Niedobór wapnia – objawy, objawy skórne, skutki

Aktualizacja: 7 maja, 2024

Wapń jest niezbędnym składnikiem do prawidłowego funkcjonowania układu kostnego oraz mięśniowego. Jest to pierwiastek, bez którego nasz organizm nie potrafi funkcjonować. Jego niedobór, choć początkowo bezobjawowy, jest niezwykle niebezpieczny dla naszego zdrowia. Niestety coraz częściej stan ten odnotowywany jest nie tylko wśród osób starszych, u których jego wchłanianie zostaje upośledzone, ale także u coraz młodszych osób, a nawet dzieci. Przeczytaj artykuł i dowiedz się, czym jest i jak objawia się niedobór wapnia w ustroju!

Niedobór wapnia

Wapń jest głównym kationem pozakomórkowym. Spełnia szereg niezwykle istotnych funkcji, m.in. budulcową, gdyż jest składnikiem kości oraz zębów. Działa także jako aktywator niektórych enzymów, czy stanowi niezbędny element do prawidłowego procesu krzepnięcia krwi. Krótkotrwały okres niedoboru nie jest ani niebezpieczny, ani zauważalny. Homeostaza odpowiadająca za utrzymanie regulacji w organizmie szybko wyrównuje jego poziom, jednak problem pojawia się przy przedłużającym się stanie niedoboru.

Przyczyną może być przewlekły niedobór witaminy D. Organizm wówczas hamuje wchłanianie wapnia z pożywienia. Ponadto dieta wysokobiałkowa, obfitująca szczególnie w białko pochodzenia zwierzęcego, wpływa na wzrost ilości wydalanego wapnia z moczem. Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku wysokiej podaży sodu czy kofeiny z dietą, a także chronicznej kwasicy.

Oczywiście, ze względu na to, iż jego wchłanianie zachodzi głównie w jelicie cienkim, wszelkie choroby przebiegające z upośledzeniem wchłaniania, będą skutkowały wystąpieniem tegoż niedoboru. Ustrój nie mogąc sobie poradzić ze zmniejszoną ilością wapnia stara się go „zdobyć” za wszelką cenę, w wyniku czego dochodzi do demineralizacji kości, a więc uwalniania z nich tego pierwiastka. Stan ten niezwykle często obserwowany jest u osób starszych spożywających niewielką ilości nabiału. Niestety w związku z tym dochodzi do rozwoju wielu objawów zarówno ze strony układu nerwowego, jak i mięśniowego. Dochodzi również do upośledzenia pracy serca czy osteoporozy, która coraz częściej jest spotykana wśród pacjentów i wiąże się z odczuwaniem niezwykle intensywnego bólu.

Niedobór wapnia – objawy skórne

Oprócz objawów ze strony układu nerwowego czy mięśniowego pojawiają się także symptomy dermatologiczne. Wyróżnić można wśród nich m.in. łamliwość paznokci czy włosów, ale przede wszystkim wysuszenie skóry, a nawet pojawienie się ogniska łuszczycy. W efekcie niezwykłym problemem staje się swędząca skóra oraz często pojawiające się wysypki, nawet o charakterze alergicznym. Zauważalne są też łatwo pojawiające się siniaki na powierzchni skóry, bez przyczyny oraz gorsze gojenie się ran. Związane jest to z pogorszeniem procesów krzepnięcia krwi.

Skutki niedoboru wapnia

Ze względu na to, iż ponad 99% tegoż pierwiastka magazynowane jest w kościach, w momentach niedoboru to właśnie one stanowią źródło zapasowe. W związku z tym zmniejsza się masa kostna, a kości ulegają zmiękczeniu (osteomalacja). Ten stan przewlekły i nieleczony osłabia znacząco wytrzymałość kości prowadząc do ich częstych złamań i w efekcie osteoporozy. Dodatkowo zauważalne są symptomy ze strony układu nerwowego. Hipokalcemia przejawia się wówczas mrowieniem warg oraz języka czy dłoni i stóp, a nawet twarzy. Ponadto pojawiają się bóle mięśni, jak również kurcze mięśni twarzy, rąk i stóp. Niezwykle ważny staje się fakt, iż niedobór wapnia wiąże się z upośledzeniem wchłaniania witaminy D w organizmie. Właśnie to jest powodem występowania krzywicy u dzieci. W literaturze pojawiają się wzmianki o występowaniu tężyczki, a nawet zaburzeń pracy serca.

Podsumowując wapń jest składnikiem niezbędnym do funkcjonowania wielu składowych organizmu. Jego niedobór wiąże się z występowaniem objawów dermatologicznych, takich jak wysuszona i łuszcząca się skóra, skłonności do pojawiania się siniaków czy utrudnione gojenie ran. Objawy obserwuje się także w układzie nerwowym czy mięśniowym. Charakterystyczne częste skurcze mięśni czy zaburzenia pracy serca widoczne są równie często. Pokrycie zapotrzebowania na ten makroelement jest niezwykle proste. Wystarczy codziennie spożyć owsiankę na mleku z dodatkiem orzechów czy kanapkę z serem podpuszczkowym oraz jarmużem.