ciśnienia tętniczego, pobudzenie perystaltyki jelit, zwężanie źrenic, czy pobudza wydzielanie substancji przez gruczoły.

9. Są źródłem probiotyków i prebiotyków

Probiotyki to żywe mikroorganizmy, które po spożyciu wywołują pozytywny skutek zdrowotny, głównie poprzez poprawę równowagi mikroflory jelitowej człowieka. Takie właściwości przypisuje się głównie szczepom Lactobacillus oraz Bifidobacterium. Z kolei działanie probiotyków jest stymulowane przez ich pokarm, czyli prebiotyki – są to substancje nietrawioe przez enzymy przewodu pokarmowego człowieka, które wykazują zdolnośc do wybiórczego pobudzania wzrostu i aktywności bakterii probiotycznych. Do takich substancji zaliczamy oligosacharydy, galaktozy oraz oligosacharydy sojowe. Kiszonki są bogate w bakterie kwasu mlekowego – naturalny dla organizmu probiotyk.

10. Regulują wchłanianie glukozy

Kiszone produkty regulują proces wchłaniania glukozy we krwi, stąd polecane są w diecie osób borykających się z nieprawidłową glikemią. Należy jednak pamiętać, że kiszonki są również bogatym źródłem soli, stąd ilość ich spożycia powinna być regulowana, ponieważ dieta bogata w duże ilości produktów kiszonych przez wzgląd na dużą dawkę soli może sprzyjać chorobom sercowo-naczyniowym.

11. Są źródłem wielu składników mineralnych

Kiszonki są dobrym źródłem takich składników mineralnych jak wapń, żelazo, potas, magnez i fosfor. Wapń jest pierwiastkiem niezbędnym dla prawidłowej budowy kośćca i zębów, jest aktywatorem wielu enzymów, bierze udział w regulacji hormonalnej i procesie krzepnięcia krwi. Żelazo jest wykorzystywane w procesie tworzenia krwinek czerwonych, wpływa na metabolizm cholesterolu oraz sprzyja detoksykacji organizmu. Z kolei magnez uczestniczy w syntezie białka, odgrywa istotne znaczenie w gospodarce mineralnej człowieka, reguluje ciśnienie i odpowiedzialny jest za przewodnictwo impulsów nerwowych. Fosfor utrzymuje odpowiednią równowagę kwasowo-zasadową, bierze udział w produkcji energii oraz rozwoju kości i zębów.

12. Zawierają silne przeciwutleniacze

Kiszonki są źródłem witamin A, C i E, które są silnymi przeciwutleniaczami – neutralizują one poziom wolnych rodników w organizmie przeciwdziałając ich nagromadzeniu i powstaniu stresu oksydacyjnego, który związany jest z uszkodzeniem komórek i przyczynia się do rozwoju chorób nowotworowych.

Bez wątpienia kiszone produkty wracają do łask i stają się coraz popularniejsze ze względu na ich dobroczynne właściwości. Pamiętajmy, że w zależności od pory roku można przetwarzać w ten sposób cukinie, marchew, dynie, pomidory czy paprykę.

Źródło

1. Nowak A. i wsp., „Probiotyki- efekty zdrowotne”, ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość, 2010, 4 (71), 20 – 36
2. Lutyńska A. i wsp., „Problemy stosowania suplementów diety zawierających probiotyki.”, Lutyńska A, Augustynowicz E. Problemy stosowania
3. Mojka K., „Probiotyki, prebiotyki i synbiotyki – charakterystyka i funkcje.”, Probl Hig Epidemiol 2014, 95(3): 541-549