Candida albicans a występowanie autyzmu

Candida albicans jest naturalnym elementem fizjologicznej flory przewodu pokarmowego człowieka. Problemem staje się wtedy, gdy naturalna równowaga w składzie gatunkowym jelita pod wpływem różnych czynników ulega zmianie. Powoduje to przerost grzyba Candida albicans, którego dominacja zaburza funkcjonowanie organizmu na wielu płaszczyznach – prowadząc również do występowania autyzmu.

Candida albicans

Candida albicans to pasożytniczy grzyb z rodziny drożdżaków, który występuje naturalnie w przewodzie pokarmowym obok bakterii beztlenowych i tlenowych (np. E.coli). W stanie fizjologii pomiędzy mikroorganizmami występuje ilościowa równowaga umożliwiająca prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Niestety, istnieje wiele czynników wpływających na liczbowy stosunek tych bakterii, co powoduje zaburzenie proporcji ich występowania i nadmierną aktywność dominującego gatunku. Jednym z głównych czynników prowadzących do stanu dysbiozy jelitowej jest zażywanie antybiotyków, które działając przeciwdrobnoustrojowo niszczą naturalnie występujące w okrężnicy bakterie. Niestety, antybiotyki nie wykazują zróżnicowania w rodzaju mikroorganizmów, które unieszkodliwiają – działają destrukcyjnie zarówno na te chorobotwórcze, jak i nieszkodliwe, a wręcz konieczne do zachowania homeostazy. Podobnie jak w przypadku pozostałych grzybic, wpływ na przerost Candidy albicans wywołanej deficytem pozostałych rodzajów mikroorganizmów w jelicie ma również osłabienie odporności, sztuczne zastawki, cewniki i zabiegi inwazyjne, a także cukrzyca, ciąża, zmiany hormonalne, zanieczyszczenia środowiska, toksyny, konserwanty i dieta. Szczególnie ważnym czynnikiem jest ostatni z wymienionych – okazuje się, że żywienie zasobne w cukier i jego przetwory, produkty wysokoprzetworzone, bogatoskrobiowe oraz dieta deficytowa w błonnik i niezbędne składniki odżywcze stanowi bardzo istotny czynnik rozwoju tego drożdżaka.

Candida albicans – objawy przerostu

W przypadku, gdy wyżej wymienione czynniki spowodowały przerost Candidy, aktywność metaboliczna tego grzyba ulega znacznej intensyfikacji. Drożdżak, kolonizując jelita wydziela szereg toksycznych metabolitów, zatruwając nimi organizm i zaburzając jego prawidłowe funkcjonowanie. Zachwiana zostaje prawidłowa czynność wątroby i nerek, zwiększa się przepuszczalność ściany jelita dla niepożądanych substancji (tzw. zespół jelita przesiąkliwego, LGS) i pojawiają się reakcje ze strony układu immunologicznego – alergie, nietolerancje itp. Ponadto, istnieje wiele objawów towarzyszących, na przykład:

• zmęczenie,
• problemy trawienne (wzdęcia, biegunki, bóle brzucha, nudności, gazy),
• biały nalot na języku,
• niepohamowany apetyt na słodycze,
• nieprzyjemny zapach z ust,
• przewlekłe, nawracające problemy z zatokami,
• bóle stawowe,
• stany podgorączkowe,
• bóle głowy,
• cienie pod oczami,
• uczucie suchości ust i oczu,
• wysypki, alergie, infekcje, katar sienny,
• trudności z koncentracją, snem, stany depresyjne,
• infekcje narządów płciowych.

Ze względu na nieswoiste i liczne objawy, wiele początkowo stawianych diagnoz nie bierze pod uwagę przerostu Candidy jako przyczyny ich wystąpienia. W celu potwierdzenia kandydozy należy wykonać test diagnostyczny, polegający na oznaczeniu przeciwciał IgG oraz IgM przeciw grzybowi Candida krążących we krwi w odpowiedzi na infekcję grzybiczą.

Autyzm

Wiele wskazuje na powiązanie między występowaniem kandydozy a rozwojem i nasileniem objawów autyzmu – zaburzenia rozwojowego charakteryzującego się występowaniem nieprawidłowości w różnych sferach funkcjonowania człowieka (interakcji społecznych, komunikacji i stereotypii). Dysfunkcja ta – początkowo traktowana jako zaburzenie o podłożu psychicznym – dziś klasyfikowana jest jako zaburzenie neurorozwojowe. Autyzm jest chorobą przewlekłą, ale objawy nie są stałe i zmieniają się w różnych stadiach rozwoju człowieka. Pierwsze objawy można zauważyć ok. 3 roku życia, choć zdarza się, że występują już po urodzeniu.

Candida a autyzm

Jak wcześniej wspomniano, przerost Candidy i wzrost jej aktywności powoduje wytwarzanie przez drożdżaka dużej liczby toksycznych metabolitów uwalnianych do krwioobiegu. Mają one szkodliwy wpływ na działanie ośrodkowego układu nerwowego – tym samym przyczyniając się do rozwoju i nasilenia zespołu objawów autystycznych. Mimo, iż do niedawna zaprzeczano powiązaniu kandydozy z autyzmem, obecnie coraz więcej lekarzy zwraca uwagę na zależność w występowaniu obu chorób.

Przypuszczenie o grzybiczym podłożu autyzmu pozwala potwierdzić kwestionariusz diagnostyczny przygotowany przez Institut for Child Behaviour Research z San Diego (USA). Oto zasadnicze pytania tego kwestionariusza:

• Czy dziecko było niepokojone przez pleśniaki?
• Czy cierpiało z powodu kolki jelitowej w niemowlęctwie?
• Czy cierpiało na rumień pieluszkowy?
• Czy zachowywało się gorzej w deszczowe dni albo w wilgotnych ciemnych miejscach?
• Czy cierpiało na grzybicę skóry i paznokci?
• Czy było niepokojone przez pokrzywki, wysypki, odparzenia, swędzenia lub miał inne skórne problemy?
• Czy dziecko przechodziło przez infekcję ucha lub inne choroby, leczone antybiotykami?
• Czy autyzm pojawił się u dziecka niedługo po kuracji antybiotykowej?
• Czy dziecko miało problemy gastryczne? Zaparcia? Biegunki?
• Czy dziecko reagowało zachowaniem na dziwne zapachy, takie jak benzyna, farby, środki czyszczące?
• Czy dziecko ma duże łaknienie cukru i skrobi?
• Jakiego pożywienia dziecko łaknie najbardziej?
• Czy dziecko było narażone na ospę wietrzną przed prawdopodobnym początkiem infekcji Candidą?
  

Przewaga odpowiedzi twierdzących stanowi podstawę do dalszej diagnostyki w kierunku kandydozy u dzieci autystycznych. Po potwierdzeniu jej występowania należy wprowadzić dietę oraz leczenie, które zahamują dalszy rozwój i toksyczny wpływ na układ nerwowy, tym samym przynosząc poprawę w ogólnym stanie zdrowia, samopoczuciu i zachowaniu chorego oraz przyczynią się do zatrzymania nasilenia objawów obu chorób.

Występowanie Candidy albicans w przewodzie pokarmowym w normie fizjologicznej nie stanowi zagrożenia. Problem pojawia się, gdy w wyniku częstych kuracji antybiotykami, dużej ekspozycji na toksyny środowiskowe i diety zasobnej w cukier i wysokoprzetworzone produkty, równowaga mikroflory jelitowej zostaje zachwiana i drożdżak zaczyna dominować, wytwarzając toksyny o destrukcyjnym wpływie na układ nerwowy. Te substancje mogą z kolei przyczyniać się do występowania i nasilania objawów już postępującego zaburzenia neurorozwojowego, jakim jest autyzm. Z tego powodu, u dzieci autystycznych warto przeprowadzić diagnostykę w kierunku występowania kandydozy, a po jej potwierdzeniu wprowadzić odpowiednie leczenie i dietę przeciwgrzybiczą.